Στο υψηλότερό του επίπεδο για το 2023 «σκαρφάλωσε» ο πληθωρισμός στην Τουρκία καθώς το υψηλό ενεργειακό κόστος περιπλέκει τις προσπάθειες συγκράτησης της εγχώριας ζήτησης με τις μεγάλες αυξήσεις των επιτοκίων.
Ειδικότερα, ο δείκτης τιμών καταναλωτή εκτινάχθηκε στο 61,5% τον περασμένο μήνα από σχεδόν 59% που ήταν τον Αύγουστο, σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία της Τουρκίας. Ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε για τρίτο συνεχόμενο μήνα και κυμάνθηκε σύμφωνα με τις προβλέψεις των οικονομολόγων.
Επίσης:
- Σε μηνιαία βάση, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 4,75% από 9,09% τον Αύγουστο και ενώ οι αναλυτές περίμεναν μια μέτρηση στο 4,78%.
- Ο δομικός πληθωρισμός, ο οποίος δεν περιλαμβάνει είδη με ευμετάβλητες τιμές όπως τα τρόφιμα και η ενέργεια, αυξήθηκε ετησίως κατά 68,9% τον Σεπτέμβριο, από 64,9% τον Αύγουστο.
- Το κόστος των τροφίμων και των μη αλκοολούχων ποτών, που αποτελεί περίπου το ένα τέταρτο του καλαθιού του πληθωρισμού, σε ετήσια βάση διαμορφώθηκε στο 75,1% τον Σεπτέμβριο, από 72,9% τον Αύγουστο.
- Ο πληθωρισμός των υπηρεσιών επιταχύνθηκε στο 86,5% από 79,6% την ίδια περίοδο.
- Οι τιμές παραγωγού- ένας πρώιμος δείκτης των πληθωριστικών πιέσεων- αυξήθηκαν ετησίως κατά 47,44%, από 49,4%.
Η τουρκική κεντρική τράπεζα έχει ξεκινήσει έναν κύκλο διαδοχικών αυξήσεων των επιτοκίων σε μια προσπάθεια να περιορίσει την εγχώρια ζήτηση, η οποία ήταν η βασική κινητήρια δύναμη του πληθωρισμού τα τελευταία δύο χρόνια.
Ο πληθωρισμός είχε φτάσει στην κορύφωσή του στην Τουρκία τον Οκτώβριο του 2022 όταν έσπασε το «φράγμα» του 85%. Η τρελή του πορεία συνδέθηκε με τις μεγάλες μειώσεις των επιτοκίων που επέβαλε η ανορθόδοξη πολιτική του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερνογάν, η οποία έπληξε επίσης τη λίρα. Όμως μετά τη νίκη του στις εκλογές του Μαΐου, ο Ερντογάν έκανε σημαντική αλλαγή πορείας επιλέγοντας για το οικονομικό επιτελείο του άτομα που ασπάζονται πιο ορθόδοξες πολιτικές, όπως η νομισματική σύσφιξη.
«Τα στοιχεία για τον πληθωρισμό της Τουρκίας τον Σεπτέμβριο θέτουν τις βάσεις για μια προκαταβολική αύξηση επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα για να τιθασεύσει τα κέρδη των τιμών. Οι υποκείμενες πιέσεις τιμών σηματοδοτούν μια υψηλότερη τροχιά για τον πληθωρισμό, τον οποίο βλέπουμε τώρα να κορυφώνεται στο 73% το 2ο τρίμηνο του 2024, από την προηγούμενη εκτίμησή μας για 70%», σχολιάζει το Bloomberg Economics, προσθέτοντας ότι τους τελευταίους μήνες έχει αναδυθεί ένας νέος κίνδυνος που οι νομισματικές αρχές δεν μπορούν να ελέγξουν.
Αναφέρεται στην τιμή του πετρελαίου καθώς το μπρεντ έχει εκτιναχθεί σχεδόν 30% στα 100 δολάρια το βαρέλι από τις αρχές Ιουνίου. Η Τουρκία είναι μεγάλος εισαγωγέας ενέργειας και η εκτίμηση της κεντρικής τράπεζας για την ετήσια μέση τιμή του πετρελαίου είναι επί του παρόντος στα 79,4 δολάρια.
Το υψηλότερο ενεργειακό κόστος ασκεί επίσης πίεση στη λίρα, την οποία η Τουρκία επιδιώκει να σταθεροποιήσει ως μέρος της αντιμετώπισης του πληθωρισμού. Οι αναλυτές στρατηγικής της Bank of America εκτιμούν ότι το τουρκικό νόμισμα θα αποδυναμωθεί στα 30 ανά δολάριο το τελευταίο τρίμηνο του 2023.
