Στα τέλη Οκτωβρίου περισσότεροι από 40 ισχυρούς τραπεζίτες της Ευρώπης συγκεντρώθηκαν στο παλιό ξενοδοχείο Dolder Grand με θέα τη Ζυρίχη για τρεις ημέρες συζητήσεων σχετικά με την κατάσταση της οικονομίας.
Οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να «ανακρίνουν» την υπουργό Οικονομικών της Ελβετίας, Karin Keller-Sutter, αλλά και τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας, Thomas Jordan, έξι μήνες αφότου οι δύο τους έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διάσωση της Credit Suisse από την αντίπαλό της UBS.
Οι κρυφές συνομιλίες και οι εκλεκτοί καλεσμένοι
Οι συνομιλίες, οι οποίες δεν δημοσιοποιήθηκαν, διοργανώθηκαν από έναν οργανισμό με μεγάλη επιρροή, η ύπαρξη του οποίου είναι σχεδόν άγνωστη.
Το Institut International d’Etudes Bancaires είναι αποκλειστική – μυστική λέσχη στον ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό τομέα, όπου τα «αφεντικά» των τραπεζών συναναστρέφονται με καλεσμένους από προέδρους και πρωθυπουργούς μέχρι βασιλείς και κεντρικούς τραπεζίτες.
«Εδώ δεν είναι σαν το Νταβός, όπου ο καθένας μπορεί να εξαγοράσει την είσοδό του», δήλωσε στους Financial Times παλιό μέλος. «Αυτό είναι αποκλειστικό».
Ενώ το IIEB ιδρύθηκε για να προωθήσει στενότερους δεσμούς μεταξύ των τραπεζών σε μια εποχή γεωπολιτικών εντάσεων και προκλήσεων για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα σε όλη την Ευρώπη, οι μυστικοπαθείς, πολυτελείς συναντήσεις του κινδυνεύουν να φανούν εκτός των σύγχρονων προσδοκιών για διαφάνεια.
Εδώ και 73 χρόνια το IIEB συγκεντρώνει τους επικεφαλής των μεγαλύτερων τραπεζών της Ευρώπης δύο φορές το χρόνο σε πολυτελή ξενοδοχεία και βασιλικά παλάτια σε όλη την ήπειρο για να συζητήσουν ευαίσθητα θέματα όπως οι συμφωνίες συγχωνεύσεων και εξαγορών και η χάραξη παγκόσμιας πολιτικής.
Καθώς οι δανειστές της Ευρώπης δέχονται πιέσεις για να βελτιώσουν τις ελλιπείς αποτιμήσεις τους – έχοντας μείνει πολύ πίσω από τους ανταγωνιστές τους στις ΗΠΑ στην κερδοφορία τα τελευταία χρόνια – και με την ήπειρο να προετοιμάζεται για ένα πολυδιαφημισμένο κύμα διασυνοριακών συναλλαγών, το IIEB εισέρχεται σε μια από τις σημαντικότερες περιόδους του από τότε που ιδρύθηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το ΙΙΕΒ
Το IIEB ιδρύθηκε στο Παρίσι το 1950 από τους επικεφαλής τεσσάρων δανειστών από όλη την ήπειρο – Crédit Industriel et Commercial, Union Bank of Switzerland, Société Générale de Belgique και Amsterdamsche Bank – με σκοπό τη διεξαγωγή τακτικών συζητήσεων υψηλού επιπέδου για τις εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα, καθώς και για την οικονομία και το νομισματικό σύστημα.
Ήταν μέρος μιας σειράς διασυνοριακών θεσμών που δημιουργήθηκαν εκείνη την περίοδο για να ενθαρρύνουν στενότερους δεσμούς μεταξύ οργανισμών από χώρες που βρίσκονταν πρόσφατα σε πόλεμο μεταξύ τους.
Ο στόχος
Ο αρχικός στόχος του IIEB ήταν να βελτιώσει τις διεθνείς κινήσεις κεφαλαίων και να καταπολεμήσει τους νομισματικούς ελέγχους ενόψει της μεγαλύτερης παρέμβασης των εθνικών κυβερνήσεων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Οι επικεφαλής 30 ευρωπαϊκών τραπεζών συναντήθηκαν στην πρώτη συνάντησή του στο Παρίσι τον Απρίλιο του 1951. Οι βρετανικές τράπεζες δεν συμμετείχαν, καθώς η Τράπεζα της Αγγλίας είχε αρχικά εμποδίσει τη συμμετοχή τους.
Η Ilaria Pasotti, ερευνήτρια που έχει μελετήσει τα πρώιμα αρχεία του οργανισμού, δήλωσε ότι τα θέματα που συζητήθηκαν αντανακλούσαν τις ανησυχίες των Ευρωπαίων τραπεζιτών καθ’ όλο το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα.
Ενώ στη δεκαετία του 1950 γινόταν μεγάλη συζήτηση για τη δημιουργία θυγατρικών στις πρώην αποικίες, από τη δεκαετία του 1960 η προσοχή είχε στραφεί στον διεθνή ρόλο του δολαρίου, στα προβλήματα του συστήματος σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών του Bretton Woods και στην απειλή αμερικανικών εξαγορών ευρωπαϊκών τραπεζών.
Προς το τέλος του αιώνα, οι συζητήσεις του ΙΙΕΒ αφορούσαν περισσότερο τον αντίκτυπο του ευρώ, την αυξανόμενη αγορά παραγώγων και τις συμφωνίες συγχωνεύσεων και εξαγορών μεταξύ μεγάλων τραπεζών.
Οι συναντήσεις στο Μπάκιγχαμ
Οι υψηλού προφίλ καλεσμένοι αποτελούν βασικό στοιχείο των συγκεντρώσεων του ΙΙΕΒ.
Το 2000 και ξανά το 2009, η ομάδα φιλοξενήθηκε από τον πρίγκιπα Άντριου, αρχικά στο παλάτι του Αγίου Ιακώβου και στη συνέχεια στο παλάτι του Μπάκιγχαμ.
Στην πρώτη συνάντηση του ΙΙΕΒ στη Ρωσία, στην Αγία Πετρούπολη το 2013, έλαβε ομιλία από τον πρώην πρόεδρο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ενώ η λέσχη υποδέχθηκε τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πρόεδρο της Τουρκίας, σε μια συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη όταν ήταν ακόμη πρωθυπουργός της χώρας.
Η σύναψη συμφωνιών μεταξύ τραπεζών αποτελεί σύνηθες θέμα συζήτησης στο περιθώριο των επίσημων εργασιών, σύμφωνα με τα μέλη, αν και το μεγαλύτερο μέρος της συζήτησης είναι υποθετικό.
