Άσχημα νέα για όλους τους λάτρεις του καφέ: Είναι πλέον πιο ακριβός από ό,τι ήταν εδώ και 50 χρόνια. Στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης, η τιμή των κόκκων της ποικιλίας Arabica βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 1977.
Μόνο εφέτος, στα χρηματιστήρια πρώτων υλών στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, οι τιμές του καφέ έχουν αυξηθεί κατά 70%.
Εμείς οι καταναλωτές θα το παρατηρήσουμε βέβαια σε έξι έως εννέα μήνες, και θα πούμε ότι ο καφές γίνεται πιο ακριβός. Οι τιμές αναμένεται να αυξηθούν σχεδόν κατά το ένα τρίτο. Ηδη, οι γίγαντες της διατροφικής αλυσίδας έχουν αρχίσει πάντως να προσαρμόζουν τις τιμές τους προς τα πάνω.
Και οι τιμές πιθανότατα θα συνεχίσουν να αυξάνονται στο μέλλον-για διάφορους λόγους. «Η συγκομιδή καφέ θα είναι ακόμη χειρότερη από την προηγούμενη κυρίως στη Βραζιλία και το Βιετνάμ, αλλά μέρος της ευθύνης για την εκτόξευση της τιμής του καφές οφείλεται και στον… Ντόναλντ Τραμπ: Το γεγονός ότι ο μελλοντικός πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών μιλά συνεχώς για δασμούς, αναστατώσει πολλούς ανθρώπους», λένε παράγοντες της αγοράς.
«Στα δασμολογικά σχέδια του Τραμπ θα πρέπει να προστεθεί και η αβεβαιότητα σχετικά με τον «Κανονισμό Εφοδιαστικής Αλυσίδας Χωρίς Αποψίλωση των Δασών (EUDR) της ΕΕ από την άλλη, πυροδοτούν επίσης τις αυξήσεις στις τιμές του καφέ», σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Ξηρασία και πλημμύρες
Ο βασικός λόγος της δραματικής αύξησης της τιμής συνδέεται βέβαια με τις κλιματολογικές συνθήκες. Το πρόβλημα είναι ότι τα φυτά του καφέ είναι αρκετά ευαίσθητα. Ακραίες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, ξηρασία και έντονες βροχοπτώσεις, μπορούν να καταστρέψουν τις φυτείες του καφέ.
Στη Βραζιλία, όπου παράγεται μεγάλο μέρος της παγκόσμιας παραγωγής καφέ, υπήρξε πρόσφατα μια έντονη περίοδος καύσωνα. Ακολούθησε μια μεγάλη ξηρασία και στη συνέχεια εκδηλώθηκαν πολλές πλημμύρες.
Σοβαρές πλημμύρες υπήρξαν και στο Βιετνάμ. «Οι συνέπειες είναι δραματικές», λέει ο Τόμας Μπένεντιξ από την Union Investment. «Στο Βιετνάμ ειδικότερα, μέρος της συγκομιδής καταστράφηκε από τις πλημμύρες, επομένως οι εξαγωγές από το Βιετνάμ είναι πολύ κάτω από τον μέσο όρο της πενταετίας». Οι δύο χώρες είναι οι μεγαλύτεροι παραγωγοί καφέ, με τη Βραζιλία να εξάγει κυρίως κόκκους Arabica ενώ το Βιετνάμ προσφέρει τους φθηνότερους κόκκους Robusta, που χρησιμοποιούνται κυρίως για στιγμιαίο καφέ.
Η κλιματική κρίση
Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες είναι απίθανο να αλλάξουν πολύ τα επόμενα χρόνια. Το αντίθετο, καθώς η κλιματική κρίση επιδεινώνεται. «Οι ακραίες καιρικές συνθήκες είναι πιθανό να αυξηθούν λόγω της κλιματικής αλλαγής – με αντίστοιχες συνέπειες για τις τιμές του καφέ», λέει ο Στίβεν Σβαρτζ από την εταιρεία «The Coffee Store». «Από την άλλη πλευρά, έχουμε αύξηση της κατανάλωσης στις αναδυόμενες αγορές. Αυτές είναι κυρίως οι χώρες παραγωγής καφέ. Και ο τελευταίος λόγος είναι ότι έχουμε αυξήσει σημαντικά το κόστος logistics, που σε μερικές περιπτώσεις είναι έξι έως 10 φορές μεγαλύτερο σε σχέση με πριν από την πανδημία του κορωνοϊού».
Σε όσους αρέσει πάντως ο καφές θα πρέπει να προετοιμαστούν για σημαντικά υψηλότερες τιμές. Το λιανικό εμπόριο θέλει να βγάλει χρήματα από τον καφέ, όπως και οι έμποροι και οι καφετέριες, αλλά και οι ιδιοκτήτες φυτειών θέλουν να βγάλουν χρήματα για να πληρώνουν και τους εργαζόμενους στις φυτείες καφέ.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, το μεγαλύτερο ποσοστό στην αύξηση των τιμών του καφέ οφείλεται σε φόρους, τελωνειακούς δασμούς και στα έξοδα μεταφοράς.