Skip to main content

Οι «μαύροι κύκνοι» και η απειλή του «Ρομπέν των Δασών»

O Νουριέλ Ρουμπινί δίνει μια ζοφερή εικόνα για τις εξελίξεις στην αγορά, κάνοντας λόγο για μια «εποχή «μεγα-απειλής»

Καθώς η νέα χρονιά διανύει τα πρώτα της βήματα, είναι σαφές ότι το τοπίο των οικονομικών προβλέψεων είναι τόσο απρόβλεπτο όσο ποτέ, με τους ειδικούς να διχάζονται για την τροχιά της παγκόσμιας οικονομίας. Και να «ζωγραφίζουν» με διαφορετικά χρώματα το 2024.

Για την Goldman Sachs, «η παγκόσμια οικονομία θα κινηθεί σε έναν νέο «σούπερ κύκλο», όπως εκτιμά ο Πήτερ Οπενχάιμερ, επικεφαλής μακροοικονομικής έρευνας της επενδυτικής τράπεζας. H τεχνητή νοημοσύνη και η πράσινη ενεργειακή μετάβαση θα να είναι κινητήριοι παράγοντες αυτού του «σούπερ κύκλου»- μιας μεγάλης δηλαδή περιόδου οικονομικής ευημερίας.

Αντίθετα, ο Νουριέλ Ρουμπινί δίνει μια ζοφερή εικόνα για τις εξελίξεις στην αγορά, κάνοντας λόγο για μια «εποχή «μεγα-απειλής» για τις διεθνείς οικονομίες, Σε άρθρο του με τίτλο: «Η εποχή των μεγάλων απειλών», ο  επονομαζόμενος και «Δρ. Αποκάλυψη», αναφέρεται σε οικονομικές, νομισματικές και χρηματοοικονομικές απειλές που «αλληλοεπιδρούν επικίνδυνα με διάφορες άλλες κοινωνικές, πολιτικές, γεωπολιτικές, περιβαλλοντικές, υγειονομικές και τεχνολογικές εξελίξεις». Σε αυτό το πλαίσιο, ο Αμερικανός οικονομολόγος  καλεί τους επενδυτές «να προετοιμαστούν για τεράστιες απώλειες».

Ο «μαύρος κύκνος»

Οι περισσότεροι ειδικοί εκτιμούν πάντως ότι o πληθωρισμός θα συνεχίσει να μειώνεται, λόγω των χαμηλότερων τιμών του πετρελαίου. Η ασθενής ανάπτυξη και η επιστροφή στους ρυθμούς πληθωρισμού που επιθυμούν οι κεντρικές τράπεζες θα οδηγήσουν σε  μειώσεις επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες. Η επιβράδυνση της ανάπτυξης όμως μπορεί να μην είναι απλώς προσωρινή. Εάν τα νοικοκυριά μειώσουν τη ζήτηση, οι εταιρικές κεφαλαιουχικές δαπάνες παραμείνουν χαμηλές και οι κυβερνήσεις αρχίζουν να συγκρατούν τα μεγάλα δημοσιονομικά τους ελλείμματα, οι φαντασιώσεις μιας ήπιας προσγείωσης θα μπορούσαν να μετατραπούν σε εφιάλτες μιας παγκόσμιας κρίσης.

Ο διάσημος Αμερικανός επενδυτής Γκάρι Γκαρντόνε, συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος των Chargebacks911 και Fi911, προειδοποιεί ότι εφέτος θα ζήσουμε ένα γεγονός «μαύρου κύκνου», το οποίο ενδεχομένως θα επηρεάσει και την έκβαση των προεδρικών εκλογών στις Ηνωμένες Πολιτείες!

Οι παγίδες της τύχης

Η ιδέα του «μαύρου κύκνου», που έγινε γνωστή από τον διάσημο οικονομολόγο Νασίμ Νίκολας Τάλεμπ στο βιβλίο του «Υπάρχει η τύχη; Οι παγίδες της τύχης» , που δημοσιεύτηκε το 2001. Ο Τάλεμπ περιγράφει ένα εξαιρετικά σπάνιο και απρόβλεπτο γεγονός που απέχει πολύ από τις προσδοκίες. Ένα γεγονός δηλαδή με βαθιές επιπτώσεις, που είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθούν, αλλά μπορούν να προκαλέσουν όλεθρο στις οικονομίες και να καταστρέψουν τη σταθερότητα της αγοράς.

Ο Τάλεμπ, το 2007, δημοσίευσε ένα άλλο βιβλίο με τίτλο «Μαύρος Κύκνος», στο οποίο επέκτεινε την ιδέα του για φαινόμενα εκτός των αγορών. Με αυτόν τον τρόπο, ο Τάλεμπ θεωρεί ότι σχεδόν όλες οι μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις, γεγονότα όπως η άνοδος του Διαδικτύου, η εμφάνιση του προσωπικού υπολογιστή, ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης ή οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν «Μαύροι Κύκνοι». 

Για παράδειγμα, ένας «μαύρος κύκνος» εμφανίστηκε στις 11 Μαρτίου του 2020, όταν ο Covid-19 κηρύχθηκε επίσημα παγκόσμια πανδημία. Ο Καρντόνε είναι πεπεισμένος ότι ένα τέτοιο περιστατικό βρίσκεται στον ορίζοντα για το 2024. Είναι  μάλιστα τόσο σίγουρος που εξέφρασε την ετοιμότητά του να στοιχηματίσει 50.000 έως 100.000 δολάρια πώς θα συμβεί ένα γεγονός «μαύρου κύκνου», οικουμενικής κλίμακας, «πριν από τον Αύγουστο του 2024».

Η  Κομισιόν… Ρομπέν των Δασών

Οι οικονομολόγοι της δανέζικής τράπεζας Saxo Bank, όπως κάθε χρόνο, δημοσιεύσαν μια λίστα με 10  οικονομικά γεγονότα, που δεν εμφανίζονται στις προβλέψεις των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, αλλά θα μπορούσαν να θεωρηθούν «Μαύροι Κύκνοι». Ανάμεσα στις προβλέψεις αυτές για το 2024 είναι:

  • Η επιστροφή του πετρελαίου στα 150 δολάρια, που θα δώσει τη δυνατότητα στη Σαουδική Αραβία να αγοράσει το Champions League
  • Η μετατροπή της Κομισιόν σε …Ρομπέν των Δασών, εφαρμόζοντας νόμο που φορολογεί ετησίως το 2% του πλούτου.
  • Μια μεγάλη κρίση στον τομέα της υγείας , καθώς η προσφορά φαρμάκων για την παχυσαρκία κάνει τους ανθρώπους να σταματήσουν να ασκούνται ή να τηρούν μια υγιεινή διατροφή , με αποτέλεσμα χαμηλότερη παγκόσμια παραγωγικότητα
  • Το τέλος του… καπιταλισμού στις ΗΠΑ, αλλά και νίκη στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ, ανηψιού του Τζον Κένεντι , που ακούγεται ότι θα είναι τελικά, υποψήφιος.

Ρεαλιστικές προοπτικές

Απέναντι στα απίθανα αυτά σενάρια, υπάρχουν πάντως και οι ρεαλιστικές προοπτικές για το 2024 :

  • Οι Ηνωμένες Πολιτείες εθα επιβεβαιωθούν ως μια ιδιαίτερα δυναμική και ανθεκτική οικονομία. Η Κίνα θα καταφέρει να μετριάσει τα τρωτά σημεία της οικονομίας της χωρίς να καταρρεύσει, αλλά με τις προοπτικές ανάπτυξης μειωμένες.
  • Η Ευρωζώνη θα συνεχίσει να κινείται σε μια τροχιά μέτριας ανάπτυξης με μια ορισμένη διακύμανση μεταξύ των οικονομιών που τη συνθέτουν. Υπάρχει κίνδυνος επίσης να διευρυνθεί το χάσμα στην οικονομική ανάπτυξη μεταξύ των δύο ακτών του Ατλαντικού;

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Fed πέτυχε την πολυαναμενόμενη ήπια προσγείωση,  αποπληθωρίζοντας την οικονομία χωρίς να πυροδοτήσει ύφεση. Στην Ευρωζώνη η κατάσταση είναι πολύ πιο κρίσιμη. Στη νέα χρονιά αναμένεται να υπάρξει επίσης μια «πολιτική μετάβαση» της Ευρώπης, λόγω της αναμενόμενης ανόδου της άκρας δεξιάς στις ευρωεκλογές του Ιουνίου.

Όλα αυτά με την υπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν νέες γεωπολιτικές κρίσεις και ότι οι σημερινές θερμές  εστίες έντασης δεν θα επεκταθούν.

Διαβάστε ακόμα:

UBS: H «Χρυσομαλλούσα» και ακόμη 2 σενάρια για την παγκόσμια οικονομία – Πώς θα επηρεαστούν οι αγορές