Σε μια προειδοποιητική «βολή» για όλες τις δυτικές εταιρείες στη Ρωσία, ένα δικαστήριο της Μόσχας αποφάσισε την προσωρινή κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων της γερμανικής Commerzbank και της ευρωπαϊκής θυγατρικής της αμερικανικής JP Morgan, συνολικής αξίας 12,3 εκατ. ευρώ.
Το δικαστήριο δέχθηκε σχετικό αίτημα της Russian Transcapital Bank (TKB), η οποία υπόκειται σε κυρώσεις από το Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων (“OFAC”) του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ. Το OFAC που διαχειρίζεται και επιβάλλει οικονομικές και εμπορικές κυρώσεις με βάση τους στόχους εξωτερικής πολιτικής και εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ εναντίον στοχευμένων ξένων χωρών, είχε βάλει τη ρωσική TKB στη λίστα κυρώσεων Special Designated Nationals (SDN).
Τα περιουσιακά στοιχεία των εταιρειών και των κυβερνητικών υπηρεσιών που περιλαμβάνονται στη λίστα κυρώσεων των ΗΠΑ, έχουν δεσμευτεί. Απαγορεύεται επίσης στους Αμερικανούς να συναλλάσσονται μαζί τους.
Σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα, η απόφαση ελήφθη υπέρ της Commerzbank ήδη στις 26 Απριλίου. Το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της Φρανκφούρτης μπορεί ακόμη να ασκήσει έφεση. Τόσο η γερμανική τράπεζα όσο και η ευρωπαϊκή θυγατρική της JP Morgan , δεν θέλησαν να σχολιάσουν την απόφαση,
Στην προσωρινή απόφαση, το ρωσικό δικαστήριο ενέκρινε μόνο εν μέρει την αίτηση της Transcapital Bank και απέρριψε ένα σημείο ως αβάσιμο: Σε αντίθεση με το αίτημα της Transcapital Bank, δεν κατάσχεσε κανένα από τα κινητά περιουσιακά στοιχεία της τράπεζας.
Η Commerzbank έχει περιορίσει σημαντικά τις ρωσικές της δραστηριότητες από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία. Η δέσμευσή της μειώθηκε από 1,87 δισεκατομμύρια ευρώ τον Φεβρουάριο του 2022 σε 344 εκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2023.
Το μεγαλύτερο μέρος αυτών αφορά δάνεια σε εταιρείες και χρηματοδότηση εξαγωγών. Επιπλέον, υπάρχουν περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ καταθέσεις σε ρούβλια από τη θυγατρική Commerzbank Eurasija στη ρωσική κεντρική τράπεζα.
«Η απόφαση κατά της Commerzbank είναι μια προειδοποιητική βολή προς τη Δύση» λένε δυτικοί οικονομολόγοι. Οι ανησυχίες των ξένων εταιρειών σχετικά με την πλήρη ή μερική απαλλοτρίωση στη Ρωσία είναι πιθανό να αυξηθούν περαιτέρω.
Το πάγωμα των ρωσικών καταθέσεων
Οι συζητήσεις για τη διάθεση στην Ουκρανία παγωμένων περιουσιακών στοιχείων στις δυτικές χώρες της Ρωσίας παίζουν επίσης ρόλο. Συνολικά, αυτές ανέρχονται σε περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια.
Στα τέλη Απριλίου, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επέτρεψε στις αμερικανικές αρχές να λάβουν τέτοια μέτρα. Αυτό είναι πιθανό να αυξήσει την πίεση στην ΕΕ και την Ελβετία να λάβουν παρόμοια μέτρα.
Τα τελευταία δύο χρόνια, η Ρωσία έχει αναλάβει τον έλεγχο πολλών θυγατρικών δυτικών εταιρειών. Οι ρωσικές θυγατρικές του δανέζικου παραγωγού μπύρας Carlsberg και η γαλλική εταιρεία τροφίμων Danone ουσιαστικά κατασχέθηκαν το περασμένο καλοκαίρι με διάταγμα του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και διανεμήθηκαν σε Ρώσους επιχειρηματίες.
Η Αλεξάνδρα Προκοπένκο, πρώην σύμβουλος της ρωσικής κεντρικής τράπεζας, τόνισε ότι «κανένα δυτικό περιουσιακό στοιχείο δεν είναι πλέον ασφαλές στη Ρωσία»..
Στα τέλη Απριλίου, ο Πούτιν υπέγραψε εντολή με την οποία οι ρωσικές θυγατρικές του γερμανικού κατασκευαστή οικιακών συσκευών Bosch και η ιταλική εταιρεία Ariston, η οποία παράγει επίσης οικιακές συσκευές, τίθενται υπό την «προσωρινή διαχείριση» της Gazprom.
Η κατάσταση είναι περίπλοκη για πολλές δυτικές εταιρείες επειδή οι ρωσικές αρχές δυσκολεύουν επίσης την απόσυρση από τη χώρα. Η κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει ιδιαίτερα στις ξένες τράπεζες να εγκαταλείψουν εύκολα τη Ρωσία, δήλωσε ο Ρώσος αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Αλεξέι Μοϊσέεφ το 2023.
Η Commerzbank απέφερε έσοδα 74 εκατ. ευρώ και κέρδη προ φόρων 51 εκατ. ευρώ στη Ρωσία πέρυσι με 126 υπαλλήλους. Πλήρωσε οκτώ εκατομμύρια ευρώ φόρους σε αυτό. Η τρέχουσα δικαστική απόφαση πλήττει τη γερμανική λιγότερο σκληρά από τη Bosch. Άλλωστε, δεν πρόκειται για όλες τις μετοχές της εταιρείας, αλλά για μερικά εκατομμύρια.
