Μετά τη συντριπτική εκλογική τους νίκη στη Βρετανία, οι Εργατικοί έδωσαν το στίγμα τους για την οικονομία: Η Ρέιτσελ Ριβς, πρώην οικονομολόγος στην Τράπεζα της Αγγλίας, είναι η πρώτη γυναίκα υπουργός Οικονομικών στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου, ενσαρκώνοντας την οικονομική σοβαρότητα ενός κόμματος που λέει ότι έχει «αλλάξει».
«Είναι τιμή της ζωής μου που διορίστηκα υπουργός Οικονομικών», έγραψε η 45χρονη Ρέιτσελ Ριβς στο X. Είπε επίσης ότι γνωρίζει την «ιστορική ευθύνη» που συνεπάγεται το να είσαι «η πρώτη γυναίκα» που καταλαμβάνει αυτή τη θέση, τη δεύτερη πιο διάσημη θέση στη βρετανική κυβέρνηση, που υπάρχει εδώ και 800 χρόνια. «Η οικονομική ανάπτυξη ήταν η αποστολή του Εργατικού Κόμματος. Είναι πλέον εθνική αποστολή», κατέληξε.
Βουλευτής του Λιντς από το 2017, μια πολιτική καριέρα που ξεκίνησε μετά από εργασιακή εμπειρία ως οικονομολόγος στην Τράπεζα της Αγγλίας, η Ριβς επινόησε τον όρο Securonomics – μια Οικονομική πολιτική με εθνική ασφάλεια, σε ελεύθερη μετάφραση. Μια πολιτική που να συνδυάζει ασφάλεια και ανάπτυξη. Όπως είχε εξηγήσει η ίδια σε μια πρόσφατη ομιλία της στην Ουάσιγκτον , «Securonomics σημαίνει να διασφαλίζεις ότι μια μαμά και ο μπαμπάς που κάνουν τα πάντα σωστά, δεν αισθάνονται πλέον ότι κάνουν «κάτι λάθος». Αλλά περισσότερο από αυτό – μπορούν να αρχίσουν να εκμεταλλεύονται τις τεράστιες ευκαιρίες στις οικονομίες μας. Αυτή είναι η αληθινή υπόσχεση της securonomics.»
Αν ο νέος πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ παρουσιάζεται ως ο υπέρμαχος της δημοσιονομικής πειθαρχίας μετά το χάος της εποχής των Συντηρητικών, η Ριβς προτείνει ένα όραμα βασισμένο σε αυτό που ονομάζεται «ενεργό κράτος», ικανό να συνδυάσει την αναζήτηση νέων μορφών παραγωγής και εκβιομηχάνισης στο Ηνωμένο Βασίλειο, με την ανάγκη να δίνεται προσοχή σε κρίσιμες αλυσίδες και γραμμές εφοδιασμού.
Το Εργατικό είναι πλέον «το φυσικό κόμμα των επιχειρήσεων», επιμένει εδώ και μήνες η Ριβς, περπατώντας στο έδαφος των συντηρητικών αντιπάλων της.
«Στην εποχή της ανασφάλειας, ανακαλύψαμε τις αδυναμίες του παλιού μας οικονομικού μοντέλου», λέει η νέα υπουργός Οικονομικών. Και τονίζει την ανάγκη για τη δημιουργία βιομηχανιών που εγγυώνται την οικονομική ασφάλεια της Βρετανίας. «Γιατί από την ασφάλεια έρχεται η ελπίδα».
Οικονομία και εθνική ασφάλεια
Μέσω κινήτρων για εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε κρίσιμους τομείς, από ψηφιακές έως ηλεκτρικές μπαταρίες, από την παραγωγή ενέργειας έως τους ημιαγωγούς, η Ριβς κατέστησε πρόσφατα σαφή τον στόχο της επανεκκίνησης της Μεγάλης Βρετανίας «ως παραγωγού αγαθών, ενέργειας και πόρων και εμπορικού εταίρου αξιόπιστων συμμάχων, υποσχόμενη μια οικονομία που παρέχει βιώσιμα μέσα διαβίωσης με εξειδίκευση σε μια σειρά παραγωγικών, κοινωνικών και εξορυκτικών βιομηχανιών».
Για τη δεξαμενή σκέψης Common Sense, η ατζέντα της Ριβς θα πρέπει να στοχεύει στην «προστασία των αλυσίδων εφοδιασμού και τη δημιουργία παραγωγικής ικανότητας σε περιοχές όπου το Ηνωμένο Βασίλειο εξαρτάται επί του παρόντος υπερβολικά από άλλα έθνη, ιδιαίτερα από εχθρικά».
Δεν είναι τυχαίο ότι η Ριβς δημιούργησε την πρόταση οικονομικής πολιτικής της χέρι-χέρι με τον Ντέιβιντ Λάμι, τον νέο υπουργό Εξωτερικών κατά την τελική φάση των Εργατικών ως αντιπολίτευση.
Τώρα το σχέδιο θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή, κατανοώντας εάν θα υπάρχει περιθώριο για σημαντικές επενδύσεις υπό το πρίσμα της εμμονής του πληθωρισμού που δεν έχει ακόμη μειωθεί σημαντικά και των δημοσιονομικών περιορισμών.
Πράσινη ανάπτυξη
Η ομάδα των οικονομολόγων γύρω από τη Ριβς τονίζει ότι το Εργατικό Κόμμα θα πρέπει να έχει ως στόχο, πρώτα και κύρια, την τόνωση της πράσινης ανάπτυξης με τη Securοnomics.
«Για να γίνει η καθαρή ενέργεια ο κινητήρας των βιομηχανικών, οικονομικών και καινοτομικών στρατηγικών, το Εργατικό Κόμμα χρειάζεται μια νέα αφήγηση. Πρέπει να αποδείξει ότι μια κυβέρνηση με γνώμονα την αποστολή που συνεργάζεται με τις επιχειρήσεις για να επενδύσει και να καινοτομεί με τρόπο προσανατολισμένο στα αποτελέσματα θα οδηγήσει σε νέες δεξιότητες, θέσεις εργασίας, αύξηση παραγωγικότητας και υψηλότερους μισθούς», έγραψε στο Social Europe, η Μαριάνα Ματσουκάτο, ιταλο-αμερικανο-βρετανίδα οικονομολόγος, καθηγήτρια στα Οικονομικά της Καινοτομίας και της Δημόσιας Αξίας στο University College του Λονδίνου και ιδρυτική διευθύντρια του UCL Institute for Innovation and Public Purpose.
Η Ματσουκάτο πρόσθεσε ότι «μια πράσινη και δίκαιη μετάβαση απαιτεί ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, που σημαίνει επαναπροσδιορισμό της τυπικής εταιρικής σχέσης μεταξύ κυβέρνησης και εταιρειών». Γεγονός στο οποίο μπορεί να ενταχθεί και η εθνική ασφάλεια ως στόχος συνδυάζοντας το «δίλημμα ασφάλειας» των προμηθειών με τον συντονισμό μεταξύ δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων.
Φόροι και χρεώσεις
Για την εφαρμογή αυτών των προτεραιοτήτων, θα πρέπει η νέα κυβέρνηση των Εργατικών να διαχειριστεί τη δημοσιονομική πολιτική με τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίζονται μεγαλύτερα έσοδα στα ταμεία της Αυτού Μεγαλειότητας. Φυσικά, οι Εργατικοί θέλουν να αυξήσουν τον φόρο για τις παροχές των αλλοδαπών (non-dom) στη χώρα, αλλά τα στρατηγικά σχέδια της Securonomics δύσκολα μπορούν να χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά με αυτόν τον τρόπο. Θα χρειαστούν δημόσιες δαπάνες και σχεδιασμός. Η Ριβς έχει επανειλημμένα πει ότι είναι έτοιμη. Θα μπορέσει να το πετύχει ο Στάρμερ; Αυτή η ερώτηση είναι η πραγματική ουσία του θέματος.
