Ο χώρος της έκθεσης «Forum Rossiya» στη Μόσχα είναι καλυμμένος με χιόνι, αλλά υπάρχουν ακόμη πολλοί επισκέπτες στο περίπτερο της Gazprom. Το σύνθημα της έκθεσης: « Ρωσία,μια χώρα ευκαιριών». Εδώ η ρωσική κρατική εταιρεία φυσικού αερίου με ένα βίντεο κινουμένων σχεδίων ζητά από τα παιδιά της Ρωσίας να εμπιστευτούν το μέλλον της εταιρείας. Και τα ενθαρρύνειν να εργαστούν οι ίδιοι στον κλάδο μια μέρα.
Τι δεν λέει η Gazprom στους νέους και τους τηλεθεατές: Η εργασία στην κρατική εταιρεία αερίου είναι πιθανό να γίνει πολύ πιο άβολη στο μέλλον.
Οι εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου έχουν υποχωρήσει σε ιστορικό χαμηλό: η Ρωσική εταιρεία Gazprom στην οποία το ρωσικό κράτος έχει μερίδιο 50%, έχει διολισθήσει σχεδόν τέσσερις δεκαετίες πίσω, όσον αφορά τις εξαγωγές της, όπως γράφουν οι Moscow Times. Με απλά λόγια η Gazprom πουλάει τώρα τόσο λίγο αέριο, όσο κατά τη σοβιετική εποχή και αυτό έχει συνέπειες για τη Μόσχα.
Το 2021, δηλαδή πριν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η Gazprom εξήγαγε πάνω από 174 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκές χώρες. Όμως, οι εξαγωγές φυσικού αερίου της Ρωσίας στον καλύτερο πελάτη της-την Ευρώπη- μειώθηκαν απότομα λόγω των κυρώσεων και των επιπτώσεων από τον πόλεμο στην Ουκρανία: Το 2023, οι παραδόσεις φυσικού αερίου της Gazprom στην Ευρώπη ήταν μόνο 28,3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Αυτό σημαίνει ότι οι εξαγωγές έχουν φτάσει σε επίπεδο που δεν έχει παρατηρηθεί από το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1970.
Ζημιά ένα τρισ. ρούβλια
Το έτος που έληξε στις 30 Ιουνίου 2023, η Gazprom πραγματοποίησε καθαρές ζημίες ενός τρισεκατομμυρίου ρουβλίων, εισήλθε σε κρίση ρευστότητας και αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει τα δύο τρίτα των ταμειακών της αποθεμάτων.
Η παραγωγή της Gazprom το πρώτο εξάμηνο του περασμένου τους μειώθηκε κατά ένα τέταρτο σε σύγκριση με τα προπολεμικά επίπεδα – «ρεκόρ στην ιστορία της εγχώριας βιομηχανίας φυσικού αερίου», γράφει η ρωσική διαδικτυακή εφημερίδα.
Για να αντιμετωπίσουν αυτήν την κρίση, οι ρωσικές αρχές αυξάνουν δραστικά τους δασμούς φυσικού αερίου στη χώρα. Συνολικά, το φυσικό αέριο για τους πολίτες θα είναι 20% πιο ακριβό τα επόμενα δύο χρόνια και κατά 34% από την αρχή του πολέμου.
Η Gazprom προσπάθησε πρόσφατα να λάβει παραχωρήσεις από την Ευρώπη και να πιέσει την Ουκρανία παγώνοντας τις παραδόσεις φυσικού αερίου. Ωστόσο, η εταιρεία πλήρωσε υψηλό τίμημα για αυτή τη στρατηγική. «Αυτό είναι το χαμηλότερο σημείο», δήλωσε ο Αλεξέι Μπελογόριεφ, διευθυντής έρευνας και ανάπτυξης στο Ινστιτούτο Ενέργειας και Χρηματοοικονομικής (FIEF), μιλώντας σε φόρουμ για το φυσικό αέριο στη Μόσχα στα τέλη Δεκεμβρίου.
Απώλεια 100 δισ. κυβικών μέτρων
Αλλά από αυτό το χαμηλό σημείο των εξαγωγών και της παραγωγής φυσικού αερίου, είναι σίγουρος ότι τα πράγματα θα ανέβουν ξανά. «Τα κακά νέα είναι ότι αυτή η η πρόσθετη ανάπτυξη, θα είναι αργή», πρόσθεσε ο Αλεξέι Μπελογόριεφ. Σύμφωνα με τον Αντρέι Κλέπαχ, επικεφαλής οικονομολόγο στο ρωσικό κρατικό πιστωτικό ίδρυμα Vneshekonombank (VEB), δεν είναι ρεαλιστικό να αποκατασταθούν οι χαμένοι όγκοι εξαγωγών τα επόμενα 10 χρόνια. «Ακόμη και αν ληφθούν υπόψη τα υπάρχοντα και προγραμματισμένα συμβόλαια με την Κίνα, δεν θα μπορέσουμε να αντισταθμίσουμε την απώλεια σχεδόν 100 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων».
Ο Ολέξι Τσερνίσοφ της κρατικής ουκρανικής εταιρείας ενέργειας Naftogaz ανακοίνωσε τον περασμένο Οκτώβριο ότι το Κίεβο δεν θα στέλνει πλέον ρωσικό αέριο στη Δύση από το 2025 . Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω πτώση των παραδόσεων στην Ευρώπη.
Εκτός από τη μείωση των παραδόσεων στην Ευρώπη, σύμφωνα με την πρόβλεψη του Μπελογόριεφ, θα μείνουν στάσιμες και οι εξαγωγές στην Τουρκία. Όσον αφορά την Κίνα, μέχρι το 2030 η ζήτηση για εισαγόμενο αέριο στην Κίνα δεν θα αυξηθεί κατά 100 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, όπως είναι επιθυμητό, αλλά μόνο κατά 80 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Στον αέρα ο αγωγός με την Κίνα
Το τι θα συμβεί με τη ζήτηση φυσικού αερίου στην Κίνα μετά το 2030 είναι ένα ανοιχτό ερώτημα, σύμφωνα με τον ειδικό του FIEF.Ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν πρότεινε στο Πεκίνο να εξετάσει το ενδεχόμενο κατασκευής ενός νέου αγωγού που ονομάζεται Power of Siberia 2. Παρά τις δύο συζητήσεις με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζιπίνγκ κατά τη διάρκεια του 2023, η αναμενόμενη σύμβαση δεν έχει υπογραφεί ακόμη.
Σύμφωνα με τους Moscow Times, ο λόγος για αυτό είναι το κόστος: η Κίνα δεν θέλει να επενδύσει ούτε ένα γιουάν στην κατασκευή του αγωγού. Σύμφωνα με το Πεκίνο, ο λογαριασμός δισεκατομμυρίων δολαρίων για τον αγωγό θα πρέπει να πληρωθεί εξ ολοκλήρου από την Gazprom. Ωστόσο, όπως αναφέρει η ρωσική εφημερίδα, η κρατική εταιρεία δύσκολα μπορεί να αντέξει οικονομικά ένα νέο megaproject.
