Μια χρονιά γεμάτη εκπλήξεις ήταν για την τιμή του πετρελαίου: Με πολλαπλά σχετικά υψηλά, πάνω από τα 90 δολάρια το βαρέλι, αλλά στο τέλος του χρόνου υποχώρησε με το αργό να διαπραγματεύεται κοντά στα 71 δολάρια το βαρέλι και το Brent στα 77 δολάρια-μια ετήσια πτώση περίπου 5%-9%.
Με απλά μαθηματικά, οι τιμές του πετρελαίου οδεύουν προς τη μεγαλύτερη ετήσια πτώση τους από το 2020, καθώς ο πόλεμος και οι περικοπές στην παραγωγή του ΟΠΕΚ + απέτυχαν να ωθήσουν τις τιμές υψηλότερα σε ένα έτος που χαρακτηρίστηκε από αύξηση της προσφοράς εκτός του καρτέλ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες παράγουν πλέον πάνω από 13,2 εκατομμύρια σχιστολιθικό πετρέλαιο την ημέρα και μαζί με τις άλλες χώρες της αμερικανικής ηπείρου έχουν ξεπεράσει την παραγωγή του ΟΠΕΚ.
Για το 2024, οι προοπτικές γίνονται όλο και πιο ενδιαφέρουσες μετά την είδηση της αποχώρησης της Αγκόλα από τον ΟΠΕΚ+, δημιουργώντας ενδεχομένως ένα σημαντικό προηγούμενο για άλλες αφρικανικές χώρες παραγωγής. «Υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο η τιμή του πετρελαίου να υποχωρήσει κι άλλο, εάν η κατανάλωση το 2024 μειωθεί, λόγω των αδύναμων προσδοκιών ανάπτυξης που προβλέπουν οι ειδικοί» τονίζουν στη Ναυτεμπορική,παράγοντες της αγοράς. Εκτιμούν μάλιστα ότι «το Brent θα κλείσει το επόμενο έτος με μέση τιμή στα 80 δολάρια και μόνο μια ταχύτερη από την αναμενόμενη ανάκαμψη της οικονομίας θα επέτρεπε αύξηση των τιμών χάρη στην ισχυρότερη ζήτηση».
Η αγορά πετρελαίου θα σταθεροποιηθεί
Ηδη η αμερικανική επενδυτική τράπεζα Goldman Sachs μείωσε το εύρος- στόχο των τιμών για το Brent κατά 10 δολάρια το βαρέλι: Η πρόβλεψη αναφέρει συγκεκριμένα ότι το πετρέλαιο Brent θα φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο στα 85 δολάρια το βαρέλι τον Ιούνιο του 2024. Κατά μέσο όρο, η τιμή θα κυμαίνεται μεταξύ 80 και 81 δολάρια το 2024 και το 2025. Η αμερικανική επενδυτική τράπεζα είχε προηγουμένως υποθέσει μια μέση τιμή 92 δολαρίων για την τιμή του πετρελαίου για το 2024.
Οι τραπεζίτες της Goldman Sachs υποψιάζονται ότι οι διακυμάνσεις των τιμών θα μειωθούν το 2024 μετά τα τρία τελευταία ταραχώδη χρόνια. «Συνεχίζουμε να περιμένουμε ένα εύρος τιμών και μόνο μια μέτρια αστάθεια το 2024. Τα αυξημένα αποθέματα για την αντιμετώπιση των κραδασμών λόγω έλλειψης θα περιορίσουν τις διακυμάνσεις των τιμών προς τα πάνω», αναφέρει η Goldman Sachs.
Παρόμοια με τους ειδικούς της Goldman Sachs, ο Ντάρβει Κουνγκ , Επικεφαλής Εμπορευμάτων και Φυσικών Πόρων στη θυγατρική της Deutsche Bank, DWS, αναμένει ότι η αγορά πετρελαίου θα σταθεροποιηθεί το 2024 . Η προσφορά και η ζήτηση θα εξισορροπηθούν τους επόμενους μήνες, προβλέπει ο Κουνγκ. Η ζήτηση ενέργειας θα μπορούσε να αυξηθεί ξανά μόνο το δεύτερο εξάμηνο του έτους χάρη σε μια οικονομική ανάκαμψη, η οποία θα μπορούσε να δώσει ουσιαστικά ώθηση στην τιμή του πετρελαίου.
Καθοδικές ή ανοδικές τάσεις;
Ο Μαξ Λέιτον, επικεφαλής της παγκόσμιας έρευνας εμπορευμάτων στη Citigroup, δεν συμμερίζεται την άποψη του Κουνγκ. Αντιθέτως, βλέπει τεράστιες καθοδικές τάσεις με πιθανή κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου έως και 50%. Αυτή η περίπτωση θα συμβεί εάν οι χώρες του ΟΠΕΚ εγκαταλείψουν τις περικοπές παραγωγής τους. Σε γενικές γραμμές, ο Λέιτον αναμένει ασθενή ενεργειακή ζήτηση το 2024, η οποία δεν θα είναι αρκετή για να μειώσει την τρέχουσα «υπερπροσφορά» πετρελαίου.
Ωστόσο, ορισμένοι «ταύροι» του πετρελαίου βλέπουν την κατάσταση πολύ διαφορετικά. Οι εμπειρογνώμονες της Bank of America στις πρώτες ύλες βλέπουν τεράστιες ανοδικές δυνατότητες εάν η κατάσταση στη Μέση Ανατολή επιδεινωθεί. «Πρόσφατα περιγράψαμε τέσσερα σενάρια στην αγορά πετρελαίου και αναμένουμε ότι οι τιμές θα φτάσουν τα 150 δολάρια ανά βαρέλι ή περισσότερο εάν μια διευρυνόμενη περιφερειακή σύγκρουση οδηγήσει σε ζημιά σε ενεργειακές υποδομές στη Μέση Ανατολή», ανέφερε η Bank of America σε μελέτη της.
Ο θρύλος των επενδυτών Γουόρεν Μπάφετ φαίνεται επίσης να αναμένει μια ανοδική και όχι καθοδική κίνηση στις αγορές πετρελαίου αυτή τη στιγμή: Η εταιρεία του, «Oracle of Omaha» αγόρασε πρόσφατα επιπλέον 10,5 εκατομμύρια μετοχές της αμερικανικής πετρελαϊκής εταιρείας Occidental Petroleum αξίας 10,5 εκατομμυρίων μετοχών μέσα από την Berkshire Hathaway, αντί 588,7 εκατομμυρίων δολαρίων
Τέσσερις μεταβλητές
Υπάρχουν βέβαια αρκετοί παράγοντες που περιορίζουν τον καθοδικό κίνδυνο στις τιμές του πετρελαίου. Η ανάλυση της Goldman Sachs επισημαίνει τέσσερις μεταβλητές:
Πρώτον, η απόφαση των χωρών του ΟΠΕΚ γύρω από τη Σαουδική Αραβία να μειώσουν την παραγωγή πετρελαίου τους θα διατηρήσει την προσφορά σχετικά περιορισμένη συνολικά και τις τιμές σταθερές.
Δεύτερον, η οικονομική ανάκαμψη της Κίνας θα προκαλέσει εκ νέου αύξηση της ζήτησης για ενέργεια..
Τρίτον, τα αποθέματα στις ΗΠΑ αυξάνονται – επομένως δεν θα πλημμυρίσει όλη η αμερικανική παραγωγή πετρελαίου την παγκόσμια αγορά.
Τέλος, οι τραπεζίτες της Goldman Sachs βλέπουν μικρό κίνδυνο ύφεσης, επομένως η ζήτηση για πετρέλαιο θα πρέπει να παραμείνει ισχυρή.
Σε κάθε περίπτωση , οι προβλέψεις για τις τιμές του πετρελαίου για το 2024 γενικά ποικίλλουν, κάτι που δεν προκαλεί έκπληξη δεδομένης της μεγάλης γεωπολιτικής αναταραχής -ειδικά στο hotspot παραγωγής πετρελαίου της Μέσης Ανατολής- και των αβέβαιων οικονομικών προοπτικών.