Ένας πανευρωπαϊκός φόρος για τους υπερπλουσίους, το «τέλος του καπιταλισμού» στις ΗΠΑ και μια μεγάλη κρίση υγείας που θα πυροδοτήσουν τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας είναι μερικές μόνο από τις «εξωφρενικές προβλέψεις» που διατυπώνει η Saxo Bank σε έκθεση που δημοσιεύθηκε σήμερα, Τρίτη.
Οδεύοντας προς το 2024 ο κόσμος βρίσκεται σε ένα «σημείο καμπής, με τον γνωστό δρόμο της τελευταίας δεκαετίας να φτάνει στο τέλος του», εκτιμά η δανέζικη επενδυτική τράπεζα.
Οι προβλέψεις επικεντρώνονται σε μια σειρά γεγονότων που έχουν ελάχιστες πιθανότητες να συμβούν, χωρίς να είναι όμως εντελώς απίθανα. Εάν τελικά γίνονταν πραγματικότητα οι προβλέψεις θα προκαλούσαν ισχυρό σοκ σε αγορές και παγκόσμια οικονομία. Σε καμία περίπτωση δεν αντιπροσωπεύουν πάντως τα βασικά σενάρια της τράπεζας.
Γιατί δημοσιεύονται; «Αυτό που έχω διαπιστώσει τα τελευταία 21 χρόνια είναι πως αρέσει στα διοικητικά συμβούλια για προετοιμάζονται ακόμη και για τα πιο ζοφερά σενάρια στο μέλλον, αρέσει στις κεντρικές τράπεζες γιατί κάνουν περιορισμό ρίσκου και οι πελάτες μας τις λατρεύουν γιατί είναι καλό θέμα συζήτησης και αντιπαράθεσης σε μία παρέα» εξηγεί στο CNBC ο Chief Investment Officer της Saxo Bank, Steen Jakobsen.
Η ΕΕ γίνεται «Ρομπέν των Δασών»
Καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί περισσότερη χρηματοδότηση για μια σειρά μακροπρόθεσμων πολιτικών στόχων, συμπεριλαμβανομένων της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, της υγειονομικής περίθαλψης, της εκπαίδευσης και του πολέμου στην Ουκρανία, ο επικεφαλής στρατηγικής μετοχών της Saxo Bank, Peter Garnry, πιστεύει ότι το μπλοκ θα μπορούσε να επιβάλλει ενιαίο φόρο 2% στους πολύ πλούσιους.
Αυτό θα ήταν πραγματικά πιθανό εάν ο πληθυσμός «συνειδητοποιήσει πόσο λίγο πληρώνουν οι δισεκατομμυριούχοι σε φόρους», λέει, σημειώνοντας πως η κοινωνική αναταραχή σιγοβράζει σε ολόκληρη την ήπειρο.
Αναφερόμενος στην Έκθεση Παγκόσμιας Φοροαποφυγής 2024, ο Garnry σημείωσε ότι παρά το τεράστιο σύστημα πρόνοιας σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, η ΕΕ έχει 499 δισεκατομμυριούχους (σε όρους δολαρίων ΗΠΑ) που πληρώνουν χαμηλότερο προσωπικό φόρο σε ποσοστό πλούτου σε σύγκριση με τους δισεκατομμυριούχους από τη Βόρεια Αμερική και την Ανατολή Ασία.
«Οι δισεκατομμυριούχοι στη Γαλλία πληρώνουν ανάλογους φόρους με τους δισεκατομμυριούχους των ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι ολόκληρος ο πληθυσμός πληρώνει μεταξύ 46-50% σε μέσο φόρο, γεγονός που παραβιάζει τη βασική αρχή της αμοιβαιότητας. Στην Ολλανδία, είναι ακόμα καλύτερο να είσαι δισεκατομμυριούχος, καθώς ο μέσος φορολογικός συντελεστής είναι χαμηλότερος από αυτό που πληρώνουν οι δισεκατομμυριούχοι των ΗΠΑ, σημείωσε ο Garnry.
Ένας φόρος περιουσίας 2% στους δισεκατομμυριούχους της ΕΕ θα συγκέντρωνε 42 δισεκατομμύρια ευρώ (45,5 δισεκατομμύρια δολάρια) για τη χρηματοδότηση βασικών στόχων πολιτικής, ενώ ένας ευρύτερος φόρος 2% στους πολυεκατομμυριούχους θα μπορούσε να το ανεβάσει στα 100-150 δισεκατομμύρια ευρώ, προέβλεψε ο Garnry.
Τα φάρμακα για την παχυσαρκία πυροδοτούν μια κρίση υγείας
Η επιτυχία των νέων φαρμάκων για την παχυσαρκία GLP-1 ήταν βασικός στόχος το 2023, με το εξαιρετικά δημοφιλές Wegovy και Ozempic να οδηγεί τη Novo Nordisk της Δανίας στο να κλέψει από την LVMH τον τίτλο της πιο πολύτιμης εισηγμένης ευρωπαϊκής εταιρείας.
Ωστόσο οι αναλυτές της Saxo δεν αποκλείουν μία ραγδαία αύξηση της εξάρτησης από τέτοια φάρμακα, σε βαθμό που οι πληθυσμοί θα μείωναν την άσκηση και θα κατανάλωναν περισσότερο ανθυγιεινό φαγητό.
Καθώς ορισμένες κυβερνήσεις και υπηρεσίες υγείας θεωρούν ότι με τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας μπορούν να εξοικονομήσουν κόστος (που σήμερα από προκύπτει από τις συνδεόμενες με την παχυσαρκία ασθένειες) η ζήτηση θα μπορούσε να εκτοξευθεί στα ύψη και να ξεπεράσει κατά πολύ την προσφορά, αφήνοντας όσους έχουν ξεκινήσει θεραπεία χωρίς πρόσβαση και ως εκ τούτου εκτεθειμένους σε σοβαρά νοσήματα.
Στο «εξωφρενικό» σενάριο της Saxo «τα παγκόσμια ποσοστά παχυσαρκίας ενηλίκων αυξάνονται από το σημερινό 39% σε 45% το 2024, φέρνοντας μια σειρά από άλλες παρενέργειες, όπως αύξηση της συχνότητας εμφάνισης διαβήτη ή ακόμη και αύξηση των καρδιακών παθήσεων, περισσότερους τραυματισμούς λόγω μειωμένης μυϊκής δύναμης και γενικά μείωση της αποτελεσματικότητας του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτές οι εξελίξεις με τη σειρά τους θα έπλητταν σοβαρά την παγκόσμια παραγωγικότητα.
Το τέλος του καπιταλισμού των ΗΠΑ
Σε ένα ολοένα και πιο αβέβαιο γεωπολιτικό σκηνικό, η Saxo Senior Fixed Income Strategist Althea Spinozzi υπέθεσε ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα μπορούσε να αναγκαστεί να αυξήσει περαιτέρω τις αμυντικές δαπάνες, ενώ η Federal Reserve θα αύξανε περαιτέρω τα επιτόκια μέσω ενός δεύτερου κύματος πληθωρισμού.
Προκειμένου να αποφευχθεί η κοινωνική αναταραχή, το Κογκρέσο μπορεί να αναγκαστεί να αυξήσει τις δημοσιονομικές δαπάνες, οδηγώντας το έλλειμμα του προϋπολογισμού πάνω από το 10% του ΑΕΠ.
Κατανοώντας ότι η πολιτική σταθερότητα εξαρτάται από τη συνεχιζόμενη ικανότητά της να χρηματοδοτεί ένα τεράστιο έλλειμμα μέσω της έκδοσης κρατικών ομολόγων, η αμερικανική κυβέρνηση προσπαθεί να αυξήσει την ελκυστικότητα των τελευταίων.
«Υπό την έντονη πίεση του Λευκού Οίκου, το Κογκρέσο κάνει αφορολόγητα τα κέρδη κεφαλαίου και τα έσοδα από τόκους στα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ, ενθαρρύνοντας τους Αμερικανούς να τα αγοράσουν. Με το δημόσιο χρέος στα χέρια των εγχώριων επενδυτών, το κόστος της χρηματοδότησης γίνεται λιγότερο ασταθές», γράφει η Saxo.
«Αυτή η δραματική κίνηση σηματοδοτεί το τέλος του καπιταλισμού στις ΗΠΑ, καθώς το χρήμα εναλλάσσεται από τις ιδιωτικές εταιρείες στο δημόσιο και η κατοχή περιουσιακών στοιχείων υψηλότερου κινδύνου γίνεται πολύ ακριβή».
Η Σαουδική Αραβία αγοράζει… το Champions League
Άλλες εξωφρενικές προβλέψεις περιλαμβάνουν: την άνοδο των τιμών του πετρελαίου στα 150 δολάρια, την αγορά του… ευρωπαϊκού Champions League από τη Σαουδική Αραβία με στόχο να το κάνει παγκόσμιο, ένα deepfake τεχνητής νοημοσύνης που πυροδοτεί μια κρίση εθνικής ασφάλειας. Ο Robert F. Kennedy Jr. κερδίζει τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ και ένας συνασπισμός ελλειμματικών χωρών σχηματίζουν μια «λέσχη της Ρώμης» για την αναδιάρθρωση της δυναμικής του παγκόσμιου εμπορίου.
(Όχι και τόσο) εξωφρενικές προβλέψεις του παρελθόντος
Η τράπεζα έχει κάνει μια σειρά από «εξωφρενικές προβλέψεις» κάθε χρόνο την τελευταία δεκαετία και ορισμένες έγιναν πραγματικότητα ή έφτασαν πολύ κοντά.
Το 2015, η Saxo προέβλεψε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα ψήφιζε υπέρ της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το 2018 προέβλεπε ότι η Γερμανία θα βυθιστεί σε ύφεση το 2019 (κάτι που η χώρα απέφυγε για λίγο), ενώ είχε ποντάρει σε θεαματικό ράλι για το Bitcoin το 2017.