«Εφόσον ο Θεός θεωρείται ως ο μεγάλος αρχιτέκτονας του Σύμπαντος, δεν είναι λίγοι οι αρχιτέκτονες που πιστεύουν ότι είναι θεοί», γράφει η El Pais.Ανάμεσα στους διάσημους αρχιτέκτονες με σχεδόν «θεϊκή» υπόσταση θωρείται και ο Σαντιάγο Καλατράβα.
Ο γεννημένος στη Βαλένθια, Ισπανός αρχιτέκτονας, βρέθηκε στο επίκεντρο της επικαιρότητας, μετά την αποκάλυψη ότι το εν Αθήναις έργο του Καλατράβα– μεταλλική κατασκευή του στεγάστρου του κεντρικού σταδίου στο ΟΑΚΑ όσο και η αντίστοιχη μεταλλική κατασκευή του ποδηλατοδρομίου δεν ανταποκρίνονται στο ελάχιστο επιτρεπόμενο επίπεδο στατικής επάρκειας, σύμφωνα με τους κανονισμούς.
Αναμφίβολα, το στέγαστρο Καλατράβα αριθμεί ήδη τέσσερις δεκαετίες ζωής και οι ευθύνες για τη μη συντήρησή του είναι πολλές. Η El Pais όμως απαριθμεί σειρά προβληματικών έργων του διάσημου αρχιτέκτονα. «Οι εξπρεσιονιστικές γέφυρες του Σαντιάγο Καλατράβα συνδέονται σχεδόν πάντα με προβλήματα, στο Μπιλμπάο, τη Μούρθια, την Ιερουσαλήμ, τη Βενετία…. Η τελευταία του δουλειά, ο περίφημος σταθμός Oculus στο World Trade Centre στη Νέα Υόρκη, που κόστισε 4 δισεκατομμύρια δολάρια, παρουσίασε διαρροές τον Μάιο του 2017, μόλις ένα χρόνο μετά τα εγκαίνιά του», σημειώνει η ισπανική εφημερίδα.
Πρόστιμο στη Βενετία
Ο Ισπανός αρχιτέκτονας είχε απασχολήσει την δικαιοσύνη το 2019 καθώς του επιβλήθηκε πρόστιμο 78.000 ευρώ για τεχνικά λάθη και αστοχίες στη γυάλινη γέφυρα που είχε κατασκευάσει στο Μεγάλο Κανάλι της Βενετίας. Πρόκειται για την πρώτη γέφυρα που κατασκευάστηκε στο κέντρο της Βενετίας εδώ και 125 χρόνια. Είναι φτιαγμένη από γυαλί και χάλυβα και έχει μήκος 94 μέτρων. Οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι οι σωλήνες της γέφυρας είχαν λανθασμένο μέγεθος, τα σκαλοπάτια φθείρονταν γρήγορα και χρειάζονταν διορθώσεις στην πλατφόρμας για χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων. Το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε μάλιστα τον Καλατράβα υπεύθυνο για την υπέρβαση του προϋπολογισμού κατά 4 εκατομμύρια ευρώ, καθώς η γέφυρα κόστισε 11,6 εκατομμύρια αντί για επτά εκατ. ευρώ!
Οσο και αν ο Ισπανός αρχιτέκτονας υπερασπίστηκε τη δουλειά του, οι αστοχίες στη γέφυρα της Βενετίας έχουν κοστίσει ακριβά το κύρος του.
Μαραζώνουν τα έργα Καλατράβα
Ο κατάλογος των υπερβάσεων δαπανών και των αστοχιών στα έργα του Καλατράβα, είναι μακρύς. Το 2016, το Ανώτατο Δικαστήριο καταδίκασε τον αρχιτέκτονα να πληρώσει 2,9 εκατομμύρια ευρώ στον διοργανωτή του Συνεδριακού Κέντρου του Οβιέδο για την «αμελή» συμπεριφορά του που προκάλεσε ζημιά στο έργο. Ο προϋπολογισμός για μια άλλη γέφυρα, στην προκειμένη περίπτωση στην Ιερουσαλήμ, διπλασιάστηκε, πυροδοτώντας οργισμένες διαμαρτυρίες των πολιτών.
Το συγκρότημα των 4.811 τετραγωνικών μέτρων του Palau de les Arts, που σχεδίασε ο Καλατράβα στη Βαλένθια, κατέληξε επίσης να έχει κόστος 465 εκατομμυρίων ευρώ, τέσσερις φορές περισσότερο από το αναμενόμενο. Τα κεραμίδια της οροφής άρχισαν μάλιστα να αποκολλώνται το 2013, επτά χρόνια μετά τα εγκαίνια. Ένα τμήμα της στέγης από το Palau de les Arts έπεσε πριν από μήνες και η κυβέρνηση της Βαλένθια αποφάσισε να αφαιρέσει όλη την κεραμοσκεπή από τη γιγαντιαία πρόσοψη της όπερας για να αποφύγει περαιτέρω ζημιές.
Στην περίπτωση του οινοποιείου Ysios, η οικογένεια Domecq, ιδιοκτήτρια αυτής της κατασκευής στη Λαγουάρδια, μήνυσε τον Καλατράβα, ζητώντας να αναλάβει ο αρχιτέκτονας το κόστος των δύο εκατομμυρίων για την επισκευή της στέγης, η οποία, σύμφωνα με τους ίδιους, παρουσίασε διαρροές.
Ανάλογη είναι και η περίπτωση του ουρανοξύστη Turning Torso, στο Μάλμε της Σουηδίας ,με επιπλέον κόστος 170 εκατ. ευρώ, που προκάλεσε αρκετές πολιτικές παραιτήσεις στην πόλη. Ο αρχιτέκτονας είχε λάβει πολλά βραβεία για το σχέδιο.
Αλλά και η κινητή οροφή του Συνεδριακού και Εκθεσιακού Μεγάρου του Οβιέδο (γνωστή ως “Centollo”) –έργο Καλατράβα- δεν λειτούργησε ποτέ ,λόγω τεχνικών σφαλμάτων στην κατασκευή της , αν και κόστισε 360 εκατομμύρια ευρώ. «Το εκθεσιακό και το συνεδριακό παλάτι του Οβιέδο, του Σαντιάγο Καλατράβα, μαραζώνει χωρίς κανείς να το χρησιμοποιεί», γράφει η El Pais.