Skip to main content

Σεπτέμβριος: Ο μήνας της μείωσης των επιτοκίων σε όλον τον κόσμο

REUTERS/Wolfgang Rattay

Οι κύριες κεντρικές τράπεζες αρχίζουν να ανησυχούν περισσότερο για την αποφυγή της ύφεσης παρά για τον πληθωρισμό

Στις 12 Σεπτεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρόκειται να προβεί στην επόμενη μείωση των επιτοκίων μετά την έναρξη ενός νέου κύκλου χαλάρωσης τον Ιούνιο.

Παράγοντες της αγοράς λένε στη Ναυτεμπορική ότι η ΕΚΤ αναμένεται να μειώσει εκ νέου τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης. Τον Αύγουστο, ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ υποχώρησε στο 2,2% -στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών ετών.

Αλλά και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αναμένεται να ακολουθήσει στις 17 και 18 Σεπτεμβρίου στον ίδιο δρόμο. Ο πρόεδρος της Federal Reserve, Τζερόμ Πάουελ  διαβεβαίωσε  άλλωστε στο ετήσιο συμπόσιο του  Τζάκσον Χολ  ότι «έφθασε η ώρα να προσαρμόσουμε τη νομισματική μας πολιτική». Σύμφωνα με το CME FedWatch tool η πιθανότητα μείωσης κατά 25 μονάδες βάσης είναι επί του παρόντος 69%.

Αναμφίβολα, η απόφαση αυτή θα έχει μεγάλη επιρροή στον υπόλοιπο κόσμο. Το ότι ο γίγαντας της Βόρειας Αμερικής ξεκινά τη διαδικασία μείωσης των επιτοκίων θα είναι η επιβεβαίωση ότι οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες είναι πλέον σε ένα σημείο καμπής. Όπως άλλωστε και οι βασικές οικονομίες στον δυτικό κόσμο.

Αποφυγή της ύφεσης

Οι κύριες κεντρικές τράπεζες αρχίζουν να ανησυχούν περισσότερο για την αποφυγή της ύφεσης παρά για τον πληθωρισμό, που ήταν κίνητρο των νομισματικών πολιτικών τους από τότε που άρχισαν να αντιμετωπίζουν τις συνέπειες της «μαζικής εκτύπωσης» χρήματος για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας.

Η πορεία μείωσης των επιτοκίων αυτό τον μήνα ξεκινά πάντως αύριο από την Κεντρική Τράπεζα του Καναδά, που θα επαναλάβει τις περικοπές που ξεκίνησαν επίσης πριν από τρεις μήνες. Οι ειδικοί αναμένουν ότι η κεντρική του τράπεζα του Καναδά θα μειώσει ξανά τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης, στο 4,25%, μετά την πρώτη μείωση κατά το ίδιο ποσοστό πριν από το καλοκαίρι. Ηδη άλλωστε, παρατηρείται πτωτική τάση του πληθωρισμού και στον Καναδά, που βρίσκεται ήδη στο 2,4%, ενώ η ανεργία συνεχίζει να αυξάνεται και οι μακροοικονομικοί δείκτες δείχνουν αδυναμία στην οικονομία.

Σε μείωση των επιτοκίων αναμένεται επίσης να προχωρήσει και η κεντρική τράπεζα της Σουηδίας στη συνεδρίασή της στις 24 του μηνός και της Ελβετίας στις 26 Σεπτεμβρίου. Με αυτόν τον τρόπο, «τον Σεπτέμβριο θα έχουμε τουλάχιστον μειώσεις επιτοκίων από πέντε κεντρικές τράπεζες», τονίζουν οι ίδιες πηγές.

Σινιάλο για ταχύτερες μειώσεις επιτοκίων στέλνει η μεγάλη πτώση του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη

Η πορεία της ΕΚΤ

Στην ευρωζώνη οι ειδικοί εκτιμούν ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε δύο ή και τρεις μειώσεις των επιτοκίων ως το τέλος του χρόνου. «Οι αγορές δεν αποκλείουν επίσης περαιτέρω μείωση των επιτοκίων και τον Οκτώβριο», τονίζουν στη «Ν» οι ίδιες πηγές.

Αξιωματούχοι της ΕΚΤ συμφωνούν σε γενικές γραμμές ότι υπάρχει ακόμη περιθώριο για περαιτέρω μειώσεις επιτοκίων, καθώς οι αυξήσεις των τιμών καταναλωτή εξακολουθούν να συμβαδίζουν με τις προβλέψεις τους για  επιστροφή στον στόχο του 2%,στο τέλος του επόμενου έτους.

«Ωστόσο, υπάρχει λιγότερη συμφωνία αναφορικά με τον κίνδυνο ο πληθωρισμός να συνεχίσει να αυξάνεται. Τα «γεράκια» της ΕΚΤ φοβούνται  ότι ο στόχος του 2% μπορεί να χαθεί, ειδικά καθώς η οικονομία στις 20 χώρες της ευρωζώνης χάνει τη δυναμική της», σημειώνουν παράγοντες της αγοράς και προσθέτουν: «Τα γεράκια φοβούνται ότι η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής πολύ γρήγορα θα μπορούσε να τροφοδοτήσει ξανά τον πληθωρισμό».

Οι διαφορετικές απόψεις τόσο για τις προοπτικές των τιμών όσο και για το σημείο στο οποίο η νομισματική πολιτική θα σταματήσει την επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης ,αναμένεται να οδηγήσουν σε έντονες συζητήσεις, ακόμη και συγκρούσεις στην επικείμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ», ανέφεραν οι  ίδιες πηγές, που μίλησαν στη «Ν» υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Η Ιζαμπέλ Σνάμπελ, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ τόνισε μάλιστα την περασμένη Παρασκευή ότι «όσο πιο αβέβαιοι είμαστε για το πόσο περιοριστική είναι η πολιτική μας,τόσο πιο προσεκτικοί θα πρέπει να είμαστε για να μην γίνει η ίδια η νομισματική πολιτική παράγοντας που θα επηρεάζει την επιβράδυνση του αποπληθωρισμού».

Ο πρόεδρος της Bundesbank , Γιόακιμ Νάγκελ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η ΕΚΤ δεν πρέπει να μειώσει τα επιτόκια πολύ γρήγορα καθώς «μια κάπως ισχυρότερη οικονομική ανάκαμψη θα μπορούσε να καθυστερήσει την επιστροφή στον στόχο μας».

Η παρέμβαση Στουρνάρα

Από την άλλη πλευρά, ο Ελληνας κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας προέτρεψε τους συναδέλφους του ν` ανησυχούν εξίσου «είτε ο πληθωρισμός ξεπεράσει τον στόχο είτε υπολείπεται αυτού».

Ο Μάριο Σεντένο, διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Πορτογαλίας, δήλωσε επίσης ότι η ΕΚΤ πρέπει να καταφέρει «να αποκλιμακωθεί ο πληθωρισμός με τις λιγότερες πιθανές θυσίες»- μια αναφορά για πιθανή οικονομική δυσπραγία , εάν η νομισματική πολιτική είναι πολύ περιοριστική για πάρα πολύ καιρό.

Ο Κάρστεν Μπρζέσκι,  επικεφαλής μακροοικονομικής στην ING, σημείωσε μάλιστα ότι «ο συνεχιζόμενος κίνδυνος στασιμοπληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ θα καταστήσει τις μειώσεις των επιτοκίων πέραν της επόμενης εβδομάδας πιο αμφιλεγόμενες, καθώς το Διοικητικό Συμβούλιο είναι για άλλη μια φορά σημαντικά πιο διχασμένο μεταξύ περιστεριών και γερακιών».