Τέσσερις ημέρες πριν από το τέλος της διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα στο Ντουμπάι (COP28), ο Γενικός Γραμματέας του ΟΠΕΚ, Χάιθαμ αλ Γκάις από το Κουβέιτ, ζήτησε με «επείγουσα» επιστολή προς τα μέλη και τις συνδεδεμένες χώρες, να «απορρίψουν προληπτικά» οποιαδήποτε συμφωνία που στοχεύει στη μείωση των ορυκτών καυσίμων.
«Αν και οι χώρες μέλη του ΟΠΕΚ και οι συνεργάτες τους παίρνουν στα σοβαρά την κλιματική αλλαγή (…), θα ήταν απαράδεκτο εκστρατείες με πολιτικά κίνητρα να θέσουν σε κίνδυνο την ευημερία και το μέλλον των λαών μας», εξηγεί με την επιστολή του ο επικεφαλής του ΟΠΕΚ.
Η επιστολή απευθύνεται στα 13 μέλη του ΟΠΕΚ, μεταξύ των οποίων τη Σαουδική Αραβία, το Ιράκ, το Ιράν, αλλά και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που προεδρεύουν στη φετινή διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα, να αντιταχθούν στην έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα. Η επιστολή εστάλη επίσης στις 10 συνδεδεμένες χώρες, όπως το Μεξικό, το Αζερμπαϊτζάν, τη Ρωσία και τη Μαλαισία, που μετέχουν στον ΟΠΕΚ+ και βρίσκονται όλες στο Ντουμπάι.
Ο ΟΠΕΚ με απλά λόγια ,προειδοποιεί τα μέλη του που κατέχουν το 80% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου και έχουν παράγει περίπου το 40% του παγκόσμιου πετρελαίου την τελευταία δεκαετία, να μην υποκύψουν στην πίεση της διάσκεψης για το κλίμα. «Η πίεση για τα ορυκτά καύσιμα θα μπορούσε να φτάσει σε οριακό σημείο στο COP28 με μη αναστρέψιμες συνέπειες». Μια προσέγγιση που ερμηνεύεται από πολλές ΜΚΟ και παρατηρητές της διάσκεψης για το κλίμα ως προσπάθεια αποσταθεροποίησης των διαπραγματεύσεων.
Η επιστολή του ΟΠΕΚ αναφέρει ότι η «σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων» παραμένει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα και καλεί τα πετρελαϊκά κράτη να «απορρίψουν προληπτικά οποιοδήποτε κείμενο ή φράση που αναφέρεται στην ενέργεια, δηλαδή στα ορυκτά καύσιμα, αντί στις εκπομπές».
Σφίγγει η θηλιά
«Αυτές οι επιστολές δείχνουν ότι οι υποστηρικτές των ορυκτών καυσίμων συνειδητοποιούν σιγά σιγά ότι η θηλιά σφίγγει γύρω από τη βρώμικη ενέργεια», δήλωσε ο Μοχάμεντ Αντοου, εκπρόσωπος της δεξαμενής σκέψης Power Shift Africa . «Η κλιματική αλλαγή σκοτώνει φτωχούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και αυτά τα πετροκράτη δεν θέλουν το COP28 να πιέσει τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων, επειδή θα έβλαπτε τα βραχυπρόθεσμα κέρδη τους. Αυτό είναι ντροπή», προσθέτει.
«Η απεγνωσμένη αντίσταση του ΟΠΕΚ σε μια σταδιακή εξάλειψη των ορυκτών καυσίμων αποκαλύπτει τον φόβο του ότι η παλίρροια αλλάζει, κάτι που είναι πλέον εμφανές στις συζητήσεις COP28» δήλωσε και ο Αντρέας Ζίμπερ της ΜΚΟ 350. « Η μπάλα είναι τώρα στην προεδρία της COP28, που κατέχει το αφεντικό της εθνικής εταιρείας υδρογονανθράκων των Εμιράτων , Σουλτάν Αλ Τζαμπέρ, για να δούμε αν θα διαπραγματευτεί μια συμφωνία για μια δίκαιη μετάβαση ή αν θα επιτρέψει στον εαυτό της να επηρεαστεί από τη Σαουδική Αραβία και τη βιομηχανία πετρελαίου», πρόσθεσε ο Ζίμπερ.
«Είναι ήδη πολύ ατυχές το γεγονός ότι η δεύτερη πιο σημαντική ομάδα συμφερόντων που εκπροσωπείται στην COP 28 είναι το λόμπι ορυκτών καυσίμων και τώρα οι λύσεις που βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση μπλοκάρονται σε πραγματικό χρόνο από τα συμφέροντά τους», κατήγγειλε η Αμιέρα Σάουας, εκπρόσωπος της πρωτοβουλίας για μια «Συνθήκη Μη Διάδοσης των Ορυκτών Καυσίμων», που έχει την υποστήριξη των νησιωτικών κρατών και της Κολομβίας.
Σχέδιο συμφωνίας
Η παρέμβαση του ΟΠΕΚ, τέσσερις ημέρες πριν από το τέλος της διάσκεψης στο Ντουμπάι, δυναμιτίζει τις προσπάθειες των συνέδρων να διαμορφώσουν έναν συμβιβασμό μεταξύ της επιστημονικής επιταγής για έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα και της απαραίτητης οικονομικής ανάπτυξης των αναδυόμενων χωρών.
Οι διαπραγματευτές συζητούν το τελευταίο προσχέδιο συμφωνίας που δημοσιοποιήθηκε την Παρασκευή το απόγευμα και το οποίο έφτασε από 108 σε 206 άρθρα σε μια εβδομάδα, με στόχο να ολοκληρωθεί έγκαιρα η COP την επόμενη Τρίτη. Αυτό το έγγραφο παρέχει μία, δύο, τρεις ή περισσότερες επιλογές για πολλά στοιχεία.
Σχετικά με τα ορυκτά καύσιμα, προτείνονται τώρα πέντε επιλογές: Από το να μην αναφερθεί τίποτα σχετικά με το θέμα έως και την «έξοδο από τα ορυκτά καύσιμα».
Οι συντάκτες του κειμένου ελπίζουν ότι η Παγκόσμια Διάσκεψη για το Κλίμα στο Ντουμπάι θα παράσχει μια «ώθηση στην απαραίτητη προστασία του κλίματος». Για να γίνει αυτό, οι διαπραγματευτικές ομάδες από σχεδόν 200 χώρες θα πρέπει να λάβουν «δεσμευτικές αποφάσεις» για τον τριπλασιασμό σε παγκόσμιο επίπεδο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και το διπλασιασμό της ενεργειακής τους απόδοσης έως το 2030, καθώς και τη μείωση στο μισό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030, ιδίως με τη μείωση της χρήσης ορυκτών πηγών ενέργειας, όπως το πετρέλαιο και ο άνθρακας.
Στο Μπακού η COP29
Η δέσμευση για την παγκόσμια σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων είναι ένα κρίσιμο σημείο διαμάχης που θα καθορίσει το τελικό αποτέλεσμα.
Προς το παρόν, μια άλλη διαμάχη εξελίσσεται για την προεδρία της επόμενης παγκόσμιας διάσκεψης για το κλίμα το 2024: Το Αζερμπαϊτζάν-άλλη μία χώρα που στηρίζει την οικονομία της στα ορυκτά καύσιμα,αναδεικνύεται ως ο κορυφαίος υποψήφιος. Αφού η κυβέρνηση στο Μπακού ανακοίνωσε συμφωνία με την Αρμενία, η Βουλγαρία απέσυρε τη δική της αίτηση.Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Αζερμπαϊτζάν είπε ότι οι περισσότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης υποστηρίζουν την υποψηφιότητα του Μπακού.