Η περιβόητη «πράσινη μετάβαση», που περιλαμβάνει και τη στροφή των αυτοκινητοβιομηχανιών στην ηλεκτροκίνηση, δεν έρχεται χωρίς κόστος και πόνο. Και αυτό αφορά ακόμη και πανίσχυρους κολοσσούς όπως η Volkswagen, που για πρώτη φορά στην ιστορία των 87 ετών της, εξετάζει κλείσιμο εργοστασίων στη Γερμανία.
Η ανακοίνωση της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας ότι δεν μπορεί πια να αποκλείσει το κλείσιμο εργοστασίων στη χώρα, στο πλαίσιο μεγάλων περικοπών κόστους, που έχουν ως στόχο να «θωρακίσουν το μέλλον της», πυροδότησε σφοδρές αντιδράσεις από τα εργατικά συνδικάτα.
«Δεν έχουμε άλλη επιλογή σε ένα σκληρό περιβάλλον»
Πάνω από όλα όμως ήταν ένα σήμα κινδύνου για τη γερμανική και συνολικά ευρωπαϊκή οικονομία. Αν η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία με τις υψηλότερες πωλήσεις παγκοσμίως αισθάνεται τέτοια πίεση, τι συμβαίνει σε μικρότερους παίχτες ή πιο ευάλωτους κλάδους;
«Η κατάσταση στην ευρωπαϊκή βιομηχανία αυτοκινήτου είναι εξαιρετικά απαιτητική και σοβαρή», προειδοποίησε ο διευθύνων σύμβουλος της VW, Όλιβερ Μπλούμε. «Το οικονομικό περιβάλλον κατέστη ακόμη πιο σκληρό και νέοι ανταγωνιστές εισέρχονται στην αγορά. Επιπρόσθετα, η Γερμανία ειδικά ως βιομηχανικός προορισμός έχει πραγματικά μείνει πίσω σε σχέση με τον ανταγωνισμό», εξήγησε. Και πρόσθεσε ότι η VW δεν έχει πια άλλη επιλογή από το να δράσει αποφασιστικά.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι προειδοποιήσεις του επικεφαλής του brand της VW, Τόμας Σέφερ. «Η σημερινή κατάσταση μας οδηγεί στο να εξετάσουμε το κλείσιμο εργοστασίων παραγωγής οχημάτων και ανταλλακτικών. Είναι εξαιρετικά κρίσιμα τα πράγματα και δεν λύνονται με απλά μέτρα περικοπής κόστους», είπε.
Να σημειωθεί ότι πριν από έναν μήνα είχε ανακοινώσει ότι ετοιμάζεται να κλείσει το εργοστάσιο της Audi στο Βέλγιο.
Επίθεση στην απασχόληση
Ο γερμανικός κολοσσός γνωστοποίησε επίσης την πρόθεσή του δώσει τέλος στη συμφωνία προστασίας της απασχόλησης – η οποία ήταν σε ισχύ από το 1994 και προστάτευε τις θέσεις εργασίας, αν και πρόσθεσε πως όλα τα αναγκαία μέτρα θα συζητηθούν με το Γενικό Συμβούλιο Εργαζομένων και το συνδικάτο IG Metall.
Τα συνδικάτα απέρριψαν ως ανεύθυνα τα σχέδια, τονίζοντας ότι κλονίζουν τα θεμέλια της Volkswagen και συνιστούν τεράστια απειλή για τις θέσεις εργασίας. Έκαναν λόγο για επίθεση στις γραμμές παραγωγής, την απασχόληση και τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
Υπό ισχυρή πίεση η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία
Οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες είχαν μια σπάνια ευκαιρία να κερδίσουν χρήματα μετά την κρίση της πανδημίας. Η ζήτηση ανέβηκε αισθητά, αλλά η προσφορά παρεμποδίστηκε από την έλλειψη τσιπ και ημιαγωγών.
Αυτό σήμαινε ότι οι BMW, Audi, Mercedes και Porsche περιόρισαν τις πωλήσεις φθηνότερων προϊόντων και επικεντρώθηκαν στην πώληση πολυτελών μοντέλων με τεράστια περιθώρια κέρδους, Έτσι ενώ ο όγκος των πωλήσεων μειώθηκε, τα συνολικά κέρδη αυξήθηκαν.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες που απευθύνονται στη μεσαία τάξη, όπως η Renault, η Peugeot, η Citroen, η Fiat, η Vauxhall και η Opel δεν μπόρεσαν να αξιοποιήσουν τις συνθήκες τόσο καλά όσο τα premium brands, αλλά παρόλα αυτά κατάφεραν να διατηρήσουν τα περιθώρια κέρδους υψηλά καθώς η προσφορά ήταν περιορισμένη.
Το 2024 τους επανέφερε όλους στη σκληρή πραγματικότητα, με αδύναμες πωλήσεις και πιέσεις στην κερδοφορία. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα πρέπει να προσφέρουν κάποια ανακούφιση καθώς οι στόχοι της Ε.Ε. αναγκάζουν τους καταναλωτές να τα αγοράσουν. Αλλά όσο περισσότερα EV πωλούνται, τόσο μεγαλύτερες είναι οι απώλειες.
Η Bernstein Research εξήγησε ότι για περίπου τρία χρόνια οι αυτοκινητοβιομηχανίες στην Ευρώπη επωφελήθηκαν από τους περιορισμούς της προσφοράς που υποστήριζαν τις τιμές και τα κέρδη. Το 2024 αυτές οι συνθήκες «Goldilocks» τελείωσαν, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στις ΗΠΑ και την Κίνα.
«Βλέπουμε ελάχιστη αύξηση της παραγωγής, αυξανόμενες εκπτώσεις, πτώση εσόδων και μείωση των περιθωρίων κέρδους. Η περιορισμένη ζήτηση έχει αρχίσει να εξασθενεί», ανέφερε η Bernstein Research, Daniel Roeska, σε έκθεσή του.
«Η αγορά EV έχει υποφέρει από δύο αυξανόμενους πόνους: ένα πρόβλημα προϊόντος (επιλογή μοντέλου) και ένα πρόβλημα τιμής (προσιτότητα). Οι παραδοσιακές αυτοκινητοβιομηχανίες θα αρχίσουν να προσφέρουν πιο προσιτά EV μαζικής αγοράς στην Ευρώπη.
Κινεζικές εισαγωγές και μειωμένη όρεξη για ηλεκτρικά
Η HSBC Research είπε ότι η κατάργηση των κινήτρων για τα γερμανικά ηλεκτρικά οχήματα έχει δυσοίωνες συνέπειες για τις τιμές, ενώ οι νεοεισερχόμενοι από την Κίνα εντείνουν περαιτέρω τις πιέσεις.
Η επενδυτική τράπεζα UBS προβλέπει εδώ και μήνες ότι τα συνολικά ευρωπαϊκά κέρδη αυτοκινήτων ενδέχεται να μειωθούν μεταξύ 20 και 25% το 2024. Αναμένει επίσης συνεχιζόμενη κατώτερη προσδοκιών ζήτηση για ηλεκτρικά οχήματα στην Ευρώπη, αλλά και στις ΗΠΑ.
