Ήταν το Πεκίνο και ο ίδιος ο πρόεδρος της χώρας, Σι Τζινπίνγκ, που είχαν βάλει στο στόχαστρο τους επικεφαλής τεχνολογικών και άλλων κολοσσών, θέλοντας να περιορίσουν την επιρροή τους ή να στείλουν ένα μήνυμα. Αλλά τώρα τα πράγματα αλλάζουν.
Όλοι θυμόμαστε την πολύμηνη «εξαφάνιση» του Τζακ Μα της Alibaba, ύστερα από δημόσια κριτική που άσκησε στις κρατικά ελεγχόμενες τράπεζες. Δεν έγινε ποτέ γνωστό εάν είχε κρατηθεί για ένα διάστημα από τις αρχές – αλλά η φημολογία ήταν εντονότατη. Δεκάδες ακόμη στελέχη μεγάλων κινεζικών επιχειρήσεων βρέθηκαν τα τελευταία χρόνια αντιμέτωπα με κατηγορίες και κράτηση.
Τώρα, ωστόσο, με την κεντρική κυβέρνηση της Κίνας να θέλει να δώσει ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη, η στρατηγική του Σι αλλάζει. Σύμφωνα με ρεπορτάζ των Financial Times, ο Κινέζος πρόεδρος προσπαθεί πλέον να περιορίσει ένα κύμα συλλήψεων από τις τοπικές αρχές στελεχών επιχειρήσεων που τροφοδοτεί το άγχος των επιχειρηματιών και κινδυνεύει να υπονομεύσει τις προσπάθειες τόνωσης της οικονομίας.
Στελέχη τουλάχιστον 80 εταιρειών υπό κράτηση
Μια ανασκόπηση επίσημων εγγράφων από τους Financial Times διαπίστωσε ότι υψηλόβαθμα στελέχη σε περισσότερες από 80 εταιρείες εισηγμένες στα χρηματιστήρια της Σαγκάης και του Σενζέν κρατήθηκαν το 2024.
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Κίνας απαιτεί από τις εταιρείες να αποκαλύπτουν τις κρατήσεις μετόχων, προέδρων, διευθυντικών στελεχών και οι αριθμοί υποδηλώνουν πολύ ευρύτερη δράση κατά των στελεχών σε ολόκληρη τη χώρα.
Ορισμένες από τις συλλήψεις φάνηκε να έχουν μικρή ή καθόλου νομική βάση και σε πολλές περιπτώσεις πραγματοποιήθηκαν από αρχές που βρίσκονται μακριά από τις επιχειρηματικές δραστηριότητες του στόχου, μια πρακτική που τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης ονόμασαν «ψάρεμα μεγάλης εμβέλειας». Ένα επίσημο έγγραφο που διέρρευσε από τη νότια επαρχία Γκουανγκντόνγκ ανέφερε ότι χιλιάδες εταιρείες σε μία μόνο πόλη ήταν στόχοι δράσης από αρχές από άλλες περιοχές από το 2023.
Παρέμβαση για κατάχρηση εξουσίας
Ο πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ ζήτησε αυτόν τον μήνα ισχυρότερη εποπτεία της επιβολής του νόμου που σχετίζεται με τις εταιρείες, λέγοντας ότι η κυβέρνηση θα επανεξετάσει τις περιοχές με μη φυσιολογική αύξηση εισοδήματος από πρόστιμα και κατασχέσεις ή υψηλά επίπεδα επιβολής εκτός της δικαιοδοσίας τους.
«Οι περιπτώσεις κατάχρησης της διοικητικής διακριτικής ευχέρειας και της άδικης επιβολής εξακολουθούν να υφίστανται σε ορισμένους τομείς και τομείς», δήλωσε ο Λι, σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων Xinhua. Ο πρωθυπουργός πρόσθεσε ότι είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστούν «τα πιεστικά ζητήματα που εγείρουν πολίτες και επιχειρήσεις».
Οι αναλυτές είπαν ότι ο υψηλός αριθμός κρατήσεων μπορεί να συνδέεται με την επιδείνωση των οικονομικών των τοπικών κυβερνήσεων, οι οποίες έχουν υποστεί κατακόρυφη πτώση των εσόδων από πωλήσεις γης εν μέσω μιας εθνικής κρίσης ακινήτων που επιβράδυνε επίσης την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας.
Μπαίνουν πρόστιμα για να γεμίσουν τα ταμεία
«Οι φίλοι μου πιέζονται από όλες τις πλευρές», είπε ένας κορυφαίος Κινέζος επενδυτής, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι ορισμένες τοπικές κυβερνήσεις επανεξετάζουν τα περιουσιακά στοιχεία των κατοίκων για να στοχεύσουν τους πλουσιότερους με πρόστιμα.
Ο επενδυτής, ο οποίος αρνήθηκε να κατονομαστεί και αναγκάστηκε ο ίδιος να πληρώσει μια τοπική αρχή πριν από περίπου μια δεκαετία προκειμένου να απελευθερωθεί από την κράτηση, είπε ότι ορισμένες περιοχές είχαν στραφεί σε «ψάρεμα μεγάλης εμβέλειας».
«Σας κατηγορώ για παραβιάσεις στην περιοχή μου και έρχομαι να σας πάρω και να σας βάλω να πληρώσετε», είπε, χαρακτηρίζοντας τη στάση των τοπικών αρχών. «Είναι σαν μια πανεθνική ανατροπή».
Περίπου οι μισές από τις 82 καταχωρημένες κρατήσεις που σχετίζονται με εταιρείες το 2024 που εξετάστηκαν από τις FT αφορούσαν αρχές άλλης περιοχής ή απροσδιόριστης τοποθεσίας.
Ο Γιουτζίν Γουένγκ, δικηγόρος της Wintell & Co με έδρα τη Σαγκάη, είπε ότι ορισμένοι από τους πελάτες του είχαν βιώσει καταχρηστική επιβολή του νόμου από αρχές από άλλες περιοχές, προσθέτοντας ότι τέτοιες πρακτικές διαβρώνουν την εμπιστοσύνη στο επιχειρηματικό περιβάλλον.
«Η αίσθηση του άγχους έχει ξεπεράσει κάθε φαντασία», είπε ο Γουένγκ. «Οι επιχειρηματίες σκέφτονται μόνο βραχυπρόθεσμα, παίρνουν κέρδη το συντομότερο δυνατό αντί να επενδύουν στις επιχειρήσεις τους και να μεταφέρουν κεφάλαια στο εξωτερικό το συντομότερο δυνατό.
«Αυτό στην πραγματικότητα επιδεινώνει τα φορολογικά έσοδα και την απασχόληση», πρόσθεσε, «με αποτέλεσμα τα τοπικά οικονομικά να πέφτουν σε έναν φαύλο κύκλο».
