Γιατί αποκαλούνται ζόμπι; Γιατί είναι τόσο χρεωμένες που μετά βίας επιβιώνουν. Με δυσκολία καταφέρνουν να πληρώσουν τους τόκους των δανείων τους και δεν αναπτύσσονται. Απλά σηκώνουν βάρη έως ότου λυγίσουν για τα καλά. Είναι ζωντανοί – νεκροί οργανισμοί και δεν είναι λίγες.
Σύμφωνα με ανάλυση του Associated Press οι εισηγμένες εταιρείες που βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού πλησιάζουν τις 7.000 παγκοσμίως. Μάλιστα οι 2.000 εξ αυτών είναι στις ΗΠΑ. Έφτασαν στο σημείο αυτό ύστερα από χρόνια συσσώρευσης φθηνού χρέους. Όταν ωστόσο ήρθε η ενεργειακή κρίση και η εκτίναξη του πληθωρισμού, οι κεντρικές τράπεζες έδωσαν απότομα τέλος στο πάρτι του φθηνού χρήματος και ανεβάζοντας στα ύψη τα επιτόκια, αύξησαν δραματικά τα βάρη για τις χρεωμένες επιχειρήσεις. Αυτό που έμοιαζε με ευκαιρία για την ανάπτυξή τους, μετατράπηκε πολύ γρήγορα σε θηλιά.
Τώρα πολλές εξ αυτών – ως επί το πλείστον μικρού και μεσαίου μεγέθους «τραυματίες», θα μπορούσαν σύντομα να βρουν ξαφνικό θάνατο, προειδοποιούν αναλυτές στο AP. Ομόλογα και δάνεια εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων πλησιάζουν στην ημερομηνία λήξης και δεν διαφαίνεται δυνατότητα αποπληρωμής τους στον ορίζοντα. «Κανόνι» προβλέπει για τα πιο αδύναμα από τα ζόμπι ο Διευθύνων Σύμβουλος της Valens Securities, Robert Spivey. «Το ρολόι χτυπάει», προειδοποιεί και ο μεγαλοεπενδυτής Mark Spitznagel.
Αύξηση 30% στα ζόμπι την τελευταία 10ετία
Στον απολογισμό του το ζόμπι το Associated Press περιλαμβάνει εταιρείες που αποτυγχάνουν να βγάλουν αρκετά χρήματα από τις δραστηριότητες για να πληρώσουν ακόμη και τους τόκους των δανείων τους, για τουλάχιστον τρία χρόνια. Η ανάλυση του AP διαπίστωσε ότι ο αριθμός τους έχει αυξηθεί σχεδόν 30% κατά την τελευταία δεκαετία στην Αυστραλία, τον Καναδά, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ. Μεταξύ αυτών και μεγάλες, γνωστές επιχειρήσεις, όπως οι JetBlue Airways, Wayfair, Peloton , Telecom Italia – ακόμη και ο βρετανικός σύλλογος ποδοσφαίρου Manchester United.
H λίστα περιλαμβάνει επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, βιομηχανίες τροφίμων, εταιρείες τεχνολογίας, ομίλους νοσοκομείων, αλυσίδες φροντίδας ηλικιωμένων, των οποίων τα αδύναμα οικονομικά επιδεινώθηκαν αισθητά πρώτα κατά την πανδημία και στη συνέχεια με την ενεργειακή κρίση, αλλά και εταιρείες ακινήτων που παλεύουν με μισοάδεια κτίρια γραφείων στην καρδιά των μεγάλων πόλεων.
130 εκατομμύρια θέσεις εργασίας σε κίνδυνο
Καθώς ο αριθμός των ζόμπι έχει αυξηθεί, αυξάνεται και η πιθανή ζημιά εάν αναγκαστούν να υποβάλουν αίτηση πτώχευσης ή να κλείσουν οριστικά τις πόρτες τους. Οι εταιρείες στην ανάλυση του AP απασχολούν τουλάχιστον 130 εκατομμύρια ανθρώπους σε δώδεκα χώρες.
Ήδη, ο αριθμός των αμερικανικών εταιρειών που χρεοκοπούν έχει φτάσει σε υψηλό 14 ετών. Είναι κάτι που περιμένει κανείς σε περιόδους ύφεσης και όχι ανάπτυξης. Οι εταιρικές χρεοκοπίες σημείωσαν επίσης πρόσφατα υψηλά τουλάχιστον 10 ετών στον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και την Ισπανία.
Ορισμένοι πιστεύουν ότι τα ζόμπι μπορεί να είναι σε θέση να αποφύγουν τις απολύσεις, τις εκποιήσεις επιχειρηματικών μονάδων ή την κατάρρευση εάν οι κεντρικές τράπεζες μειώσουν τα επιτόκια, κάτι που άρχισε να κάνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αυτήν την εβδομάδα, αν και οι διάσπαρτες χρεοκοπίες θα μπορούσαν να επιβαρύνουν την οικονομία.
Ψυχραιμία στη Wall Street
Από την πλευρά της, η Wall Street δεν πανικοβάλλεται. Οι επενδυτές αγόραζαν μετοχές ορισμένων ζόμπι, ακόμη και ομόλογα που αξιολογούνται ως «σκουπίδια». Αν και αυτό μπορεί να βοηθήσει τις συγκεκριμένες εταιρείες να συγκεντρώσουν μετρητά βραχυπρόθεσμα, οι επενδυτές που ρίχνουν χρήματα σε αυτούς τους τίτλους και ανεβάζουν τις τιμές τους θα μπορούσαν τελικά να έρθουν αντιμέτωποι με μεγάλη ζημιά.
«Έχουμε ανθρώπους που τζογάρουν σε πρωτοφανές επίπεδο στο χρηματιστήριο», σχολίασε ο David Trainer, επικεφαλής της New Constructs, επενδυτικής ερευνητικής ομάδας που παρακολουθεί τις τοποθετήσεις κεφαλαίων σε εταιρείες – ζόμπι. «Κλείνουν τα μάτια μπροστά στον κίνδυνο».
