Μία διετία ήταν αρκετή για να θολώσει το bing bang του λιθίου, καθώς η μειωμένη ζήτηση για μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων μετέτρεψε την έκρηξη σε γενική καθίζηση.
Το μεγάλο ερώτημα τώρα είναι τι έπεται σε μια παγκόσμια αγορά στην οποία έχουν επενδυθεί δισεκατομμύρια δολάρια.
Η τιμή των futures υδροξειδίου του λιθίου στο χρηματιστήριο του Σικάγου έχει καταρρεύσει και βρίσκεται πια στα 11.930 δολάρια ο τόνος, έναντι 85.000 δολαρίων που ήταν το ιστορικό υψηλό του 2022.
Όσοι θέλουν να βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτο θυμίζουν ότι το ίδιο έργο με το λίθιο έχει παιχτεί και στο παρελθόν.
Τη διετία 2016-2017 υπήρξε ένας παρόμοιος κύκλος έκρηξης-καύσης, αλλά η αλήθεια είναι πως αυτή τη φορά κανείς δεν φαίνεται να περιμένει
ταχεία ανάκαμψη.
Οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές δείχνουν μάλλον διατήρηση χαμηλών πτήσεων για τις τιμές, καθώς η αγορά προσπαθεί να απορροφήσει το πλεόνασμα λιθίου.
Ο μακροπρόθεσμος ορίζοντας, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί της αγοράς στο Reuters, ίσως είναι πιο ευνοϊκός, καθώς οι κυβερνήσεις εφαρμόζουν αναγκαστικά πλέον προγράμματα μαζικής μετάβασης στην ηλεκτροκίνηση. Όμως, σύμφωνα με την BMI, θυγατρική της Fitch Solutions, δεν διαφαίνεται τουλάχιστον για μία δεκαετία επιστροφή των τιμών στα ρεκόρ του 2022.
Σύνθετα δεδομένα
Τα δεδομένα είναι σύνθετα όμως, και οι ακριβείς προβλέψεις μοιάζουν πολύ δύσκολες. Στο μέτωπο της προσφοράς, οι παραγωγοί λιθίου βλέπουν το προϊόν τους ως μια ειδική χημική ουσία προσαρμοσμένη στις αυστηρές προδιαγραφές των κατασκευαστών μπαταριών και όχι ως ένα γενόσημο προϊόν.
Ωστόσο, η συμπεριφορά τιμής του λιθίου είναι αυτή οποιουδήποτε άλλου εμπορεύματος. Υπάρχουν περίοδοι υψηλών τιμών που ενθαρρύνουν την υπερπαραγωγή, η οποία στη συνέχεια πρέπει να εξαλειφθεί από περιόδους χαμηλής τιμολόγησης.
Αυτό το μοτίβο τρέχει αυτή τη στιγμή, με τους παραγωγούς να περιορίζουν την παραγωγή και να αναβάλλουν τα επενδυτικά τους προγράμματα ως αντίδραση στη νέα πραγματικότητα των χαμηλών τιμών.
Ένα ελάχιστα συζητημένο στοιχείο της τρέχουσας υπερβολής, όμως, είναι η άνοδος της βιοτεχνικής εξόρυξης (ASM) στην Αφρική, ιδιαίτερα στη Νιγηρία
και τη Ζιμπάμπουε.
Ο ερευνητικός οίκος CRU εκτιμά ότι οι βιοτεχνικοί ανθρακωρύχοι έδωσαν σχεδόν τα δύο τρίτα της αφρικανικής προσφοράς λιθίου το 2023 με όγκους σχεδόν ισοδύναμους με το περσινό πλεόνασμα της παγκόσμιας αγοράς.
Επίσης, οι αφρικανικές αποστολές μεταλλεύματος και συμπυκνωμάτων χαμηλής ποιότητας αντιπροσώπευσαν το ένα τέταρτο των συνολικών εισαγωγών λιθίου της Κίνας στο πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Ωστόσο, η ASM είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στις τιμές.
Το τρέχον κύμα ανεξάρτητης παραγωγής ξεκίνησε όταν η τιμή του μεταλλεύματος σποδομενίου βρισκόταν πάνω από τα 6.000 δολάρια ο τόνος, στις αρχές του 2023. Τώρα είναι πιο κοντά στα 1.000 δολάρια, θέτοντας σε κίνδυνο οποιαδήποτε άλλη παραγωγή πέραν εκείνης των πλουσιότερων κοιτασμάτων.
Κοινώς, η βιοτεχνική εξόρυξη μπορεί να είναι σημαντικός παράγων της προσφοράς, είναι όμως και εξαιρετικά ευμετάβλητος – γεγονός
που μπορεί να οδηγήσει σε συνολική αλλαγή δεδομένων στην αγορά.
Η στροφή στα υβριδικά
Στο μέτωπο της ζήτησης η μεγάλη πτώση της τιμής του λιθίου ήρθε μέσα από την υποβάθμιση των προσδοκιών για τις πωλήσεις ηλεκτρικών
οχημάτων παγκοσμίως.
Εσχάτως παρατηρούνται ενδείξεις ανάκαμψης, όμως η τάση απέχει πολύ από το να αντιστραφεί. Η BNP Paribas, για παράδειγμα, εξακολουθεί να αναμένει αύξηση των παγκόσμιων πωλήσεων ηλεκτρικών οχημάτων της τάξητου 23% φέτος, που ισοδυναμεί με περισσότερα από 18,7 εκατομμύρια οχήματα. Αυτό που έχει αλλάξει, ωστόσο, είναι το μίγμα των προϊόντων.
Οι πωλήσεις οχημάτων αμιγούς μπαταρίας είναι στάσιμες, ενώ οι πωλήσεις υβριδικών ηλεκτρικών οχημάτων αερίου αυξάνονται, ακόμη και στην Κίνα.
Οι κινεζικές πωλήσεις plug-in υβριδικών κατέγραψαν ετήσια αύξηση 90% τον Απρίλιο και τον Μάιο, ενώ εκείνες των αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων
αυξήθηκαν μόλις κατά 10%, σύμφωνα με την BNP