Η πράσινη μετάβαση είναι σημαντική όχι μόνο για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και για την ενίσχυση της οικονομίας, τονίζουν σε άρθρο που υπογράφουν από κοινού η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Βέρνερ Χόγιερ και ο Φατίχ Μπιρόλ, διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας.
«Η κλιματική αλλαγή επιταχύνεται. Ο χρόνος που μας απομένει για να περιορίσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου τελειώνει. Μπορούμε είτε να παίξουμε το ρόλο μας στο πλαίσιο των εντολών μας, είτε να υποστούμε τις καταστροφικές συνέπειες της αδράνειάς μας», αναφέρεται στο άρθρο, που δημοσιεύεται ενόψει της διάσκεψης για το Κλίμα του ΟΗΕ COP 28, στο Ντουμπάι.
«Πολιτικοί και επιχειρηματικοί ηγέτες και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών προετοιμάζονται για τις διαπραγματεύσεις για το κλίμα την επόμενη εβδομάδα στο COP 28 στο Ντουμπάι. Εν τω μεταξύ, το 2023 θα είναι σχεδόν σίγουρα η πιο θερμή χρονιά που έχει καταγραφεί. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, οι δασικές πυρκαγιές, οι ξηρασίες και οι πλημμύρες έχουν βαρύ ανθρώπινο και οικονομικό κόστος σε όλο τον κόσμο. Τα δεδομένα είναι ξεκάθαρα και η έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δείχνει ότι όσο περισσότερο καθυστερούμε τις μειώσεις των εκπομπών και τη μετάβαση σε μια πιο πράσινη οικονομία, τόσο υψηλότερο θα είναι το κόστος. Έρευνα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων δείχνει ότι δύο στις τρεις ευρωπαϊκές εταιρείες αντιμετωπίζουν ήδη ζημιές και απώλειες λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Ταυτόχρονα, ο τρόπος με τον οποίο τροφοδοτούμε τις οικονομίες μας αλλάζει και αυτή η ενεργειακή μετάβαση προχωρά με ταχείς ρυθμούς. Η αμείωτη χρήση ορυκτών καυσίμων και η υπερθέρμανση του πλανήτη θα καταστρέψει περαιτέρω το περιβάλλον μας. Ένας συνδυασμός δράσης πολιτικής, καινοτομίας, τιμολόγησης άνθρακα και ιδιωτικής και δημόσιας χρηματοδότησης – μεταξύ άλλων μέσω της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας – επιταχύνει τις επενδύσεις σε τεχνολογίες που συμβάλλουν στη μείωση αυτής της καταστροφής.
Η Ευρώπη να μη χάσει την παγκόσμια ενεργειακή επανάσταση
Οι παγκόσμιες δαπάνες καθαρής ενέργειας βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών, δείχνει το «World Energy Outlook» του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας. Αυτός ο επαναπροσανατολισμός δεν βασίζεται μόνο στην καλή θέληση, αλλά έχει και οικονομικό νόημα. Η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι πλέον φθηνότερη και ταχύτερη από την κατασκευή νέων υποδομών ορυκτών καυσίμων. Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από αυξημένη γεωπολιτική αβεβαιότητα, οι τεχνολογίες καθαρής ενέργειας συμβάλλουν στην ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού και της ενεργειακής ανεξαρτησίας των χωρών.
Η πράσινη μετάβαση είναι σημαντική όχι μόνο για την προστασία του περιβάλλοντος μας, αλλά και για την ενίσχυση της οικονομίας μας. Δεν έχει οικονομικό νόημα να επενδύουμε σε πηγές ενέργειας που χάνουν ολοένα και περισσότερο την ανταγωνιστικότητά τους και έτσι να χάνουμε τεχνολογικές ανακαλύψεις που θα διαμορφώσουν το ενεργειακό μείγμα του μέλλοντος. Εάν η Ευρώπη χάσει την παγκόσμια ενεργειακή επανάσταση, η ανταγωνιστικότητά της θα πληγεί ανεπανόρθωτα.
Για να αποφευχθεί αυτό, η Ευρώπη πρέπει να ενεργήσει με προνοητικότητα, φιλοδοξία και αποφασιστικότητα. Πρέπει να δημιουργήσει ένα σταθερό και ευνοϊκό ρυθμιστικό περιβάλλον με σαφώς καθορισμένους στρατηγικούς στόχους, όπου τα ιδιωτικά κεφάλαια να κατευθύνονται ειδικά προς τις πράσινες τεχνολογίες. Προκειμένου οι καινοτομίες να αναπτυχθούν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους, πρέπει να υπάρχουν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού παγκοσμίως.
«Πράσινα ομόλογα»
Χρηματοδοτικά μέσα όπως τα πράσινα ομόλογα που εκδίδονται από την Ε.Ε. θα συμβάλουν στη χρηματοδότηση καινοτομιών καθαρής τεχνολογίας. Σε μια Ένωση Κεφαλαιαγορών που εφαρμόζεται πλήρως, τέτοια μέσα θα είχαν ακόμη μεγαλύτερο αντίκτυπο. Προσαρμοσμένες λύσεις χρηματοδότησης ή εγγυήσεις για τον μετριασμό των κινδύνων που συνδέονται με τις ιδιωτικές επενδύσεις σε εξαιρετικά καινοτόμα έργα – για παράδειγμα πλωτές ανεμογεννήτριες, πράσινο υδρογόνο ή νέες τεχνολογίες μπαταριών – θα βοηθήσουν στη δημιουργία της υποδομής που χρειάζεται η Ευρώπη για να επιτύχει την κλιματική ουδετερότητα.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η τιμολόγηση του άνθρακα θα διασφάλιζε τη διαφάνεια. Αυτό θα ήταν ένα κίνητρο για τους καταναλωτές και τους επενδυτές να στραφούν σε βιώσιμα και ενεργειακά αποδοτικά προϊόντα και περιουσιακά στοιχεία. Αλλά η Ευρώπη δεν θα είναι αρκετή από μόνη της: πρέπει να δράσουν και άλλοι, διαφορετικά είμαστε όλοι καταδικασμένοι σε αποτυχία. Πρωτοβουλίες όπως η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία θα πρέπει να συνοδεύονται από μια φιλόδοξη αναπτυξιακή πολιτική που θα υποστηρίζει τις αναπτυσσόμενες περιοχές εκτός Ευρώπης στην εισαγωγή καθαρών πηγών ενέργειας. Οι επενδύσεις σε ευρωπαϊκές τεχνολογίες αιχμής μπορούν και θα κάνουν τη διαφορά.
Δίκαιη κατανομή βαρών
Καθώς μεταμορφώνουμε την οικονομία μας, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα πάρουμε όλους μαζί. Η Ευρώπη πρέπει να αγωνιστεί για μια δίκαιη, χωρίς αποκλεισμούς και ισορροπημένη, μετάβαση. Οι δράσεις που σχετίζονται για το κλίμα και την πράσινη μετάβαση μπορούν να πλήξουν περισσότερο τις πιο ευάλωτες εταιρείες και νοικοκυριά. Χρειαζόμαστε στοχευμένα, προσωρινά δημοσιονομικά μέτρα και πρωτοβουλίες αναβάθμισης των δεξιοτήτων για να μοιραστούμε δίκαια το βάρος της αλλαγής.
Ενόψει των οικονομικών προκλήσεων, η πολιτική για το κλίμα χρησιμοποιείται πολύ συχνά ως αποδιοπομπαίος τράγος. Η αποτυχία δράσης θα είχε πολύ χειρότερες συνέπειες. Η αποδυνάμωση των φιλοδοξιών μας δεν είναι η λύση. Αντίθετα, πρέπει να απελευθερώσουμε το πλήρες δυναμικό των καινοτομιών μας. Έτσι μπορούμε να κάνουμε την ευρωπαϊκή οικονομία πιο ανταγωνιστική και ανθεκτική και να εξασφαλίσουμε ένα δικαιότερο και πιο βιώσιμο μέλλον για όλους.
Με συγκεκριμένη δράση στο COP 28, η Ε.Ε. και οι χώρες σε όλο τον κόσμο μπορούν να δείξουν ότι έχουν δεσμευτεί να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Εμείς θα ανταποκριθούμε στις ευθύνες μας», καταλήγει το άρθρο της Κριστίν Λαγκάρντ, του Βέρνερ Χόγιερ και του Φατίχ Μπιρόλ.
