Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γιορτάζει τη νίκη της ελιάς στη διαμάχη με τις Ηνωμένες Πολιτείες: Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου αποφάσισε ότι είναι παράνομοι οι δασμοί στις εισαγόμενες στις ΗΠΑ ευρωπαϊκές ελιές, που επιβλήθηκαν από την κυβέρνηση Τραμπ το 2018 και διατηρήθηκαν από τον Μπάιντεν.
«Οι αμερικανικοί δασμοί στις ευρωπαϊκές επιτραπέζιες ελιές δεν συμβιβάζονται με τους κανόνες του ΠΟΕ», αναφέρεται στην απόφαση. Τονίζεται μάλιστα ότι η αμερικανική κυβέρνηση δεν ακολούθησε τις συστάσεις που εκδόθηκαν από τον ΠΟΕ το 2021 για την επίλυση αυτής της σύγκρουσης και διατήρησε μέτρα που βλάπτουν την ελαιοπαραγωγή στην Ευρώπη.
«Οι ΗΠΑ δεν έχουν εφαρμόσει πλήρως τις αρχικές συστάσεις της αρμόδιας επιτροπής του ΠΟΕ, κάτι που αποτελεί παραβίαση των κανόνων του διεθνούς οργανισμού», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόφσκις. «Ως εκ τούτου, προτρέπουμε την αμερικανική πλευρά να συμμορφωθεί γρήγορα και να άρει τους παράνομους δασμούς», πρόσθεσε ο Λετονός αντιπρόεδρος.
Η διαμάχη είχε ξεκινήσει τον Αύγουστο του 2018, όταν η διοίκηση του Ντόναλντ Τραμπ επέβαλε δασμούς μεταξύ 30% και 44% στις εισαγωγές ελιάς, ανάλογα με το ποια εταιρεία έκανε την εισαγωγή. Η Ισπανία, ως πρώτη χώρα στην παραγωγή ελιάς και ελαιολάδου στην Ε.Ε., αντέδρασε τότε και σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έγινε προσφυγή στον ΠΟΕ.
Πριν από την επιβολή των δασμών, η Ισπανία ήταν ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ελιών στις ΗΠΑ, κερδίζοντας 67 εκατομμύρια δολάρια το 2017. Το 2022, οι ισπανικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών στις ΗΠΑ ανήλθαν συνολικά μόνο σε 20 εκατομμύρια δολάρια.
Η Ισπανία είναι επίσης ο μεγαλύτερος προμηθευτής ελαιολάδου στον κόσμο. Σχεδόν το ήμισυ του ελαιολάδου που καταναλώνεται παγκοσμίως προέρχεται από την Ισπανία.
Η ιστορία της σύγκρουσης
Τον Νοέμβριο του 2021, η ομάδα εμπειρογνωμόνων του ΠΟΕ είχε ήδη αποφανθεί υπέρ της Ε.Ε., επισημαίνοντας ότι τα αμερικανικά μέτρα κατά των επιδοτήσεων «παραβιάζουν τους κανόνες του ΠΟΕ».
Τον περασμένο Ιούλιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση ζήτησε τη δημιουργία ειδικής ομάδας εντός του οργανισμού για την παρακολούθηση της εφαρμογής της απόφασης του ΠΟΕ από τις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω της υποψίας ότι η Ουάσιγκτον δεν εφάρμοζε τις συστάσεις που περιέχονταν στην απόφαση του Νοεμβρίου 2021.
«Η απόφαση της επιτροπής συμμόρφωσης του ΠΟΕ, που δημοσιοποιήθηκε σήμερα, επιβεβαιώνει τη θέση της Ε.Ε.», τόνισε ο Βάλντις Ντομπρόφσκις. «Η ομάδα εργασίας του ΠΟΕ ουσιαστικά επιβεβαίωσε την ανάλυση της αρχικής έκθεσης. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η εν λόγω νομοθεσία των ΗΠΑ (τμήμα 771Β του νόμου περί δασμών των ΗΠΑ του 1930) παραμένει ασυνεπής με τους κανόνες του ΠΟΕ. Επιπλέον, η επιτροπή θεώρησε ότι η εν λόγω ασυμβατότητα καταδεικνύει ότι η εφαρμογή αυτού του νόμου από το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ παραβιάζει επίσης τους ίδιους κανόνες του ΠΟΕ », σημειώνει η Κομισιόν.
Ανάσα σε παραγωγούς και καταναλωτές
Η νίκη αυτή αναμένεται να δώσει κάποια ανάσα στους ελαιοπαραγωγούς της ΕΕ , καθώς ο συνδυασμός κακής συγκομιδής, ξηρασίας και κλιματικών συνθηκών, έχουν πλήξει την παραγωγή ελιάς και ελαιολάδου.
Η διεθνής αγορά ελαιολάδου αρχίζει πλέον να σταθεροποιείται στην Ιταλία και στην Ισπανία, ένδειξη ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης.
Στα Ιταλικά σούπερ μάρκετ το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι σταθερά γύρω στα 9 ευρώ το λίτρο, σύμφωνα με την Ismea Mercati.
Στην Ισπανία, επίσης παρατηρείται έστω και αργά μια πτωτική τάση, με το παρθένο ελαιόλαδο να διαμορφώνεται στις 8,32-8,35 ευρώ το λίτρο.
