Οποιαδήποτε προσπάθεια να εκτιμηθεί η πορεία των τιμών του πετρελαίου περιλαμβάνει πάντα την Κίνα, που είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας αργού στον κόσμο. «Για 20 χρόνια, η αγορά πετρελαίου εξαρτάται από την Κίνα, την Κίνα και την Κίνα», όπως το έθεσε ο πρόεδρος της Facts Global Energy, Fereidun Fesharaki.
Η παράμετρος του ασιατικού γίγαντα εξετάζεται με μεγάλη προσοχή και στον τρέχον ράλι των τιμών του πετρελαίου, που χθες έσπασαν το φράγμα των 95 δολαρίων το βαρέλι και καλπάζει προς τα… 100 δολάρια.
Το ράλι τροφοδοτείται από τη στενή προσφορά από τη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία, στην οποία προστέθηκε και η μειωμένη παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ, σε συνδυασμό με τη σταθερή ζήτηση, η οποία ενισχύεται από τις βελτιωμένες προοπτικές για τις οικονομίες των ΗΠΑ και της Κίνας.
Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί πως το πρωί της Τετάρτης οι τιμές του πετρελαίου κατέγραφαν πτώση καθώς αναμένεται μέσα στην ημέρα η συνεδρίαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed). Οι αγορές αναμένουν να δουν τι θα αποφασίσει η Fed όσον αφορά την επιτοκιακή της πολιτική και τον αντίκτυπο της όποιας απόφασής της στη ζήτηση της ενέργειας.
Αυτή η στάση αναμονής είναι εύλογη αν αναλογιστούμε πως η κίνηση των τιμών προς τα 100 δολάρια αποτελεί «κόκκινη προειδοποίηση» για τους κεντρικούς τραπεζίτες και μια υπενθύμιση ότι η αστάθεια των τιμών που έφεραν η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι κάτι που έχουμε αφήσει πίσω μας.
Γιατί αναμένεται πτώση της ζήτησης από την Κίνα
Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα όμως η Κίνα φαίνεται να χάνει την πρωτοκαθεδρία της στην αγορά πετρελαίου. «Η ιστορία φτάνει στο τέλος της», όπως είπε ο Fesharaki σε παρέμβασή του σε συνέδριο για την ενέργεια. Στηρίζει αυτή του την πρόβλεψη στην εκτίμηση ότι η ζήτηση πετρελαίου από την Κίνα θα «πιάσει» ταβάνι στα επόμενα τρία με πέντε χρόνια. Μάλιστα για τον ίδιο οι παγκόσμιες αγορές πετρελαίου πρέπει να στραφούν σε άλλες χώρες, όπως η Ινδία, για να δημιουργήσουν ανθεκτικότητα από την πλευρά της ζήτησης.
Αντίστοιχη είναι η εκτίμηση της Wood Mackenzie, προβλέποντας ότι η κινεζική ζήτηση θα έχει κορυφωθεί μέχρι το 2027. Προβλέπει επίσης ότι έπειτα θα ακολουθήσει παρατεταμένη πτώση της ζήτησης αργού.
«Η ζήτηση πετρελαίου της Κίνας κορυφώνεται μέχρι το 2027 και στη συνέχεια θα έχουμε μια μακροπρόθεσμη πτώση καθώς η χώρα επιδιώκει έντονα την ενεργειακή μετάβαση… και καθώς επιβραδύνεται μακροπρόθεσμα η γενική οικονομική ανάπτυξη», δήλωσε στο CNBC Η Shiqing Xia της Wood Mackenzie.
Όπως και ο Fesharaki, η Xia εκτίμησε ότι το κενό που θα αφήσει η Κίνα θα καλυφθεί από την Ινδία, η οποία προς το τέλος της δεκαετίας αναμένεται να ξεπεράσει την Κίνα και να αναδειχθεί ως το μεγαλύτερο κέντρο αύξησης της ζήτησης πετρελαίου.
«Εκτός της Κίνας, η συνολική ζήτηση πετρελαίου στην Ινδία και σε άλλες αναδυόμενες οικονομίες στη Νοτιοανατολική Ασία θα συνεχίσει να αυξάνεται μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2040», πρόσθεσε. «Για τις επόμενες δύο δεκαετίες, η κινητήρια δύναμη ανάπτυξης της Ασίας θα είναι η Ινδία και η Νοτιοανατολική Ασία», προέβλεψε.
Η άλλη άποψη
Πάντως δεν υπάρχει απόλυτη σύμπνοια όσον αφορά τις προβλέψεις για την κορύφωση της κινεζικής ζήτησης στο προσεχές μέλλον. Υπάρχουν αναλυτές που βλέπουν την κορύφωση να χρειάζεται πολύ περισσότερα χρόνια ή ακόμη και δεκαετίες.
«Η Κίνα έχει στόχο μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2060, οπότε αναμένω ότι η ζήτηση αργού θα μειωθεί καθώς οδεύει σταδιακά προς αυτή την χρονολογία», δήλωσε ο διευθυντής της LSEG Oil Research στην Ασία, Yaw Yan Chong.
Όπως είπε, οι εισαγωγές αργού πετρελαίου της Κίνας διυλίζονται κυρίως σε ντίζελ και βενζίνη, καύσιμα τα οποία θα γίνουν λιγότερο απαραίτητα στην Κίνα λόγω της «αρκετά εκρηκτικής» αύξησης στην υιοθέτηση ηλεκτρικών οχημάτων φέτος. Όσον αφορά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σημείωσε ότι η Κίνα χρησιμοποιεί «κυρίως άνθρακα και πολύ λίγο πετρέλαιο».
Ομοίως, o πρόεδρος του Rapidan Energy Group Bob McNally εκτίμησε ότι εφόσον δεν υπάρξει κάποια σημαντική τεχνολογική καινοτομία, η ζήτηση της Κίνας δεν θα σταματήσει για τα επόμενα 20 έως 30 χρόνια. «Εκτός από σημαντικές ανακαλύψεις φυσικού αερίου ή τεχνολογικές καινοτομίες στις ανανεώσιμες ή εναλλακτικές πηγές ενέργειας, δεν αναμένουμε ότι η αύξηση της ζήτησης της Κίνας για πετρέλαιο θα τελειώσει για τουλάχιστον άλλες δύο έως τρεις δεκαετίες, αν και ο ρυθμός αύξησης της ζήτησης μπορεί να επιβραδυνθεί».