Το Βιετνάμ βρήκε την ιδανική θέση στην παγκόσμια οικονομία κατά τη διάρκεια του πρώτου εμπορικού πολέμου του Ντόναλντ Τραμπ με το Πεκίνο: ακριβώς ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα.
Η χώρα έγινε μαγνήτης για Κινέζους κατασκευαστές που αναζητούσαν μια βάση παραγωγής για να αποστέλλουν τα προϊόντα τους στις ΗΠΑ χωρίς δασμούς. Τώρα, καθώς η νέα κυβέρνηση Τραμπ ετοιμάζεται για νέες μάχες στο εμπόριο, δίνει σήμα ότι σκοπεύει να κλείσει το παράθυρο αυτό.
Μια τέτοια κίνηση θα έπληττε τη μικρή αλλά ταχέως αναπτυσσόμενη οικονομία του Βιετνάμ και πιθανότατα θα σήμαινε υψηλότερες τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές που αγοράζουν βιετναμέζικα προϊόντα, καθώς και για τις αμερικανικές εταιρείες που προμηθεύονται από βιετναμέζικα εργοστάσια. Από τότε που ο Τραμπ επέβαλε δασμούς στα κινεζικά προϊόντα πριν από έξι χρόνια, το Βιετνάμ αναπτύσσεται με ρυθμό περίπου 8% ετησίως, υποστηριζόμενο από μαζικές ξένες επενδύσεις και ραγδαία αύξηση των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ.
Η μεταμόρφωση σε εξαγωγική υπερδύναμη
Η χώρα προμηθεύει πλέον το 1/3 των αθλητικών παπουτσιών, το 50% των ξύλινων κρεβατιών και τραπεζιών τραπεζαρίας, καθώς και το 1/4 των ηλιακών πάνελ που εισάγουν οι ΗΠΑ.
Έξω από την πρωτεύουσα Ανόι, οι κάποτε νωχελικές βόρειες επαρχίες έχουν μετατραπεί σε εξαγωγικές υπερδυνάμεις, με ορυζώνες να δίνουν τη θέση τους σε τεράστια εργοστάσια δισεκατομμυρίων δολαρίων που συναρμολογούν smartphones και ημιαγωγούς. Αμερικανικές εταιρείες που έχουν προμηθευτές στο Βιετνάμ περιλαμβάνουν την Apple, τη Nike και την Gap.
Ωστόσο, τον Μάιο, ο Τζέιμσον Γκριρ, υποψήφιος του Τραμπ για Εμπορικός Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ πρέπει να αυστηροποιήσουν τους κανόνες εμπορίου για να αποτρέψουν αυτό που περιέγραψε ως «παρακάμψεις μέσω τρίτων χωρών», όπου προϊόντα με πολλά κινεζικά εξαρτήματα ή που κατασκευάστηκαν σε τρίτη χώρα από θυγατρική κινεζικής εταιρείας εισέρχονται στις ΗΠΑ χωρίς να αντιμετωπίζουν τους υψηλούς δασμούς που θα επιβάλλονταν αν έρχονταν απευθείας από την Κίνα.
Αν και δεν ανέφερε συγκεκριμένα ονόματα, το Βιετνάμ και το Μεξικό είναι μεταξύ των χωρών όπου οι κινεζικές εταιρείες έχουν δημιουργήσει προγεφυρώματα για την αγορά των ΗΠΑ.
Τα εμπορικά ελλείμματα
Το Βιετνάμ αποτελεί στόχο της νέας κυβέρνησης και με άλλους τρόπους. Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος έχει αναφέρει την ιδέα επιβολής δασμών σε όλες τις εισαγωγές στις ΗΠΑ και μιλά για την ανάγκη εξισορρόπησης των εμπορικών ελλειμμάτων με τις άλλες χώρες. Το Βιετνάμ εξάγει στις ΗΠΑ εννέα φορές περισσότερα από όσα εισάγει, κατατάσσοντάς το τέταρτο πίσω από την Κίνα, το Μεξικό και την Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά στα μεγαλύτερα διμερή εμπορικά ελλείμματα. Το 2019, ο Τραμπ δήλωσε ότι το Βιετνάμ ήταν «ο χειρότερος καταχραστής από όλους» στο εμπόριο, κάτι που η κυβέρνηση του Ανόι αρνείται.
«Δεδομένου του μεγάλου εμπορικού πλεονάσματος του Βιετνάμ με τις ΗΠΑ, η χώρα μπορεί να εκτεθεί ιδιαίτερα σε μια πιο προστατευτική οικονομική ατζέντα», δήλωσε ο Άνταμ Σίτκοφ, επικεφαλής του Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στο Ανόι.
Παρόλα αυτά, κάποιοι στο Βιετνάμ πιστεύουν ότι η εστίαση του Τραμπ στην Κίνα και το Μεξικό θα επιτρέψει στο Βιετνάμ να περάσει «κάτω από τα ραντάρ», με τη χώρα να συνεχίζει έτσι να προσελκύει ξένες επενδύσεις. Επιπλέον, οι νέοι δασμοί στα βιετναμέζικα προϊόντα πιθανότατα θα είναι χαμηλότεροι από αυτούς που επιβάλλει ο Τραμπ στην Κίνα, και έτσι το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του δεν θα εξαφανιστεί.
