Σε μία περίοδο κατά την οποία οι κορυφαίες οικονομίες στον πλούσιο κόσμο (ΗΠΑ και Ευρωζώνη) αναπτύσσονται αναιμικά ή και απειλούνται με ύφεση και η μεγάλη δύναμη του αναδυόμενου κόσμου, η Κίνα, αλλάζει το αναπτυξιακό της μοντέλο και κατεβάζει ταχύτητα, οι τιμές του πετρελαίου θα έπρεπε να υποχωρούν. Συμβαίνει το αντίθετο.
Το τελευταίο διάστημα οι τιμές ακολουθούν την ανιούσα με το βλέμμα από τη μία στη φλεγόμενη Μέση Ανατολή και από την άλλη στις ΗΠΑ και ειδικότερα στη Federal Reserve, που ετοιμάζεται να μειώσει τα επιτόκια για να δώσει ανάσες στην οικονομική δραστηριότητα.
Με τη Χεζμπολάχ και το Ισραήλ να ανταλλάσσουν χτυπήματα την Κυριακή, η Μέση Ανατολή έφτασε για ακόμη μία φορά στο χείλος ενός ολοκληρωτικού πολέμου. Και οι δύο πλευρές θέλησαν – εν μέσω αλληλοκατηγοριών και απειλών – να κάνουν τελικά ένα βήμα πίσω. Αλλά κατέστησαν σαφές πως «τίποτα δεν έχει τελειώσει».
Την ίδια ώρα οι διαπραγματεύσεις στο Κάιρο για κατάπαυση πυρός στη Γάζα και απελεύθερωση των ομήρων χτυπούσαν για ακόμη φορά στον τοίχο της άρνησης συμβιβασμού.
Στη Γάζα το κλειδί των εξελίξεων
Η αιμοτοχυσία, ο λιμός, τα κρούσματα ασθενειών που είχαν δεκαετίες να κάνουν την εμφάνισή τους έχουν δημιουργήσει μία κόλαση επί Γης στον παλαιστινιακό θύλακα. Και τίποτα δεν δείχνει ότι το μαρτύριο θα φτάσει γρήγορα στο τέλος του.
Οι αναλυτές προειδοποιούν πως όσο ο πόλεμος στη Γάζα μαίνεται, η Μέση Ανατολή θα μένει στην κόψη του ξυραφιού.
Καθοριστική η αντίδραση του Ιράν
Το Ιράν άλλωστε δεν έχει κάνει τη δική του κίνηση ως προς τη δέσμευσή του να εκδικηθεί τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, στην Τεχεράνη. Και οι Χούθι ετοιμάζουν τη δική τους εκδίκηση για ισραηλινό πλήγμα σε λιμάνι της Υεμένης.
Όλο αυτό το σκηνικό θα συνεχίζει να ωθεί ανοδικά τις τιμές, προειδοποιούν παράγοντες της αγοράς στη «Ν», που βλέπουν την τιμή του μπρεντ σταθερά πάνω από τα 80 δολάρια και ίσως και κοντά στα 90 δολάρια το προσεχές διάστημα.
Σήμερα η τιμή του μπρεντ είναι μία ανάσα από τα 80, στα 79,95 δολάρια το βαρέλι, ενώ η τιμή του αμερικανικού αργού κινείται στα 75,5 δολάρια το βαρέλι. Ο πιο καθοριστικός παράγοντας για τη διάρκεια και την ένταση που θα έχει το ράλι των τιμών είναι η επόμενη κίνηση του Ιράν και το πώς θα απαντήσει σε αυτή το Ισραήλ.
«Ένα πλήγμα του Ισραήλ σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης θα έθετε σε κίνδυνο το 3% με 4% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου», εξηγεί αναλυτής. Αν μάλιστα το Ιράν θελήσει να παίξει αμέσως μετά το χαρτί των Στενών του Ορμούζ, τα πράγματα θα είναι ακόμη πιο δύσκολα. Σε ένα τέτοιο σενάριο – που πάντως παραμένει εξαιρετικά μακρινό – τα σενάρια για εκτίναξη των τιμών πάνω από τα 100 δολάρια δεν θα αργούσαν να έρθουν στο προσκήνιο.
Πώς επιδρούν στην αγορά η Fed και το δολάριο
Δεν είναι ωστόσο μόνο οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή που δίνουν κατεύθυνση στις τιμές. Οι κινήσεις της νομισματικής πολιτικής διαδραματίζουν εξίσου καθοριστικό ρόλο.
Οι μειώσεις των επιτοκίων θα μπορούσαν να τονώσουν ελαφρώς τη ζήτηση για ενέργεια από τις μεγάλες οικονομίες του πλανήτη. Επιπλέον όσο υποχωρούν τα αμερικανικά επιτόκια, τόσο θα αποδυναμώνεται και το δολάριο.
Το αμερικανικό νόμισμα και οι τιμές των εμπορευμάτων (που αποτιμώνται σε αυτό στις διεθνείς αγορές) τείνουν να ακολουθούν αντίθετη κατεύθυνση. Όσο υποτιμάται το αμερικανικό δολάριο, τόσο περισσότερο ενισχύεται η ανοδική τάση του πετρελαίου και άλλων βασικών πρώτων υλών.