Ο Μπερνάρ Αρνό είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο με περιουσία-αυτή τη στιγμή- 225,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η γερμανική υπηρεσία Statista. Ο Γάλλος επιχειρηματίας έγινε πλούσιος με την εταιρεία κατασκευής ειδών πολυτελείας LMVH.
Ο Έλον Μασκ, ο οποίος στο παρελθόν θεωρούνταν ο πλουσιότερος άνθρωπος για μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι στην τρίτη θέση πίσω από τον Τζεφ Μπέζος, που έχει 196,9 δις. Το αφεντικό της Tesla και ιδιοκτήτης της Πλατφόρμας Χ, διαθέτει σήμερα περιουσία 192,6 δισεκατομμύρια δολάρια.
Νούμερα και ποσά, εξωπραγματικά για το 99% των ανθρώπων στη Γη. Στο πώς τα κατάφεραν υπάρχουν βέβαια πολλές ιστορίες και ακόμη περισσότερες εξηγήσεις. «Αλλά για να γίνεις πλούσιος, ωστόσο, δεν χρειάζεται να είσαι δισεκατομμυριούχος όπως αυτοί οι επιχειρηματίες», υποστηρίζει ο Τόμας Ντράγιεν, καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ζίγκμουντ Φρόιντ, στη Βιέννη.
«Το να γίνεις πλούσιος είναι πιο εύκολο σήμερα», υποστηρίζει ο Γερμανός καθηγητής ,που μελετά τον πλούτο και τα περιουσιακά στοιχεία. Εχει μάλιστα πραγματοποιήσει εκατοντάδες συνεντεύξεις με εκατομμυριούχους και δισεκατομμυριούχους σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με τον Ντράγιεν, κάποιος που έχει τουλάχιστον 300 εκατομμύρια ευρώ είναι σούπερ πλούσιος. Αλλά έχει διαφορά αν ζει στη Ζυρίχη, στο Πεκίνο ή στο Ντακάρ. Αλλά τα μεγέθη είναι ακόμη πιο σημαντικά. «Υπάρχουν έτη φωτός μεταξύ πέντε, 50, 500 εκατομμυρίων ή 50 δισεκατομμυρίων», εξηγεί ο καθηγητής.
Η μεσαία τάξη
Σύμφωνα μάλιστα με την World Wealth Report της εταιρείας συμβούλων Capgemini, «στη Μέση Ανατολή, την Αφρική και τη Νότια Αμερική ειδικότερα, οι πολύ πλούσιοι έγιναν ακόμη πιο πλούσιοι. Επωφελήθηκαν από τα κέρδη από τις συμφωνίες πετρελαίου και φυσικού αερίου».
Στην Κίνα, μόνο μετά τον Μάο μπόρεσε να αποκτηθεί μεγάλος πλούτος, λέει. Ειδικότερα, η κλωστοϋφαντουργία, η βιομηχανία ακινήτων και οι κατασκευές έχουν αναπτυχθεί εκθετικά, όπως και ο αριθμός των εκατομμυριούχων και των δισεκατομμυριούχων. «Το μεγάλο μυστικό ήταν η ανάδειξη μιας τεράστιας μεσαίας τάξης, δηλαδή η απελευθέρωση περισσότερων από 200 εκατομμυρίων ανθρώπων από τη φτώχεια. Αυτό γιγάντωσε την αγορά σε τεράστιο βαθμό. Αλλά όλα ελέγχονταν από το κράτος.» Σύμφωνα με το Wealth-X, πρόσφατα υπήρχαν 357 δισεκατομμυριούχοι στην Κίνα, πολλοί από τους οποίους κυριαρχούν στο Διαδίκτυο.
Αυτοδημιούργητοι δισεκατομμυριούχοι
Οι δισεκατομμυριούχοι πάντως μειώθηκαν παγκοσμίως από το 2021. Αλλά από την αλλαγή της χιλιετίας ο αριθμός τους έχει υπερ-πενταπλασιαστεί. Σχεδόν το 10% ό από αυτούς είναι κάτω των 50 ετών. Πώς το πέτυχαν αυτό; Οι περισσότεροι από αυτούς έγιναν πλούσιοι ως αυτοδημιούργητοι επιχειρηματίες – δηλαδή μέσω της εργασίας. Σύμφωνα με το Wealth-X, το 55,8 %των δισεκατομμυριούχων κάτω των 50 ετών παγκοσμίως δήλωσαν ότι είναι αυτοδημιούργητοι και μόλις το 18,5% έχουν κληρονομήσει τα πλούτη τους.
Στην παλαιότερη γενιά των δισεκατομμυριούχων ηλικίας 50 έως 70 ετών, η αναλογία αυτοδημιούργητων και κληρονόμων πλούτου είναι πιο μεγάλη : το 64,2% έφτιαξαν τον πλούτο μόνοι τους και το 8,8% τον κληρονόμησαν.
Ο Ντράγιεν το επιβεβαιώνει μετά από έρευνα σε 120 χώρες: «Ο μύθος ότι πλουτίζεις κυρίως μέσω κληρονομιάς δεν είναι αλήθεια». Από την αρχή της εκβιομηχάνισης, η επιχειρηματικότητα ήταν ο «αποφασιστικός παράγοντας» για τον πλούτο. «Υπάρχουν μοναδικές δημιουργικές ευκαιρίες, ειδικά για τους νέους, ακόμα κι αν αυτό φαίνεται διαφορετικό αυτή τη στιγμή. Ακόμα κι αν είστε απογοητευμένοι και πιστεύετε ότι ο κόσμος θα πάει στην κόλαση, δεν πρόκειται να συμβεί σύντομα», λέει ο Γερμανός καθηγητής.
Η συμβουλή
«Πρέπει να αποστασιοποιηθείτε ψυχολογικά από τη γενική διάθεση της κοινωνίας μας, η οποία συχνά χαρακτηρίζεται από κατάθλιψη», συμβουλεύει. Και σε όποιον ανησυχεί για το μέλλον; Να διαβάζει λογοτεχνία επιστημονικής φαντασίας. Το αν αυτό θα συμβεί ένα προς ένα, είναι άλλο θέμα, αλλά δείχνει πού θα μπορούσαν να πάνε τα πράγματα. «Μπορεί να ακούγεται περίεργο, αλλά νομίζω ότι είναι το πιο συναρπαστικό μέλλον είναι που μας περιμένει», λέει.
Οι ευκαιρίες και οι απαιτήσεις για να γίνεις πλούσιος έχουν αλλάξει: Για αιώνες, ειδικά από τον 19ο αιώνα, υπερ-πλούσιοι ήταν πλοιοκτήτες, οι ιδιοκτήτες ορυχείων και οι κατασκευαστές σιδηροδρόμων. Αυτό έχει αλλάξει τα τελευταία 20 ή 30 χρόνια με το Διαδίκτυο, την ψηφιοποίηση και την τεχνητή νοημοσύνη: «Σήμερα είναι πιο εύκολο να γίνεις πλούσιος. Για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, είναι δυνατό να αναπτύξεις μια ιδέα και να κερδίσεις πάρα πολλά χρήματα με την πώλησή της».
Εκδημοκρατισμός του πλουτισμού
Η έρευνα του Ντράγιεν έδειξε επίσης ότι «πολύ λίγοι άνθρωποι θέλουν να γίνουν πραγματικά πλούσιοι. Οι περισσότεροι ίναι πιο ικανοποιημένοι με εισοδήματα μεταξύ 70.000 και 120.000 δολαρίων. «Αυτό τους επιτρέπει να εξασφαλίσουν τα γηρατειά τους, είναι καλό για την ψυχή και την υγεία τους»
Όμως- καταλήγει ο Γερμανός καθηγητής, «θα μπορούσε να πει κανείς ότι «η ψηφιοποίηση έχει εκδημοκρατίσει τον πλουτισμό». Όπως λέει, «θα ήθελα να συμβουλεύσω τους νέους: να είναι αυτοδημιούργητοι. Το μέλλον δημιουργείται με προσωπικές αποφάσεις. Κάποιοι σπαταλούν χιλιάδες ώρες κατηγορώντας τους άλλους. Αντίθετα, χρησιμοποίησε τον χρόνο σου για τον εαυτό σου και για κάτι που χρειάζονται οι άλλοι».
Αλλά η ιδέα από μόνη της δεν αρκεί: «Χωρίς το θάρρος και την πειθαρχία να την εφαρμόσεις, δεν λειτουργεί». Σε 25 χρόνια έρευνας, ένα πράγμα έγινε προφανές: «Οι περισσότεροι πλούσιοι δεν ασχολούνταν πρωτίστως με τα χρήματα, αλλά είχαν τη θέληση και την επιμονή να μετατρέψουν τις ιδέες ή τα οράματά τους σε πραγματικότητα».