Πεδίο αντιπαράθεσης ανάμεσα στα «γεράκια» και τα περιστέρια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αναμένεται να αποτελέσει η χαλάρωση ή όχι της νομισματικής πολιτικής, παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι αναλυτές προεξοφλούν από τέσσερις έως και έξι μειώσεις των επιτοκίων μέχρι το τέλος του 2024.
Ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Γαλλίας, Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, δήλωσε σήμερα στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός ότι η ΕΚΤ πιθανότατα θα μειώσει τα επιτόκια, εφέτος. «Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν μπορεί ακόμη να κηρύξει τη νίκη της στη μάχη κατά του πληθωρισμού, αλλά η επόμενη ενέργειά της στο βασικό της επιτόκιο θα είναι πιθανώς μια μείωση, η οποία θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί αργότερα εφέτος», δήλωσε ο ντε Γκαλό, μέλος επίσης του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ. «Αν δεν υπάρξουν μεγάλες εκπλήξεις – δείτε τη Μέση Ανατολή – το επόμενο βήμα μας θα είναι μια περικοπή στα επιτόκια, πιθανότατα εφέτος”, δήλωσε ο Γάλλος κεντρικός τραπεζίτης. Όπως είπε μάλιστα, αναμένει μια «μάλλον ήπια» προσγείωση για τις ευρωπαϊκές οικονομίες, αλλά προειδοποίησε ότι τα υψηλότερα επιτόκια θα μπορούσαν να ωθήσουν τα κράτη σε μεγαλύτερη δημοσιονομική πειθαρχία.
Οι αγορές χρήματος αναμένουν μειώσεις επιτοκίων κατά 150 μονάδες βάσης φέτος και εκτιμούν ότι η ΕΚΤ θα μπορούσε να χαλαρώσει την πολιτική της ήδη από τον Απρίλιο.
«Η περίοδος που ανοίγει θα είναι μια περίοδος χρημάτων στη σωστή τιμή, και όχι μια περίοδος δωρεάν και εύκολου χρήματος», όπως αυτή που επικρατούσε τα τελευταία χρόνια, διευκρίνισε ο Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο διοικητής της πορτογαλικής κεντρικής τράπεζας Μάριο Σεντένο, τόνισε επίσης από το βήμα του Νταβός, ότι η ΕΚΤ πρέπει να είναι έτοιμη να συζητήσει τις μειώσεις των επιτοκίων και δεν πρέπει να αποκλείσει καμία επιλογή. «Όταν έρθει η ώρα, θα συζητήσουμε τις μειώσεις επιτοκίων», τόνισε ο Μάριο Σεντένο.
Αντιδρούν τα «γεράκια»
«Οι συζητήσεις για τη μείωση των επιτοκίων είναι πρόωρες», έσπευσε να απαντήσει ο πρόεδρος της Bundesbank, Γιόακιμ Νάγκελ, μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ, μιλώντας στο Bloomberg. «Είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για μειώσεις επιτοκίων, ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλός», πρόσθεσε ο Γερμανός κεντρικός τραπεζίτης, που θεωρείται «γεράκι» μεταξύ των μελών της ΕΚΤ. «Θέλω να δω νέα δεδομένα: θα περιμένουμε μέχρι την επόμενη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου και θα δούμε».
Ο Νάγκελ τόνισε μάλιστα πώς πρέπει να αποφύγουμε το λάθος να μειώσουμε πολύ γρήγορα τα επιτόκια. «Ίσως μπορούμε να περιμένουμε μέχρι τις καλοκαιρινές διακοπές ή αργότερα, αλλά δεν θέλω να κάνω εικασίες», τόνισε ο πρόεδρος της Bundesbank.
Στην ίδια γραμμή κινούνται επίσης οι κεντρικοί τραπεζίτες της Αυστρίας, Ρόμπερτ Χόλτσμαν και της Φινλανδίας, Τουόμας Βαλιμάκι.
«Δεν πρέπει να «στοιχηματίσουμε σε μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ εφέτος, λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων που αυξάνουν το κόστος των ναύλων» υποστήριξε ο Χόλτσμαν.
«Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν πρέπει να εγκαταλείψει τον αγώνα της κατά του πληθωρισμού», πρόσθεσε και το μέλος του Συμβουλίου της ΕΚΤ Τουόμας Βαλιμάκι. «Ο πληθωρισμός, και ειδικότερα ο δομικός πληθωρισμός 3,4%, παραμένει ισχυρότερος από ό,τι μπορούμε να δεχθούμε. Επομένως, η περιοριστική νομισματική πολιτική εξακολουθεί να είναι απαραίτητη», πρόσθεσε ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Φινλανδίας.
«Φωτιά» στην Φρανκφούρτη
Σύμφωνα με τον Φινλανδό κεντρικό τραπεζίτη, η ΕΚΤ διενεργεί συνεχώς αναλύσεις που θα επηρεάσουν τις απόψεις της σύμφωνα με τα εισερχόμενα στοιχεία. «Θα συνεχίσουμε να εξαρτόμαστε από τα δεδομένα, κάτι που είναι η σωστή προσέγγιση για την αντιμετώπιση των αβεβαιοτήτων γύρω από τις προβλέψεις», είπε, αναφερόμενος στις τριμηνιαίες προβλέψεις για τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη.
Τα «γεράκια» στο ΔΣ της ΕΚΤ δεν αποκλείεται μάλιστα να «βάλουν φωτιά στην Φρανκφούρτη, για να εμποδίσουν την Κριστίν Λαγκάρντ να μειώσει τα επιτόκια εφέτος. «Η γεωπολιτική απειλή έχει αυξηθεί επειδή αυτό που έχουμε δει μέχρι στιγμής από τους Χούθι – νομίζω ότι αυτό δεν είναι το τέλος, θα μπορούσε να είναι η αρχή για κάτι πολύ μεγαλύτερο, το οποίο θα έχει αντίκτυπο στη Διώρυγα του Σουέζ και θα οδηγήσει σε αύξηση στις τιμές», υποστήριξε ο Χόλτσμαν.
Τα γεωπολιτικά σοκ και το πετρέλαιο
Και όμως: Μελέτη της ΕΚΤ υπογράφεται από τρεις αναλυτές, τους Μάσιμο Φεράρι. Μαρί-Σοφί Λάπ και Ντένις Ρέμπλερ, δείχνει ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα «δεν φοβάται τον πόλεμο»: Στη μελέτη αποδεικνύεται ιστορικά ότι τα γεωπολιτικά σοκ καθιστούν το πετρέλαιο φθηνότερο. «Το πετρέλαιο, μεσοπρόθεσμα, καταλήγει να γίνεται φθηνότερο όταν συμβαίνουν γεωπολιτικοί κλυδωνισμοί», είναι το συμπέρασμα της μελέτης που δημοσιεύεται στον ιστότοπο της ΕΚΤ. «Η εξέλιξη των τιμών του Brent από τις αρχές του αιώνα, αφήνουν ένα εκπληκτικό συμπέρασμα: κατά μέσο όρο, όταν συμβαίνει μια γεωπολιτική κρίση οπουδήποτε στον κόσμο, το πετρέλαιο καταλήγει να γίνεται φθηνότερο,τρεις μήνες αργότερα».
Η ανάλυση της ΕΚΤ περιλαμβάνει 9 γεγονότα που έχουν συμβεί από το 1990: ο πόλεμος του Κόλπου, οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, η εισβολή στο Ιράκ, η τρομοκρατική επίθεση στο Λονδίνο, η Αραβική Άνοιξη και ο εμφύλιος πόλεμος στη Λιβύη, οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι, οι επιθέσεις στην αμερικανική πρεσβεία στο Ιράκ, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και, τέλος, ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
Ο αντίκτυπος στις τιμές του αργού πετρελαίου, σύμφωνα με τη μελέτη, έρχεται με δύο τρόπους: τους κινδύνους για την παγκόσμια προσφορά και τον αντίκτυπο στη ζήτηση, λόγω της οικονομικής ζημίας που προκαλούν αυτά τα γεγονότα. Και το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει η μελέτη είναι ότι, μόλις περάσει το αρχικό σοκ, «ένα παγκόσμιο γεωπολιτικό σοκ ασκεί καθοδική πίεση στις τιμές του αργού πετρελαίου».
Απότομες πτώσεις μετά τις κρίσεις
Είναι εντυπωσιακό ότι οι γεωπολιτικές συγκρούσεις στη Σαουδική Αραβία είναι αυτές που έληξαν με τις πιο απότομες πτώσεις της τιμής του αργού πετρελαίου, γύρω στο 2%, σύμφωνα με την ΕΚΤ.
Οι αρχικές επιπτώσεις στο Brent λόγω των συγκρούσεων στη Βενεζουέλα, τη Ρωσία, το Ισραήλ και την Κίνα είναι οι ισχυρότερες, αφού «οι έμποροι αναμένουν διαταραχές στην προμήθεια μελλοντικού πετρελαίου». Ωστόσο, οι αναλυτές της ΕΚΤ είναι ξεκάθαροι ότι «οι πιέσεις του πετρελαίου λόγω γεωπολιτικών κραδασμών είναι συνήθως βραχύβιες και η επίδραση γίνεται ασήμαντη ,μετά από ένα τρίμηνο στις περισσότερες χώρες», επισημαίνουν.
Το «Brent» πέφτει 6,4% από τον πόλεμο στη Γάζα
Η τελευταία γεωπολιτική σύγκρουση που έχει ξεσπάσει στον κόσμο, ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς και η κρίση στην Ερυθρά, δείχνουν ότι ο αντίκτυπος που είχαν στην τιμή του πετρελαίου, ταιριάζει με τα αποτελέσματα της μελέτης της ΕΚΤ. Όταν ξεκίνησε η σύγκρουση στη Γάζα, η τιμή του Brent εκτινάχθηκε σχεδόν κατά 10% τις επόμενες δύο εβδομάδες, λόγω του φόβου ότι ο πόλεμος θα προκαλούσε διακοπή της προσφοράς πετρελαίου. Ωστόσο, καθώς περνούσαν οι μέρες, οι αυξήσεις μειώθηκαν, σε σημείο που, τρεις μήνες αργότερα, το Brent διαπραγματευόταν 6,4% κάτω απ` όταν ξεκίνησε η σύγκρουση.
Αυτή η μείωση στις τιμές σημειώθηκε επίσης παρά τις περικοπές στην παραγωγής από τον OPEC+.
Οι επενδυτές θεωρούν ότι η μείωση στη ζήτηση σε πετρέλαιο που αναμένεται εφέτος λόγω και της επιβράδυνσης στην οικονομική ανάπτυξη, θα επισκιάσει κάθε πρόβλημα. Κάτι που ταιριάζει πλήρως με την μελέτη της ΕΚΤ.
