Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε την Τρίτη την πρόταση για τη δημιουργία της πλατφόρμας «Strategic Technologies for Europe Platform – STEP» για την ενίσχυση κρίσιμων στρατηγικών τεχνολογιών μέσω χρηματοδοτικής στήριξης, της «Σφραγίδας Κυριαρχίας» και της «Πύλης Κυριαρχίας».
Στόχος της πρωτοβουλίας είναι η ενίσχυση διαφόρων προγραμμάτων και κονδυλίων της ΕΕ και η διοχέτευση έως και 160 δισ. ευρώ σε νέες επενδύσεις, παράλληλα με τα κίνητρα της πολιτικής συνοχής και τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Ευρωκοινοβουλίου, η πλατφόρμα θα ενισχύσει την ανάπτυξη κρίσιμων τεχνολογιών και αλυσίδων αξίας στους τομείς της ψηφιακής τεχνολογίας, των τεχνολογιών μηδενικού ισοζυγίου και της βιοτεχνολογίας. Θα συνεισφέρει επίσης στην αντιμετώπιση των ελλείψεων εργατικού δυναμικού και δεξιοτήτων, στηρίζοντας την καινοτομία.
Στις τροπολογίες τους, οι ευρωβουλευτές ζητούν επιπλέον 3 δισ. ευρώ από τα 10 δισ. που προτάθηκαν από την Επιτροπή, ανεβάζοντας το συνολικό προϋπολογισμό του STEP σε 13 δισ. ευρώ νέων κεφαλαίων.
Όπως τονίζουν οι ευρωβουλευτές, η πρωτοβουλία θα πρέπει επίσης να λειτουργήσει ως δοκιμαστικό πρόγραμμα για την πλήρη ανάπτυξη του Ταμείου Κυριαρχίας κατά την επόμενη περίοδο του ΠΔΠ. Το Κοινοβούλιο ζητά από την Επιτροπή να διενεργήσει ενδιάμεση αξιολόγηση έως το 2025, στην οποία θα πρέπει να συμπεριληφθεί είτε μια πρόταση τροποποίησης της «STEP», είτε μια νέα πρόταση για ένα πλήρως ανεπτυγμένο Ευρωπαϊκό Ταμείο Κυριαρχίας.
Το Ευρωκοινοβούλιο θεωρεί ότι η πλατφόρμα, μαζί με την αναθεώρηση του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού, θα πρέπει να συμφωνηθεί το συντομότερο δυνατόν, καθώς το πακέτο θα πρέπει να ενσωματωθεί στον ετήσιο προϋπολογισμό του επόμενου έτους που θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης τον Νοέμβριο του 2023.
«Η STEP προοριζόταν να αποτελέσει το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Κυριαρχίας, αλλά κάτι τέτοιο δεν πραγματοποιήθηκε. Με την STEP, η Επιτροπή προσπαθεί να τετραγωνίσει τον κύκλο πολιτικά, αλλά η πρόταση περιέχει τρεις αντικρουόμενους στόχους: την παραγωγή των απαραίτητων τεχνολογιών για την επίτευξη των κλιματικών μας στόχων, την αύξηση της κυριαρχίας της Ευρώπης έναντι άλλων περιοχών και την ενίσχυση της συνοχής μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ», δήλωσε ο επικεφαλής ευρωβουλευτής της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και ενέργειας Κρίστιαν Έλερ (ΕΛΚ, Γερμανία).
«Οι στρατηγικές επενδύσεις είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της αυτονομίας μας και τη συμβολή σε μια γεωπολιτικά ενωμένη Ευρώπη», δήλωσε ο συνεισηγητής Χοσέ Μανουέλ Φερνάντες (ΕΛΚ, Πορτογαλία). «Η πρωτοβουλία STEP είναι ολοκληρωμένη και χρησιμοποιεί υφιστάμενα προγράμματα όπως το InvestEU και το πρόγραμμα Ορίζων Ευρώπη. Προτείνουμε 13 δισ. ευρώ (αντί 10 δισ. όπως πρότεινε η Επιτροπή) για την ενίσχυση αυτής της στρατηγικής, διασφαλίζοντας ότι τα έργα προσθέτουν αξία όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο αλλά σε ολόκληρη την ΕΕ. Είναι σημαντικό να έχουμε συνέργειες μεταξύ αυτών των ταμείων, μια γεωγραφική ισορροπία και διαφάνεια, που υποστηρίζεται από την κεντρική επιτροπή STEP που ζητάμε, αποφεύγοντας την πρόσθετη γραφειοκρατία και εστιάζοντας στην άμεση εκτέλεση του έργου», πρόσθεσε.
Η νομοθεσία εγκρίθηκε με ψήφους 385 υπέρ, 85 κατά και 151 αποχές. Οι διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη μπορούν να ξεκινήσουν μόλις το Συμβούλιο συμφωνήσει σε μια κοινή θέση.
