Η Ουκρανία κέρδισε μια αποφασιστική μάχη αυτή την εβδομάδα.
Όχι στα πεδία των μαχών με τη Ρωσία, αλλά στην οικονομία με τους Δυτικούς πιστωτές της. Αποτρέποντας τη χρεωκοπία της χώρας.
Μετά από μήνες διαπραγματεύσεων, η κυβέρνηση του Κιέβου κατέληξε σε συμφωνία για «κούρεμα» με τους κύριους κατόχους ουκρανικών ομολόγων, ύψους 23,3 δισ. δολαρίων, που έληγαν την 1η Αυγούστου. Επικεφαλής της ομάδας των πιστωτών με τους οποίους χρειάστηκε να διαπραγματευτεί το Κίεβο ήταν η BlackRock και η Pimco.
Τα funds γύρω από τις Amundi, Blackrock, Fidelity, Pimco and Co.
Συμφώνησαν στο κούρεμα κατά 37% στο αρχικό τους δάνειο των 23,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι πιστωτές διαγράφουν 8,67 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο Ουκρανός υπουργός Οικονομικών Σέρχι Μαρτσένκο δήλωσε ότι το Κίεβο αναμένει να εξοικονομήσει 11,4 δισεκατομμύρια δολάρια τα επόμενα τρία χρόνια μέσω ενός συνδυασμού χαμηλότερων επιτοκίων και παράτασης της λήξης των ουκρανικών ομολόγων.
Μέχρι πρόσφατα, ο δυτικός όμιλος των επενδυτών είχε δηλώσει ότι θα συμφωνούσε σε ένα κούρεμα το πολύ 20%. Το Κίεβο ζητούσε κούρεμα 60%. Η Ουκρανία είχε επιβάλει «πάγωμα» στις πληρωμές εξωτερικού χρέους πριν από δύο χρόνια μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής.
«Ως μακροπρόθεσμοι επενδυτές στην Ουκρανία, είμαστε στην ευχάριστη θέση να παρέχουμε σημαντική ελάφρυνση χρέους στην Ουκρανία, να υποστηρίξουμε τις προσπάθειές της να αποκτήσει ξανά πρόσβαση στις διεθνείς κεφαλαιαγορές και να προωθήσουμε τη μελλοντική ανασυγκρότηση της χώρας προς όφελος του ουκρανικού λαού», δήλωσε εκπρόσωπος των πιστωτών.
Μερικοί από τους διαπραγματευτές δήλωσαν στους Financial Times ότι βλέπουν την τρέχουσα κατάσταση πολύ περίπλοκη επειδή ο πόλεμος διαρκεί πολύ καιρό και μια άλλη αναβολή θα έχανε εντελώς τον σκοπό της. «Όταν συμφωνήσαμε στο μορατόριουμ το 2022, υπήρχε η δυνατότητα πληρωμής. Τώρα που γνωρίζουμε ότι το χρέος είναι μη βιώσιμο, δεν έχει νόημα να το αφήσουμε για το μέλλον».
«Σταγόνα στον ωκεανό»
Ο οικονομολόγος Φρέντρικ Μουσό από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Oakland,εκτιμά πάντως ότι η συμφωνία αυτή είναι απλώς μια σταγόνα στον ωκεανό:
«Ακόμα και με αυτή τη συμφωνία, η Ουκρανία παραμένει η τρίτη πιο υπερχρεωμένη οικονομία στο ΔΝΤ», δήλωσε ο Μουσό σε συνέντευξή του στην Berliner Zeitung.
«Τα 8,67 δισεκατομμύρια δολάρια που διαγράφτηκαν αντιπροσωπεύουν μόνο ένα κλάσμα του συνολικού εθνικού χρέους άνω των 143 δισεκατομμυρίων δολαρίων», τονίζει ο Μουσό, προσθέτοντας ότι η Ουκρανία δανείζεται περισσότερα από 40 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως μόνο για τις ανάγκες του στρατού.
Η συμφωνία μπορεί άλλωστε να αποτρέπει προς το παρόν την χρεωκοπία της ουκρανικής οικονομίας, αλλά κάθε άλλο παρά καλά νέα είναι για τον πληθυσμό.
«Το χρέος της χώρας προς τους δυτικούς πιστωτές έχει οδηγήσει σε συνεχιζόμενη δραστική διαρθρωτική προσαρμογή, η οποία περιλαμβάνει πολλά δαπανηρά μέτρα για τους Ουκρανούς», λέει ο Μουσό.
Αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν την ιδιωτικοποίηση χιλιάδων κρατικών εταιρειών, τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, τις περικοπές στα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας και την κατάργηση των επιδοτήσεων για φυσικό αέριο και ενέργεια.
«Σαν να μην ήταν αρκετή η απώλεια σημαντικών δημόσιων αγαθών και των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισής τους, οι Ουκρανοί αντιμετωπίζουν επίσης νέες φορολογικές αυξήσεις που θα βαθύνουν περαιτέρω τη φτώχεια», εξηγεί ο Νεοζηλανδός οικονομολόγος. «Η κατάσταση του πληθυσμού είναι καταστροφική».
«Εάν η Δύση θέλει πραγματικά να βοηθήσει την Ουκρανία, θα πρέπει επίσης να θεωρήσει υπεύθυνους τους πιστωτές της» λέει η Χάιντι Τσόου, διευθύνουσα σύμβουλος του Βρετανικού οργανισμού Debt Justice.
«Η Ουκρανία αμύνεται ενάντια στην εισβολή. Δεν θα έπρεπε να αμύνεται ταυτόχρονα ενάντια σε ξεδιάντροπους κατόχους ομολόγων που προσπαθούν να αποσπάσουν κάθε ουγκιά κέρδους από την Ουκρανία», δήλωσε η Βρετανίδα οικονομολόγος στον Guardian.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, το Κίεβο έχει αποφύγει ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα για τη διεθνή χρηματοδοτική του στρατηγική.
Στο μέλλον, όταν σταματήσει ο πόλεμος και οι στρατιώτες επιστρέψουν στη δουλειά τους, τόσο το ΔΝΤ όσο και τα Funds θα είναι το «κλειδί» για το πόσο γρήγορα θα ανακάμψει η κατεστραμμένη από τον πόλεμο Ουκρανία.
