Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την επιβολή δασμών 10% στις κινεζικές εισαγωγές, επιπλέον του 10% που είχε ήδη επιβάλει στις αρχές Φεβρουαρίου. Παράλληλα προχωρά από την Τρίτη στην επιβολή δασμών 25% στις εισαγωγές καναδικών και μεξικανικών προϊόντων, μετά
το αρχικό πάγωμά τους.
Ως αιτία για την επιβολή πρόσθετων δασμών στην Κίνα και ξεπάγωμα της επιβολής δασμών σε Μεξικό και Καναδά, ο Τραμπ επικαλέστηκε τη συνεχιζόμενη ροή στη χώρα της φαιντανύλης, ενός συνθετικού οπιοειδούς, το οποίο χρησιμοποιείται ως αναλγητικό κατά τη διάρκεια της αναισθησίας και το οποίο κυκλοφορεί παράνομα και ως ναρκωτικό.
Σε συνέντευξή του στο Fox News, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο κατηγόρησε μάλιστα την Κίνα πως διεξάγει έναν «αντίστροφο» Πόλεμο του Οπίου με τη φαιντανύλη, υπονοώντας πως το Πεκίνο «εσκεμμένα» κατακλύζει την Αμερική με το συνθετικό αυτό οπιοειδές, κάνοντας αναφορά στους Πολέμους του Οπίου που έχασε η Κίνα τον 19ο αιώνα από τη Βρετανία και τη Γαλλία.
Η Κίνα αναγκάστηκε να αγοράσει τεράστιες ποσότητες οπίου από τις δύο τότε υπερδυνάμεις και να απολέσει τμήματα της εδαφικής της κυριαρχίας προς όφελος των δυτικών αποικιοκρατικών δυνάμεων. Το Πεκίνο κατηγόρησε χθες τις ΗΠΑ πως χρησιμοποιεί «το ζήτημα της φαιντανύλης για να
επιμείνει στην πίεση των δασμών και στον εκβιασμό».
Το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου ανέφερε πως η Κίνα έχει μερικούς από τους πιο αυστηρούς νόμους κατά των ναρκωτικών στον κόσμο και κατηγόρησε τις ΗΠΑ πως με τους δασμούς «μεταθέτει την ευθύνη και αποφεύγει τη δική της ευθύνη, η οποία δεν ευνοεί την επίλυση των δικών της προβλημάτων».
Η απάντηση μέχρι στιγμής της Κίνας είναι σχετικά ήπια. Αν δεν υπάρξει ωστόσο… εκεχειρία στον εμπορικό πόλεμο, έχει πολλά μέσα να χρησιμοποιήσει, κάποια από τα οποία μπορούν να γυρίσουν μπούμερανγκ, όπως αναφέρει το Bloomberg. Στα πιθανά μέτρα-απάντηση περιλαμβάνονται η υποτίμηση του γιουάν, ο περιορισμός στις εξαγωγές κρίσιμων πρώτων υλών, η στοχοποίηση αμερικανικών επιχειρήσεων και πάνω απ’ όλα το ξεπούλημα αμερικανικών κρατικών ομολόγων.
Εξασθένηση του γιουάν
Μία υποτίμηση του γιουάν θα καθιστούσε φθηνότερες και ανταγωνιστικότερες τις κινεζικές εξαγωγές, αντισταθμίζοντας την επίπτωση των δασμών. Στη διάρκεια της προηγούμενης εμπορικής διαμάχης το 2018 και 2019, το γιουάν είχε υποτιμηθεί 11,5% έναντι του δολαρίου και είχε αντισταθμίσει κατά τα δύο τρίτα την αύξηση των δασμών, επισημαίνει ανάλυση της Morgan Stanley.
Πάνω από τους μισούς οικονομολόγους σε έρευνα του Bloomberg λίγο μετά την εκλογή Τραμπ, υποστήριξαν πως το Πεκίνο ενδεχομένως να υποτιμήσει το γιουάν αν μπουν δασμοί. Ωστόσο υπήρχε μεγάλη διαφορά στην εκτίμησή τους για το μέγεθος της υποτίμησης, από τα 7,2 που ήταν τότε έναντι του δολαρίου, στα 7,3 έως 8 γιουάν το δολάριο το 2025. Υπάρχει, ωστόσο, ο κίνδυνος σε μία τέτοια κίνηση να αυξηθεί κι άλλο το ήδη σε επίπεδα ρεκόρ εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας.
Περιορισμός στις εξαγωγές
Η Κίνα ανακοίνωσε ήδη στις αρχές του μήνα περιορισμούς στις εξαγωγές κρίσιμων μετάλλων που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά, την αυτοκινητοβιομηχανία, την ενέργεια, την αεροδιαστημική και την αμυντική βιομηχανία. Απαγόρευσε επίσης την πώληση αγαθών διπλής χρήσης και ορισμένα ζωτικής σημασίας ορυκτά στις ΗΠΑ.
Τον Ιούλιο είχε προχωρήσει επίσης στον περιορισμό των πωλήσεων στο εξωτερικό του γαλλίου και του γερμανίου, δύο μετάλλων που είναι ζωτικής σημασίας για τις βιομηχανίες ημιαγωγών, τηλεπικοινωνιών και ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Ακολούθησαν λίγο αργότερα περιορισμοί στις εξαγωγές ορισμένων τύπων γραφίτη και των εξαγωγών αντιμονίου. Οι περιορισμοί σε αυτά ή άλλα ζωτικής σημασίας ορυκτά που βρίσκονται στις σπάνιες γαίες, στα οποία κυριαρχεί η Κίνα, μπορούν να αποκόψουν τις ΗΠΑ από κρίσιμες πρώτες ύλες που χρειάζονται στην προηγμένη τεχνολογία, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.
Το μέτρο αυτό ενέχει τον κίνδυνο οι εμπορικοί εταίροι να πάψουν να θεωρούν την Κίνα αξιόπιστο προμηθευτή και να αναζητήσουν εναλλακτικές πηγές, επισπεύδοντας τη διαφοροποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας από το Πεκίνο.
Από την αρχή του εμπορικού πολέμου η Κίνα έχει θεσπίσει νέα νομοθεσία που στοχοποιεί επιχειρήσεις ή άτομα που θεωρεί ότι προκαλούν ζημιά στην ανάπτυξή της. Στην περίπτωση αυτή ενέχει ο κίνδυνος οι ΗΠΑ να στοχοποιήσουν κινεζικές εταιρείες και να υπάρξουν κρατικά υποκινούμενα καταναλωτικά μποϊκοτάζ, τα οποία εύκολα μπορούν να βγουν εκτός ελέγχου.
Αμερικανικά ομόλογα
Το θεωρούμενο κινεζικό μπαζούκα είναι να προχωρήσει η Κίνα στην πώληση μέρους ή και όλου του αποθέματος αμερικανικών κρατικών ομολόγων που κατέχει, το οποίο επισήμως ανερχόταν σε 759 δισ. δολάρια στα τέλη του έτους πέρυσι. Η Κίνα έχει ήδη μειώσει πάνω από ένα τρίτο την κατοχή της σε
αμερικανικά ομόλογα από το 2017. Μία ξαφνική πώληση του αμερικανικού χρέους θα προκαλούσε πτώση στις τιμές των ομολόγων και θα μείωνε κατακόρυφα την αξία των συναλλαγματικών της αποθεμάτων. Θα έδινε επίσης στους Αμερικανούς εξαγωγείς συγκριτικό πλεονέκτημα λόγω
της εξασθένησης του δολαρίου.
