Σχεδόν όλες οι χώρες στον κόσμο ζουν πέρα από τις δυνατότητές τους. Το παγκόσμιο χρέος-δημόσιο και ιδιωτικό δεν ήταν ποτέ τόσο υψηλό: έχει εκτοξευθεί σχεδόν στα 320 τρισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ινστιτούτου Διεθνών Χρηματοοικονομικών.
Μόνο το δημόσιο παγκόσμιο χρέος ξεπέρασε πέρυσι τα 100 τρισεκατομμύρια δολάρια, εκτιμά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αυτό αντιστοιχεί στο 93% περίπου του παγκόσμιου ΑΕΠ.
«Το πρόβλημα του υπερβολικού εθνικού χρέους είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο στις ΗΠΑ, τη Γαλλία και την Κίνα. Η νευρικότητα στις χρηματοπιστωτικές αγορές αυξάνεται, η οποία αντανακλάται και στην αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων», προειδοποιούν παράγοντες της αγοράς. Αντιμέτωπος με το εκρηκτικό αυτό φαινόμενο σε ολόκληρο τον πλανήτη, ο ΟΟΣΑ κάνει πολλές συστάσεις για να σταματήσει η αύξηση του δημόσιου χρέους στον κόσμο. Ανάμεσα σε αυτές είναι η αύξηση της φορολογίας του πλούτου, προκειμένου να υπάρξουν περιθώρια ελιγμών ενόψει μελλοντικών «σοκ».
«Χρειάζεται αποφασιστική δράση για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους», προέτρεψε ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης σε πρόσφατη έκθεσή του, υπενθυμίζοντας τις «σημαντικές δημοσιονομικές δυσκολίες» που προκαλούνται από το αυξανόμενο χρέος, τη γήρανση του πληθυσμού και τις πολιτικές που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή.
Διπλασιασμός από το 2010
Το παγκόσμιο δημόσιο χρέος έχει εκτιναχθεί στα ύψη τα τελευταία χρόνια, λόγω της πανδημίας του Covid-19, αλλά και του πολέμου στην Ουκρανία. Σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, έχει διπλασιαστεί από το 2010.
«Ελλείψει βιώσιμης παρέμβασης, το μελλοντικό χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται σημαντικά και το περιθώριο ελιγμών για την αντιμετώπιση μελλοντικών αρνητικών κραδασμών θα περιορίζεται ολοένα και περισσότερο», προειδοποιεί ο ΟΟΣΑ , τονίζοντας ότι «χρειάζονται περισσότερες προσπάθειες για τον έλεγχο των δαπανών και την ενίσχυση των εσόδων».
Όσον αφορά τα έσοδα, ο ΟΟΣΑ προτείνει στα κράτη «να υιοθετήσουν μέτρα για την άρση των στρεβλωτικών φορολογικών δαπανών και την αύξηση των εσόδων.
Ο ΟΟΣΑ είχε χαιρετίσει μάλιστα ως «αξιοσημείωτο επίτευγμα» τη δέσμευση των Υπουργών Οικονομικών της G20 για ενίσχυση της συνεργασίας, με στόχο τη φορολόγηση των μεγαλύτερων περιουσιακών στοιχείων, χωρίς ωστόσο να υπάρξει ένας παγκόσμιος φόρος, όπως είχαν προτείνει διάφορες χώρες, όπως η Βραζιλία.
Έλεγχος των δαπανών
Εκτός από την αύξηση των εσόδων, ο ΟΟΣΑ, ζητά επίσης να δοθεί έμφαση στον έλεγχο των δαπανών. «Είναι απαραίτητο να βελτιωθεί η στόχευση των παροχών και των επιδοτήσεων και να υιοθετηθούν νέες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις ώστε να ληφθεί δεόντως υπόψη η αύξηση της μακροζωίας», αναφέρει ο διεθνής οργανισμός.
Η αύξηση του χρέους και το κόστος χρηματοδότησής του είναι ακόμη πιο προβληματικά καθώς τα επιτόκια παραμένουν υψηλά από τις κεντρικές τράπεζες για την επιβράδυνση του πληθωρισμού τα τελευταία χρόνια.
