Με τις αγορές να έχουν εδώ και καιρό προεξοφλήσει ότι η ΕΚΤ θα τηρήσει στάση αναμονής στη συνεδρίαση του Ιουλίου, τα βλέμματα όλων ήταν στραμμένα στη συνέντευξη Τύπου της Κριστίν Λαγκάρντ και στο εάν θα θελήσει να δώσει σαφές σήμα για τα επόμενα βήματα στο πεδίο της νομισματικής πολιτικής.
Τελικά η πρόεδρος της ΕΚΤ, που έχει να αντιμετωπίσει στους κόλπους του διοικητικού συμβουλίου μία μάχη ανάμεσα σε «γεράκια» και «περιστέρια», κράτησε κλειστά τα χαρτιά της, λέγοντας πως όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά για το τι θα συμβεί με τα επιτόκια τον Σεπτέμβριο, μετά τη σημερινή απόφαση να διατηρηθούν τα επιτόκια αμετάβλητα. Το καταθετικό επιτόκιο διατηρείται έτσι στο 3,75%.
We kept our key interest rates unchanged.
Our rates are still high, helping push down inflation.
This is still needed because inflation is likely to stay above our 2% target well into next year.
Read today’s monetary policy decisions https://t.co/st6SRZKuYW pic.twitter.com/zZqpBbzo5v
— European Central Bank (@ecb) July 18, 2024
Στο προσκήνιο οι φόβοι για την ανάπτυξη
Η ΕΚΤ μείωσε τον περασμένο μήνα τα επιτόκια από τα ιστορικά υψηλά επίπεδα, παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός εξακολουθεί να απέχει από τον στόχο του 2% (αν και΄έχει αποκλιμακωθεί αισθητά), καθώς φοβήθηκε ένα ισχυρό πλήγμα στην ανάπτυξη.
Πολλοί περίμεναν ότι η επόμενη μείωση θα έρθει τον Σεπτέμβριο. Η Λαγκάρντ αναγνώρισε ότι οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη «είναι πλέον καθοδικοί», εγκαταλείποντας την έως τώρα φρασεολογία της περί «ισορροπημένων κινδύνων βραχυπρόθεσμα». Αυτό θα μπορούσε να είναι μία ένδειξη ότι όντως προσανατολίζεται η κεντρική τράπεζα σε περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής για να στηρίξει την οικονομική δραστηριότητα.
«Μία πιο αδύναμη παγκόσμια οικονομία ή μία κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων ανάμεσα στις μεγάλες οικονομίες θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως βαρίδι στην ανάπτυξη της Ευρωζώνης», προειδοποίησε, προσθέτοντας ότι είναι πιθανό τα υψηλά επιτόκια να έχουν πιο ισχυρό αντίκτυπο στην οικονομία από ό,τι αναμενόταν.
Αλλά δεν είναι βέβαιη η μείωση τον Σεπτέμβριο
Παρόλα αυτά σημείωσε πως η ΕΚΤ θα πρέπει να έχει στη διάθεσή της περισσότερα μακροοικονομικά στοιχεία για να αποφασίσει τα επόμενα βήματά της. «Επομένως το ερώτημα του Σεπτεμβρίου και του τι θα κάνουμε τον Σεπτέμβριο είναι απολύτως ανοιχτό», είπε, χαρακτηριστικά.
Οι αγορές ποντάρουν σε ακόμη δύο μειώσεις επιτοκίων έως τα τέλη του έτους – ανεξάρτητα από το εάν θα έχουμε κίνηση τον Σεπτέμβριο. Βλέπουν δε ακόμη 5 μειώσεις (τουλάχιστον) μέσα στο 2025 – κάτι που ουσιαστικά δεν έχουν αμφισβητήσει δημοσίως οι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας, ακόμη και εκείνοι που δεν είναι οπαδοί της χαλάρωσης.
Αν και οι επενδυτές θα ήθελαν μία πιο ξεκάθαρη θέση σήμερα από την Λαγκάρντ, υπάρχει λόγος που η Λαγκάρντ αποφεύγει να ανοίξει τα χαρτιά της. Στο πολύ πρόσφατο παρελθόν η ΕΚΤ, που ορίζει τη νομισματική πολιτική για τις 20 χώρες του ευρώ, είχε «καεί» από την τάση της να είναι πολύ συγκεκριμένη στο τι θα κάνει.
Είχε δεσμευτεί για μείωση τον Ιούνιο πολλούς μήνες πριν, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να κάνει πίσω, παρόλο που τα δεδομένα εκείνη την περίοδο έκαναν πολλούς οικονομολόγους να αμφισβητήσουν τη λογική μίας χαλάρωσης. Ανεξάρτητα από το τι έδειχναν τα δεδομένα, αν η υπεσχημένη μείωση δεν ερχόταν, οι αναταράξεις στις αγορές θα ήταν έντονες.
Τι μπαίνει στη ζυγαριά
Δεν θα πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι για την επόμενη συνεδρίαση έχουμε ακόμη σχεδόν δύο μήνες μπροστά μας. Θα πραγματοποιηθεί στις 12 Σεπτεμβρίου, ύστερα από ένα θερινό διάλειμμα. Λίγες ημέρες νωρίτερα περιμένουμε κρίσιμα στοιχεία για την ανάπτυξη, τους μισθούς, την παραγωγικότητα και τον πληθωρισμό. Όλα αυτά θα μπουν στη ζυγαριά της τελικής απόφασης.
Να θυμίσουμε ότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη κινείται πλέον στο 2,5%, αλλά οι ανατιμήσεις στον τομέα των υπηρεσιών συνεχίζονται με ρυθμούς άνω του 4%, γεγονός που ανησυχεί τους κεντρικούς τραπεζίτες.
Η πρόβλεψη της ΤτΕ
Να θυμίσουμε ότι ο Έλληνας κεντρικός τραπεζίτης, Γιάννης Στουρνάρας, έχει ταχθεί υπέρ της ανάγκης για μείωση των επιτοκίων.
Στο «παρατηρητήριο πληθωρισμού» η ΤτΕ «στοιχηματίζει» σε νέα μείωση των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο, προσδιορίζοντας τις πιθανότητες για μία τέτοια κίνηση στο 79%.
Και η αντίδραση των αγορών
Ούτε η απόφαση της ΕΚΤ ούτε τα όσα είπε η Λαγκάρντ φαίνεται να επηρέασαν ιδιαίτερα τις αγορές. Το ευρώ συνέχισε να υποχωρεί 0,5% στα 1,09208 δολ., όπως και πριν από τη συνέντευξη Τύπου της επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας, ενώ οι μετοχές παρέμειναν σε τροχιά ελαφράς ανόδου.
