Στον Όμηρο κατέφυγε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντνερ, για να εξηγήσει τη μεγάλη του «αγάπη» για το λεγόμενο «φρένο χρέους» και την άρνησή του για την έκδοση ευρωομολόγων, προκειμένου να ενισχυθεί η κοινή ανάπτυξη στην Ευρώπη.
«Τα φρένα του χρέους είναι όργανα πειθαρχίας της ίδιας της πολιτικής και μπορείτε να τα φανταστείτε όπως το λέει ο…Όμηρος», είπε ο Κρίστιαν Λίντνερ και εξήγησε: «Ο Οδυσσέας αλυσοδέθηκε κάποτε στο κατάρτι του πλοίου του, για να μην υποκύψει στις Σειρήνες. Και το φρένο του χρέους είναι το κατάρτι στο οποίο πρέπει να αλυσοδένονται οι πολιτικοί ώστε στις προεκλογικές εκστρατείες να μην υποκύπτουν στον πειρασμό των Σειρήνων και να βασίζουν τα σχέδιά τους στο χειροκρότημα της ημέρας».
Έρωτας για την… Ελλάδα
Φαίνεται να έχει αποκτήσει έρωτα με την Ελλάδα τελευταία, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, αφού και -κατά την Handelsblatt – ζηλεύει τη χώρα μας γιατί τα πάει καλά στην οικονομία. Αλλωστε, τα δεδομένα έχουν αλλάξει στην Ε.Ε. σε λίγο περισσότερο από μια δεκαετία. Το 2012, η Ελλάδα και οι άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης είχαν φτάσει στα όρια της ύφεσης, ακόμη και της χρεοκοπίας, ενώ τώρα συμβαίνει το αντίθετο. Τα λεγόμενα PIGS, πλην της Ιταλίας βέβαια, διαθέτουν ελεγχόμενα ελλείμματα και μια οικονομική δυναμική, καλύτερη από το μέσο όρο της ευρωζώνης. Αντίθετα, τα προβλήματα μεταφέρθηκαν κυρίως στη Γερμανία, αλλά και στη Γαλλία.
Οι δύο ασθενείς της Ε.Ε.
Η Γερμανία, η παραδοσιακή ατμομηχανή της Ε.Ε., μετά το τέλος του φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου, φιλοδοξεί να κλείσει τη χρονιά με αύξηση του ΑΕΠ μόλις κατά 0,1%. Αλλά, η Γερμανία, που ήδη φέρει το παρατσούκλι «ασθενής της Ευρώπης», έκλεισε πέρυσι με συρρίκνωση του ΑΕΠ της τάξης του 0,3%. Αν και οι εκτιμήσεις των Βρυξελλών αναφέρουν ελαφρά ανάκαμψη 0,1% για φέτος, τα κύρια γερμανικά οικονομικά ινστιτούτα επισημαίνουν ότι το ΑΕΠ της χώρας θα μπορούσε να μειωθεί ξανά το 2024, κατά 0,1%. Επιπλέον, τρίζει για τα καλά η τρικομματική κυβέρνηση του καγκελάριου Ολαφ Σολτς και οδεύει προς τη συντριβή στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2025.
Η Γαλλία δεν τα πάει πολύ καλύτερα από τους Γερμανούς. Η αύξηση του ΑΕΠ το 2024 θα παραμείνει στο φτωχό 0,7% ενώ η χώρα θα κλείσει τη χρονιά με έλλειμμα 6%. Μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου, το Γαλλικό χρέος αυξήθηκε στο 112% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία.
Όσο για την κυβέρνηση του Μισέλ Μπαρνιέ; Είναι επί … Μαρίν Λεπέν κρεμάμενη, αφού η επιβίωσή της εξαρτάται από τη βούληση της άκρας δεξιάς στη γαλλική Εθνοσυνέλευση. Επιπλέον, η Γαλλία είναι από τις χώρες που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμπεριέλαβε στη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος τον περασμένο Ιούνιο. Ο Μπαρνιέ έχει εκπονήσει ένα σχέδιο στο οποίο αναβάλλει την επίτευξη του στόχου για έλλειμμα 3% που απαιτεί η Ε.Ε. για το 2029, αντί για το 2027, όπως είχε αρχικά προβλεφθεί. Το σχέδιό του περιλαμβάνει όμως περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων.
Η Γαλλία και η Γερμανία είναι οι νέοι άρρωστοι της Ε.Ε., που αποδυναμώνουν τον άξονα Παρισιού-Βερολίνου, τον παραδοσιακό κινητήρα όλων των σημαντικών αποφάσεων της Ε.Ε.. Αυτό αντιπροσωπεύει ένα σοβαρό πρόβλημα, δεδομένου ότι έρχεται σε μια στιγμή που η Ένωση πρέπει να αντιμετωπίσει τον οξύ εμπορικό ανταγωνισμό από τις ΗΠΑ και την Κίνα και να αποφύγει να περιέλθει σε οικονομικό μαρασμό.
Για να αποτραπεί μια τέτοια εξέλιξη, σύμφωνα με την έκθεση του Μάριο Ντράγκι,θα απαιτηθούν επενδύσεις 800 δισεκατομμυρίων ευρώ, κάθε χρόνο—τρία σχέδια Μάρσαλ, δηλαδή . Ενα υπερβολικό μεγάλο ποσό για τον προϋπολογισμό της Ε.Ε., που μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την έκδοση κοινού χρέους- με ευρωομόλογα δηλαδή.
Αλλά, η κατηγορηματική άρνηση του Βερολίνου καθιστά πρακτικά ανέφικτη την προώθηση του σχεδίου Ντράγκι.
Ευρωπαϊκή παράλυση
Η Ευρώπη, επομένως, είναι αφοπλισμένη και αδυνατεί να αμφισβητήσει την κινεζική και την αμερικανική ισχύ, γεγονός που εγείρει σοβαρές αμφιβολίες όχι μόνο για την ικανότητά της για ανάπτυξη, τα επόμενα χρόνια, αλλά και την ίδια την επιβίωση της Ε.Ε., όπως την ξέραμε μέχρι σήμερα.
Ο γαλλογερμανικός άξονας, η παραδοσιακή κινητήρια δύναμη όλων των σημαντικών αποφάσεων που έχει λάβει η Ε.Ε. από τη γέννησή της, διανύει τη χειρότερη στιγμή του, ακριβώς όταν «η Ένωση αντιμετωπίζει μια υπαρξιακή πρόκληση» έναντι των μεγάλων αντιπάλων της – των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας» σύμφωνα με τα λόγια του πρώην προέδρου της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι.
Ο Ντράγκι μπορεί να έχει έναν ξεκάθαρο οδικό χάρτη για να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση, αλλά όλοι βλέπουν πλέον πώς δεν μπορούν να βρεθούν 800 δισεκατομμύρια ευρώ για επενδύσεις, όσο το Παρίσι και το Βερολίνο βυθίζονται σε κρίση.
Ευρωομόλογα η διέξοδος
Οκτακόσια δισ. δεν είναι φυσικά εφικτό να βρεθούν από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, για αυτό η μόνη βιώσιμη επιλογή που υπάρχει είναι μια νέα μαζική έκδοση κοινού χρέους, όπως η φόρμουλα που εφαρμόστηκε στο σχέδιο ανάκαμψης μετά την πανδημία, Αλλά εδώ η ΕΕ έχει να αντιμετωπίσει την παραδοσιακή γερμανική αλλεργία σε οτιδήποτε υποδηλώνει κοινά ευρωπαϊκά ζητήματα χρέους.
Ο ίδιος ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντνερ δεν δίστασε να απορρίψει το αίτημα του Ντράγκι- χωρίς να περιμένει τον Καγκελάριο Σολτς: «Η Γερμανία δεν συμφωνεί με αυτό », είπε ο Γερμανός υπουργός. «Το πρόβλημά μας δεν είναι η έλλειψη επιδοτήσεων, αλλά η γραφειοκρατία και ο οικονομικός σχεδιασμός. Το μεγαλύτερο δημόσιο χρέος κοστίζει σε τόκους, αλλά δεν δημιουργεί απαραίτητα περισσότερη ανάπτυξη», υποστήριξε ο Λίντνερ.
Τα ευρωομόλογα είναι αμοιβαία μεταξύ όλων των χωρών της Ε.Ε., αλλά ένα μεγάλο μέρος της εγγύησης θα έπρεπε να προσφερθεί από τη Γερμανία, καθώς το γερμανικό Bund είναι ένας από τους πιο αξιόπιστους τίτλους σταθερού εισοδήματος στον κόσμο, μαζί με με τα αμερικανικά ομόλογα.
Το μέλλον της ΕΕ εμφανίζεται λοιπόν, δυσοίωνο. Το επενδυτικό χάσμα μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ θα μεγαλώνει. Το τεράστιο ποσό των επιδοτήσεων που προσφέρει η Αμερική με τον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού, έχει μείνει χωρίς απάντηση από την Ε.Ε.. Που κινδυνεύει να συνθλιβεί ανάμεσα στη Σκύλλα και τη Χάρυβδη , με τον Λίντνερ να ονειρεύεται ότι είναι ο …Οδυσσέας.
