Τους κινδύνους ενός νέου κύματος προστατευτισμού για τις παγκόσμιες προοπτικές ανάπτυξης, επισημαίνει το ΔΝΤ σε σημερινή του έκθεση.
Τα πορίσματα και οι προβλέψεις της έρχονται μάλιστα σε χρονική στιγμή που μια πιθανή νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές θα εκτόξευε στα ύψη την προοπτική δραστικών αυξήσεων στους δασμούς.
Στην έκθεσή του, που δημοσιεύεται μόλις δύο εβδομάδες προ των αμερικανικών εκλογών, το Ταμείο λέει ότι αναμένει η παγκόσμια οικονομία να αναπτυχθεί κατά 3,2% τόσο φέτος όσο και το επόμενο έτος.
Ωστόσο, η συγκεκριμένη έκθεση (World Economic Outlook) προειδοποιεί ότι εάν οι υψηλότεροι δασμοί πλήξουν ένα «σημαντικό μερίδιο» του παγκόσμιου εμπορίου έως τα μέσα του 2025, τότε αυτό θα εξαλείψει 0,8% του παγκόσμιου οικονομικού προϊόντος για το επόμενο έτος και ένα 1,3% για το 2026.
«Είναι μια πολιτική που βλάπτει βασικά τους πάντες», δηλώνει ο Πιερ Ολιβιέ Γκουρίνχας (Pierre-Olivier Gourinchas), επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, αναφερόμενος στον κίνδυνο υψηλότερων εμπορικών δασμών. «Βλάπτει τον υπόλοιπο κόσμο. Βλάπτει τις ΗΠΑ».
Η ατζέντα Τραμπ
Σημειωτέον ότι ο Ντ. Τραμπ έχει ζητήσει την επιβολή δασμών 20% για όλες τις εισαγωγές στις ΗΠΑ και πρόστιμα ύψους 60% στα κινεζικά προϊόντα. Κινήσεις που πολλοί οικονομολόγοι ανησυχούν ότι θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο.
Αλλά και η αντίπαλος του Τραμπ, Κάμαλα Χάρις έχει ταχθεί υπέρ υψηλότερων δασμών για ορισμένα κινεζικά προϊόντα κατά τη διάρκεια της θητείας της ως αντιπροέδρου. Αντιτίθεται όμως στα σαρωτικά μέτρα που προκρίνει ο Τραμπ.
Σε ένδειξη της ανησυχίας του για την ατζέντα Τραμπ, οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ έφτιαξαν ένα σενάριο και το «έτρεξαν» το προγνωστικό τους μοντέλο.
Το σενάριο
Το σενάριο λέει ότι ΗΠΑ, Ευρωζώνη και Κίνα επιβάλλουν δασμούς 10% στις εισαγωγές, κινήσεις αντιποίνων και άλλες φορολογήσεις που, σύμφωνα με το μοντέλο του Ταμείου, θα επηρέαζαν το ένα τέταρτο του εμπορίου αγαθών.
Το σενάριο έχει συνυπολογίσει επίσης μια 10ετή παράταση των φορολογικών περικοπών που είχε επιβάλει ο Τραμπ το 2017, μείωση της καθαρής μετανάστευσης προς τις ΗΠΑ και την Ευρώπη και υψηλότερο παγκόσμιο κόστος δανεισμού.
Το χτύπημα στην παγκόσμια οικονομία, εάν ένα τέτοιο σενάριο αποδεικνυόταν αληθές, θα οδηγούσε, όπως είδαμε σε μείωση της ανάπτυξης από την πρόβλεψη του ΔΝΤ για ρυθμό 3,2% το επόμενο έτος, ενώ το ΑΕΠ των ΗΠΑ θα ήταν κατά 1% χαμηλότερο από τη βασική πρόβλεψη του ΔΝΤ για το 2025.
Μάλιστα το σενάριο του ΔΝΤ ίσως να μη είναι το χειρότερο δεδομένου ότι προβλέπει μόνο έναν γύρο επιθετικής πολιτικής με δασμούς και άλλα εμπορικά αντίποινα.
Ντόμινο επιπτώσεων
Ο Γκουρίνχας επισημαίνει ότι η πιθανότητα διαδοχικών επεισοδίων (γύρων) δασμών θα αναγκάσουν τις κεντρικές τράπεζες να αντιμετωπίσουν ταυτόχρονα ασθενέστερη ανάπτυξη και πληθωριστικές πιέσεις.
Η ανάπτυξη της ευρωζώνης θα ήταν πολύ πιο αδύναμη και κάτω από τις προβλέψεις του ΔΝΤ τον Ιούλιο, (μόλις 0,8% φέτος και 1,2% το 2025.)
Συνολικά, η ανάλυση του ΔΝΤ εκφράζει την ανησυχία του για τη «συνεχιζόμενη μέτρια μεσοπρόθεσμη προοπτική της παγκόσμιας ανάπτυξης σε σχέση με τις προ-πανδημικές προβλέψεις», εκτιμώντας ότι η παγκόσμια ανάπτυξη σε περίπου πέντε χρόνια είναι πιθανό να βρίσκεται περίπου 3,1%.
Με φειδώ οι κρατικές δαπάνες
Ο Γκουρίνχας προειδοποιεί μάλιστα ότι, εάν οι κρατικές δαπάνες αυξηθούν περαιτέρω από τα ήδη υψηλά επίπεδα που βρίσκονται, αυτό θα υπονόμευε τις προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών για περιορισμό της ζήτησης και έλεγχο του πληθωρισμού.
«Μια πρόσθετη ένεση δημοσιονομικής στήριξης – φορολογικές περικοπές ή αυξημένες δαπάνες, ή οτιδήποτε άλλο – απομακρύνουν την οικονομία από το μονοπάτι αυτό», λέει.
Συνιστά μάλιστα σε πολλές χώρες να ξαναχτίσουν τα δημοσιονομικά αποθέματα ασφαλείας,. Με εξαίρεση την Κίνα, καλώντας το Πεκίνο να δαπανήσει περισσότερα για τη στήριξη της οικονομία και του τομέα των ακινήτων
