Για ακόμη μία χρονιά η χώρα που προσελκύει τα περισσότερα ταλέντα παγκοσμίως δεν είναι άλλη από την Ελβετία, όπως προκύπτει από τον δείκτη 2023 Global Talent Competitiveness Index της INSEAD. Η χώρα έχει πετύχει κάτι εντυπωσιακό: διατηρεί τα σκήπτρα επί 10 διαδοχικά έτη, επωφελούμενη από τα «υψηλά επίπεδα κοινωνικής προστασίας» και την ποιότητα του φυσικού της περιβάλλοντος, όπως επισημαίνεται.
Στη δεύτερη θέση παραμένει η Σιγκαπούρη, χάρη στην προώθηση της καινοτομίας, ενώ ακολουθούν στην τρίτη θέση οι ΗΠΑ, έχοντας μάλιστα ανέβει ένα σκαλοπάτι σε σχέση με πέρυσι, καθώς όπως φαίνεται δεν χάνουν τη λάμψη της «χώρας των ευκαιριών». Η Ελλάδα φιγουράρει στην 39η θέση, κατατάσσεται δηλαδή χαμηλότερα από τις περισσότερες χώρες της Ε.Ε., με τις Σλοβακία, Ουγγαρία και Πολωνία να την προσπερνούν στη βαθμολογία. Απέχει αρκετά ακόμη και από Κύπρο, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Μάλτα. Είναι άλλωστε γνωστό ότι η χώρα εξακολουθεί να δοκιμάζεται από το brain drain με το ποσοστό της ανεργίας να έχει υποχωρήσει σε επίπεδα 2009, αλλά τον αριθμό των απασχολούμενων να είναι μικρότερος κατά 300.000 σε σχέση με εκείνη τη χρονιά.
Η ετήσια έκθεση της INSEAD κατατάσσει συνολικά 134 χώρες στο πώς προσελκύουν, αναπτύσσουν και διατηρούν τα ταλέντα στο έδαφός τους. Οι χώρες της πρώτης δεκάδας παραμένουν σταθερά ίδιες (με μικρές αλλαγές στην θέση) την τελευταία δεκαετία. Ελβετία και Σιγκαπούρη είναι οι αδιαμφισβήτητοι ηγέτες, δύο χώρες στις οποίες τα «μυαλά» θεωρούν ότι έχουν τις καλύτερες προοπτικές καριέρας.
Το πόσο πλούσια είναι η χώρα και το πόσο υψηλές αμοιβές προσφέρει, διαδραματίζει βεβαίως καθοριστικό ρόλο. Όσο υψηλότερο το κατά κεφαλήν ΑΕΠ τόσο περισσότερες οι πιθανότητες αναρρίχησης στη λίστα.
«Την τελευταία δεκαετία βλέπουμε έναν άρρηκτο δεσμό ανάμεσα στον πλούτο της κάθε χώρας και την ανταγωνιστικότητά της στην προσέλκυση ταλέντων, με τις πλουσιότερες οικονομίες να έχουν πολύ μεγάλο προβάδισμα.
Μεγάλο το χάσμα ανάμεσα σε ανεπτυγμένες και αναδυόμενες οικονομίες
Την Ευρωπαϊκή Ένωση εκπροσωπούν ψηλά στη λίστα οι Δανία, Ολλανδία, Φινλανδία και Νορβηγία, τις οποίες συναντάμε από την 4η έως την 7η θέση. 8η είναι η Αυστραλία, ενώ την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν Σουηδία και Βρετανία.
Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη, η Κίνα, έχει ανέβει τα τελευταία χρόνια, αλλά παραμένει μακριά από τους πρώτους. Φιγουράρει φέτος στην 40η έναντι 47ης θέσης πέρυσι. Η Ινδία είναι μόλις στην 103η θέση.
Οι γεωπολιτικές εντάσεις ως εμπόδιο
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι, την τελευταία δεκαετία, η ανταγωνιστικότητα των ταλέντων έχει γίνει βασικός φορέας της γεωπολιτικής. Καθώς διεθνείς εντάσεις και αντιπαλότητες συνέβαλαν στη μείωση της πολυμερούς συνεργασίας, η ικανότητα των
επιχειρήσεις και οργανισμών, όπως πανεπιστήμια, να συνεργαστούν πέρα από τα εθνικά σύνορα έχουν επίσης περιοριστεί σημαντικά.
Διακόπτοντας ξαφνικά τα διεθνή ταξίδια, ο COVID δημιούργησε ένα ριζικά διαφορετικό περιβάλλον για την παγκόσμια κυκλοφορία των ταλέντων. Θα περίμενε κανείς μετά την πανδημία να έχουμε ανάκαμψη, κάτι που ωστόσο δεν συνέβη, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι ευρύτερες γεωπολιτικές συγκρούσεις στάθηκαν εμπόδιο.