Στις αρχές του 2023, το ChatGPT του OpenAI εγκαινίασε μια νέα εποχή – μια εποχή στην οποία η τεχνητή νοημοσύνη μετατράπηκε από ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας σε ένα πολύ πραγματικό, επίμαχο ζήτημα για τους εργαζομένους. Το διακύβευμα είναι υψηλό: Η Goldman Sachs εκτιμά ότι το ChatGPT και άλλα παρόμοια εργαλεία παραγωγής τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να αυξήσουν το παγκόσμιο ΑΕΠ έως και 7%, αλλά και να αντικαταστήσουν 300 εκατομμύρια εργαζομένους πλήρους απασχόλησης.
Όταν η Olivia Lipkin, 25χρονη κειμενογράφος στην Slack, άρχισε να χρησιμοποιεί το δημοφιλές chatbot, δεν περίμενε ότι κάποια στιγμή αυτό θα πάρει τη δουλειά της. Όταν απολύθηκε, δεν της ανακοινώθηκε κάποιος συγκεκριμένος λόγος, όπως έχει περιγράψει στην Washington Post. Αλλά μετά άρχισε να βλέπει αναρτήσεις στελεχών της εταιρείας για το πώς η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να κάνει πιο φθηνά δουλειές που έκαναν έως τώρα κανονικοί εργαζόμενοι. Της ήταν πια σαφές. «Το chatbot έκλεψε τη δουλειά μου».
Πολλοί εργαζόμενοι μπορεί να πίστευαν ότι τα ρομπότ που γυρίζουν μπέργκερ σε εστιατόρια γρήγορου φαγητού ή προηγμένες μηχανές κατασκευής σε εργοστάσια, θα αντιπροσώπευαν το πρώτο κύμα απωλειών θέσεων εργασίας που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη. Ωστόσο, η υιοθέτηση και η εξέλιξη των εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης με ταχύτητα φωτός μπορεί τώρα να σημαίνει ότι οι θέσεις εργασίας, που απαιτούν θεωρητικές γνώσεις και πτυχία και που θεωρούνταν τόσο καιρό “ασφαλείς”, θα απειληθούν πολύ πιο γρήγορα.
Αυτό περιλαμβάνει δημιουργικές θέσεις που πολλοί υποθέτουν ότι θα ήταν δύσκολο να αυτοματοποιηθούν, σε τομείς όπως το μάρκετινγκ, η μουσική παραγωγή και η γραφιστική.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η «καμπύλη έκθεσης είναι ανοδική», λέει στο BBC ο Mark Muro, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Brookings, ο οποίος εστιάζει στην αλληλεπίδραση τεχνολογίας, ανθρώπων και τόπων. Αυτό σημαίνει ότι τα άτομα σε θέσεις που μπορεί παραδοσιακά να θεωρούνταν υψηλότερου επιπέδου είναι οι εργαζόμενοι που απειλούνται τελικά περισσότερο να αντικατασταθούν από την τεχνητή νοημοσύνη.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα εργαλεία και οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης που δημιουργούνται μπορούν –ή θα είναι σύντομα καλύτερα ικανά– να κάνουν όλα τα πολλά πράγματα που, τα προηγούμενα χρόνια, είχαν αφεθεί σε ανθρώπους υψηλής εξειδίκευσης: σκεφτείτε εργασίες όπως η σύνταξη σχεδίων μάρκετινγκ, στρατηγικές αναζήτησης και πολλά άλλα.
Οι «συνάδελφοι» που μας απειλούν
Μέρος αυτού είναι η νέα τεχνολογία που έρχεται στην αγορά. Ρομπότ που λειτουργούν σαν συνάδελφοι τεχνητής νοημοσύνης είναι καθ’ οδόν – και σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι ήδη εδώ. Αν και υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι ένα όφελος για τους εργαζόμενους, υπάρχουν λόγοι που πολλοί άνθρωποι που θα πρέπει να κοιτάζουν πίσω από από τους ώμους τους.
Στις αρχές Δεκεμβρίου, η Artisan AI – μια startup με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, που ιδρύθηκε από τον 22χρονο Jaspar Carmichael-Jack, ο οποίος είναι από το Ηνωμένο Βασίλειο – θα αποκαλύψει τον πρώτο της «Artisan», έναν ψηφιακό εργαζόμενο με τεχνητή νοημοσύνη. Έχει σχεδιαστεί για να ενσωματώνεται σε ανθρώπινες ομάδες και για όλους τους πρακτικούς σκοπούς, να γίνεται μέλος αυτών των ομάδων.
Ενώ η Artisan AI σχεδιάζει να κυκλοφορήσει στην αγορά αρκετούς “Artisans” μέσα στο επόμενο έτος, το πρώτο ΑΙ, η “Ava”, θα αυτοματοποιήσει τη δουλειά ενός αντιπροσώπου πωλήσεων, σημειώνοντας σημαντική βελτίωση σε σχέση με τα chatbot και παρόμοια εργαλεία AI που υπάρχουν ήδη στην αγορά.
«Μετά από μια συνομιλία 15 λεπτών με την Ava, θα έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει μια βάση γνώσεων και με αυτές τις πληροφορίες, να δημιουργήσει προοπτικές», λέει ο Carmichael-Jack. «Είναι σαν να έχεις λογισμικό πωλήσεων, αλλά διαθέτει ενσωματωμένο διαχειριστή ή στέλεχος λογαριασμού – μπορεί να κάνει προτάσεις, να επεξεργάζεται καμπάνιες, να συμμετέχει σε συσκέψεις και να κρατά σημειώσεις», προσθέτει.
«Θα μπορούν να κάνουν τα πάντα»
Ο Carmichael-Jack λέει ότι οι Artisans μπορούν να λειτουργούν αυτόνομα, στο παρασκήνιο, με ελάχιστη ή καθόλου συμβολή. Ως εκ τούτου, οι Artisans, που προστέθηκαν στην ομάδα ενός οργανισμού, θα μπορούσαν και θα έπρεπε να συμβάλλουν σημαντικά στην αύξηση της παραγωγικότητας. Η τεχνολογία έχει ήδη προσελκύσει την προσοχή των επενδυτών. Σύμφωνα με τον Carmichael-Jack, η Artisan AI συγκέντρωσε περισσότερα από 2 εκατομμύρια δολάρια πριν από την έναρξη της παραγωγής μέσα σε δύο εβδομάδες.
«Στόχος μας είναι να έχουμε ψηφιακούς εργαζόμενους που μπορούν να κάνουν οτιδήποτε μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος, όπως να συμμετάσχουν σε μια συνάντηση ή να έχουν ένα τηλεφώνημα», λέει. «Ο στόχος είναι να έχουμε Artisans να δουλεύουν μαζί με τους ανθρώπους άμεσα και να έχουν συνοχή, και θέλουμε η βαρετή δουλειά να μετατοπιστεί στον Artisan, ο οποίος δεν έχει συναισθήματα για το αν κάτι είναι βαρετό ή δύσκολο».
Η διαφαινόμενη απειλή της τεχνητής νοημοσύνης για τους εργαζόμενους τέτοιων θέσεων, μπορεί να μοιάζει νέα, αλλά τα θεμέλιά της έχουν χτιστεί εδώ και αρκετό καιρό. Και η εξέλιξή της θα είναι ραγδαία. «Είμαστε ακόμη στην αρχή» όσον αφορά την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στον χώρο εργασίας, προειδοποιεί ο Erik Brynjolfsson, διευθυντής του εργαστηρίου Ψηφιακής Οικονομίας του Στάνφορντ.
