Μπορεί τα μάτια όλου του κόσμου να είναι στραμμένα στο ανυπολόγιστο κόστος σε ανθρώπινες ζωές που προκαλεί ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς, αλλά οι τράπεζες και οι οικονομικοί παράγοντες στο Τελ Αβίβ και την Ιερουσαλήμ, μετρούν ήδη επίσης με τρόμο το τεράστιο οικονομικό τίμημα της σύγκρουσης.
«Το κόστος του πολέμου μεταξύ του Ισραήλ και της τρομοκρατικής ομάδας της Χαμάς εκτιμάται ότι έχει ξεπεράσει μέχρι στιγμής τα 27 δισεκατομμύρια σέκελ (7 δισεκατομμύρια ευρώ), σύμφωνα με την τράπεζα Hapoalim.
Η ισραηλινή τράπεζα, από τις μεγαλύτερες στο Ισραήλ, που ιδρύθηκε το 1921, υπολογίζει στο οικονομικό κόστος του πολέμου τις δαπάνες και για την επιστράτευση των 300.000 εφέδρων –που πρέπει να εγκαταλείψουν τις δουλειές τους, για να μετάσχουν στις πολεμικές επιχειρήσεις.
Η επιστράτευση αυτή είναι η μεγαλύτερη από τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ το 1973, όταν το Ισραήλ ανακάλεσε 400.000 έφεδρους. «Προς το παρόν, είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζουμε πώς θα εξελιχθεί ο πόλεμος – εάν θα πυροδοτήσει μια χερσαία εκστρατεία για την κατάκτηση τμημάτων της Γάζας που θα διαρκέσει πολλές εβδομάδες, ή εάν θα ξεσπάσει μια πολεμική σύγκρουση και στο βορρά με την Χεζμπολάχ, άρα και πόσο καιρό οι έφεδροι θα παραμείνουν επιστρατευμένοι», δήλωσε ο επικεφαλής στρατηγικής της Bank Hapoalim, Μόντι Σαφίρ. «Αυτή τη στιγμή μπορεί να υποτεθεί ,σε μια πολύ πρόχειρη εκτίμηση, ότι το κόστος του πολέμου θα υπερβεί τουλάχιστον το 1,5% του ΑΕΠ, πράγμα που σημαίνει αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος τουλάχιστον 1,5% του στο επόμενο διάστημα», προσθέτει.
Το κόστος των προηγούμενων πολέμων
Η πρόβλεψη της Bank Hapoalim βασίζεται εν μέρει στο κόστος κατά τη διάρκεια των προηγούμενων πολέμων του Ισραήλ: Οι αμυντικές δαπάνες του εβραϊκού κράτους στον πόλεμο με τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο το 2006, που διήρκεσε 34 ημέρες, υπολογίστηκαν σε 9,4 δισεκατομμύρια σέκελ (2,6 δισεκατομμύρια ευρώ), ή 1,3% του ΑΕΠ, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας (INSS). Το κόστος της προηγούμενης μεγάλης στρατιωτικής επιχείρησης κατά της Χαμάς στη Γάζα από τον Δεκέμβριο του 2008 έως τον Ιανουάριο του 2009 υπολογίστηκε σε ένα δισεκατομμύριο ευρώ.
Οι προηγούμενοι πόλεμοι του Ισραήλ, μπορεί βέβαια να παρέλυσαν μέρος της χώρας λόγω των επιθέσεων με ρουκέτες, αλλά δεν κράτησαν τόσο πολύ για να κλείσει τελείως ολόκληρη η οικονομία. Αφού σταμάτησαν οι επιθέσεις και οι έφεδροι επέστρεψαν στα σπίτια τους, η οικονομία της χώρας στη μεταπολεμική περίοδο κατάφερε να ανακάμψει και σχετικά γρήγορα. «Η προηγούμενη εμπειρία δείχνει ότι οι επιπτώσεις του πολέμου στο ΑΕΠ έγιναν αισθητές, κυρίως στα μεγέθη της ιδιωτικής κατανάλωσης και του τουρισμού. Αλλά σήμερα, η μεγάλη επιστράτευση των εφέδρων και η εκτίμηση ότι ο σημερινός πόλεμος θα διαρκέσει πολλές εβδομάδες, αναμένεται να επιφέρει περισσότερα άμεση ζημιά στην οικονομία του Ισραήλ σε σύγκριση με προηγούμενους γύρους πολεμικών επιχειρήσεων», εκτιμά ο Σαφίρ.
Ρευστοποίηση συναλλάγματος
Ήδη, η κεντρική τράπεζα του Ισραήλ δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι θα ρευστοποιήσει έως και 30 δισεκατομμύρια δολάρια σε συνάλλαγμα για να στηρίξει το σέκελ και να αποτρέψει την κατάρρευσή του. Παρά την ανακοίνωση αυτή πάντως, το τοπικό νόμισμα έχει αποδυναμωθεί περισσότερο από 2% τις τελευταίες δύο ημέρες.
Ισραήλ: Σε χαμηλό 8 ετών υποχωρεί το σέκελ- Προσπάθεια στήριξης από την κεντρική τράπεζα
Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει ήδη προειδοποιήσει για έναν παρατεταμένο και δύσκολο πόλεμο μέχρι να επιτευχθούν οι στόχοι της κυβέρνησης, και η οικονομία του Ισραήλ,αν και εξακολουθεί να είναι αρκετά εύρωστη, βρίσκεται σε πτωτική τάση ανάπτυξης. Από την αρχή του έτους, η επίμαχη δικαστική αναθεώρηση που επέβαλε ο Νετανιάχου για να ελέγξει το Ανώτατο Δικαστήριο, δεν έχει προκαλέσει μόνο τεράστιες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, αλλά οδήγησε και σε επιβράδυνση των επενδύσεων στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας, τον κύριο αναπτυξιακό κινητήρα της χώρας, και σε αποδυνάμωση της συναλλαγματικής ισοτιμίας σέκελ. Οι υψηλές αυξήσεις των επιτοκίων, ο αυξανόμενος πληθωρισμός και οι προβλέψεις για επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας επιβαρύνουν επίσης την τοπική ανάπτυξη.
Πριν από την έκρηξη του πολέμου, η Τράπεζα του Ισραήλ είδε την οικονομία να αναπτύσσεται με ετήσιο ρυθμό 3% το 2023 και 2024, αφού επεκτάθηκε κατά περισσότερο από 6% πέρυσι.Τον Αύγουστο, το δημοσιονομικό έλλειμμα του Ισραήλ αυξήθηκε στο 1,3% του ΑΕΠ –πάνω από 6 δισεκατομμύρια ευρώ-σε 12μηνη βάση ,καθώς τα κρατικά έσοδα από φόρους συνέχισαν να μειώνονται και οι κρατικές δαπάνες αυξήθηκαν.
Το έλλειμμα έχει διογκωθεί πάνω από τον στόχο της κυβέρνησης Νετανιάχου για φέτος, που ήταν περίπου 1,1%. Λόγω του πολέμου θα χρειαστούν τώρα περισσότερες κρατικές δαπάνες για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, επιβαρύνοντας την οικονομία.
Το ένα τέταρτο της βιομηχανίας στις εμπόλεμες ζώνες
Σχεδόν το ένα τέταρτο της βιομηχανικής δραστηριότητας της χώρας βρίσκεται επίσης στην περίμετρο των πόλεων Ασκελόν και Μπερσεβά ,σε περιοχές που είναι πιο εκτεθειμένες στις επιθέσεις της Χαμας . Η παραγωγή από το ισραηλινό κοίτασμα φυσικού αερίου Ταμάρ, 25 χιλιόμετρα από τις ακτές του Ασχόντ, έχει επίσης διακοπεί.
Στη συνοριακή περιοχή της Λωρίδας της Γάζας, οι περισσότερες ζημιές, περίπου 20 κοινότητες καταστράφηκαν. «Σπίτια, υποδομές, δρόμοι, αχυρώνες και αγροκτήματα : κανένας πόλεμος δεν προκάλεσε ποτέ ούτε το ένα πέμπτο της ζημιάς. Ούτε κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κόλπου, ούτε των πολέμων στο Λίβανο, ούτε στη Γάζα », δήλωσε υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών.
Διαβάστε ακόμη
1947-2023: 76 χρόνια Ισραηλινο-Παλαιστινιακών συγκρούσεων, χωρίς ορατό τέλος
