Η ισπανική κυβέρνηση επαναφέρει από σήμερα τον ΦΠΑ σε βασικά τρόφιμα, τον οποίο είχε μηδενίσει τον περασμένο Ιούλιο για να συγκρατήσει τον πληθωρισμό και να βοηθήσει τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά.
Στο πλαίσιο αυτό, το ελαιόλαδο θα έχει ΦΠΑ 2% μέχρι το τέλος του χρόνου και στη συνέχεια θα μεταφερθεί στον συντελεστή 4%, όπως ήταν πριν από την προσωρινή κατάργηση αυτού του φόρου, τον Ιανουάριο του 2023. Στο 4% θα αυξηθεί ο ΦΠΑ και σε μια κατηγορία βασικών τροφίμων όπως το ψωμί, το αλεύρι, το γάλα ζωικής προέλευσης, τα τυριά, τα αυγά, καθώς και σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια και δημητριακά.
Η κυβέρνηση του σοσιαλιστή Πέδρο Σάντσεθ επέμεινε ότι η προοδευτική επιστροφή στους κανονικούς συντελεστές ΦΠΑ ανταποκρίνεται στην εντολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μετριάσει σταδιακά τα έκτακτα μέτρα που έχουν λάβει διάφορες χώρες τα τελευταία χρόνια κατά του πληθωρισμού.
Σύμφωνα με στοιχεία του Φορολογικού Ταμείου, μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουλίου η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα οδήγησε σε πτώση των δημοσίων εσόδων κατά 442 εκατ. ευρώ.
Από την πρώτη μείωση του ΦΠΑ τον Ιανουάριο του 2023, η ισπανική κυβέρνηση είχε επεκτείνει προσωρινά το μέτρο, περιμένοντας να ομαλοποιηθεί η τιμή των βασικών τροφίμων. Τον Ιούνιο, το Υπουργικό Συμβούλιο επέκτεινε το μέτρο για τον υπόλοιπο χρόνο και το ενίσχυσε στην περίπτωση του ελαιολάδου, που θεωρείται απαραίτητο για μια υγιεινή διατροφή των νοικοκυριών.
Το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής (INE) ανακοίνωσε ότι τον περασμένο Αύγουστο οι τιμές των τροφίμων και των μη αλκοολούχων ποτών αυξήθηκαν 2,5%, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2023. Ο πληθωρισμός στην Ισπανία ήταν 2,3% τον Αύγουστο, πέντε δέκατα χαμηλότερος από αυτόν που καταγράφηκε τον Ιούνιο, αντανακλώντας μια τάση προς συγκράτηση.
Οι επιχειρήσεις τροφίμων τάχθηκαν υπέρ της επέκτασης του ΦΠΑ στα βασικά τρόφιμα αυτούς τους μήνες, παρά το γεγονός ότι δεν έχει εφαρμοστεί σε άλλα προϊόντα όπως το κρέας ή το ψάρι.
«Ανεπαρκές μέτρο»
Η Ένωση Καταναλωτών «Facua-Consumers in Action» θεωρεί ότι το μέτρο μείωσης του ΦΠΑ στα τρόφιμα ήταν «αναποτελεσματικό και ανεπαρκές» για τους καταναλωτές. Για το λόγο αυτό ζητεί από την κυβέρνηση μεγαλύτερο έλεγχο στα σούπερ μάρκετ.
Η οργάνωση καταναλωτών πιστεύει ότι η «αναποτελεσματικότητα» της μείωσης του φόρου ήταν μεγαλύτερη λόγω της έλλειψης ελέγχων σε μεγάλες αλυσίδες διανομής για την επιβολή της απαγόρευσης αύξησης των περιθωρίων κέρδους.
Τους τελευταίους μήνες, η Facua διεξήγαγε μηνιαία παρακολούθηση τιμών και προειδοποίησε ότι τα σούπερ μάρκετ μπορεί να παραβίασαν την απαγόρευση αύξησης των περιθωρίων κέρδους τους σε πολλά προϊόντα, μια πρακτική που απαγορεύεται από το βασιλικό διάταγμα που καθόρισε τη μείωση του φόρου.
