Πιάνουν τόπο οι υποσχέσεις του αμερικανού προέδρου, Μπάιντεν, για επιχορηγήσεις εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων για πράσινες επενδύσεις στην Αμερική, μέσω του νόμου IRA για τη μείωση του πληθωρισμού: Στις Ηνωμένες Πολιτείες οι πράσινες επενδύσεις αυξήθηκαν πέρυσι σχεδόν κατά 40%, σε περίπου 240 δισεκατομμύρια δολάρια, όπως διαπίστωσαν ερευνητές αγοράς από τον Όμιλο Rhodium μαζί με το Πανεπιστήμιο MIT.
Η δυναμική είναι ξεκάθαρη: Σύμφωνα με τον όμιλο Rhodium, 68 δισεκατομμύρια δολάρια επενδύθηκαν στην πράσινη ανάπτυξη, μόνο το τέταρτο τρίμηνο του 2023 – περισσότερα από κάθε προηγούμενο τρίμηνο. Οι λεγόμενες επενδύσεις πράσινης τεχνολογίας αφορούν την επέκταση της ηλεκτροκίνησης, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της παραγωγής μπαταριών και των εφαρμογών για τη μείωση των εκπομπών CO2 στη βιομηχανία.
Για την ιστορία, πριν από την ψήφιση του νόμου IRA τον Αύγουστο του 2022, οι μηνιαίες πράσινες επενδύσεις στην Αμερική δεν ξεπερνούσαν κατά μέσο όρο τα 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Με τον νόμο Μπάιντεν σχεδόν διπλασιάστηκαν, φθάνοντας τα 8 δισεκατομμύρια δολάρια τον μήνα.
Στην Ευρώπη
Την ίδια ώρα, στην Ευρώπη οι πράσινες επενδύσεις μένουν στάσιμες, αν και είναι υψηλότερες από την Αμερική. Σύμφωνα με την πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), οι επενδύσεις στην πράσινη τεχνολογία στην ΕΕ ανήλθαν πέρυσι σε περίπου 360 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά δεν αυξήθηκαν καθόλου σε σχέση με το 2022.
«Τα στοιχεία δείχνουν μια σαφή τάση», γράφει η γερμανική Handelsblatt. «Οι ΗΠΑ είναι επιτυχημένες με το πρόγραμμα επιδοτήσεων του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) και ως εκ τούτου προσελκύουν όλο και περισσότερο κεφάλαια από το εξωτερικό. Στην Ευρώπη, ωστόσο οι επενδύσεις δεν αυξάνονται», τονίζει η γερμανική εφημερίδα.
Τεράστιο επενδυτικό κενό
Η δεξαμενή σκέψης Bruegel των Βρυξελλών βλέπει ένα τεράστιο επενδυτικό κενό στην ΕΕ στη μετάβαση σε μια πράσινη και ψηφιακή οικονομία και κοινωνία. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το ετήσιο επενδυτικό κενό για τις δύο μεταβάσεις θα είναι συνολικά τουλάχιστον 481 δισ. ευρώ έως το 2030. Η κάλυψη αυτού του κενού εξαρτάται από την αποτελεσματική χρήση των δημόσιων πόρων και την κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων.
Οι ειδικοί του Bruegel πιστεύουν ότι τα υπάρχοντα επενδυτικά προγράμματα ήταν σποραδικά και περιορισμένα χρονικά, με διαφορετικές πηγές χρηματοδότησης και αλληλοεπικαλυπτόμενους στόχους. Ως λύση, προτείνουν ένα ταμείο για στρατηγικές επενδύσεις. «Προτείνουμε τη δημιουργία ενός ειδικού και μόνιμου ταμείου για τις Ευρωπαϊκές Στρατηγικές Επενδύσεις (ESI)», λένε οι ειδικοί. Αυτό θα μπορούσε αρχικά να χρηματοδοτηθεί από τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ. Ο πολυετής κοινοτικός προϋπολογισμός της ΕΕ για τα έτη 2021 έως 2027 ανέρχεται σε περίπου 1,1 τρισεκατομμύρια ευρώ.
Ευρωομόλογα για πράσινη μετάβαση
Σύμφωνα με το Bruegel, ένα τέτοιο ταμείο θα πρέπει να διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Η ΕΤΕπ είναι το όργανο της ΕΕ για μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση. Οι ιδιοκτήτες είναι τα κράτη μέλη. Η τράπεζα προορίζεται να χρηματοδοτήσει επενδύσεις που συμβάλλουν στην επίτευξη των πολιτικών στόχων της ΕΕ.
Ο γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, εξέφρασε ανοιχτά την υποστήριξή του για περισσότερες δημόσιες, πράσινες επενδύσεις στην Ευρώπη. «Πρέπει να ξεκινήσουμε μια φάση νέας επανεπένδυσης, όπως κάναμε στην κρίση του Covid, και ίσως να επιστρέψουμε στα ευρωομόλογα», δήλωσε μάλιστα ο Μακρόν. Αρκετοί αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση προτρέπουν ήδη την Κομισιόν να δώσει στις εταιρείες της Γηραιάς ηπείρου καλύτερη πρόσβαση σε επιδοτήσεις, σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
