Η σύνοδος κορυφής της ομάδας των ηγετών των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική) ολοκληρώθηκε στη Νότια Αφρική την περασμένη Πέμπτη, καλωσορίζοντας έξι νέα μέλη: το Ιράν, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία και την Αργεντινή.
Εκπροσωπώντας μια ομάδα διάσπαρτων γεωγραφικά χωρών και με άνισα επίπεδα οικονομικής μεγέθυνσης, οι BRICS έχουν ως κοινό μέτωπο τις επιφυλάξεις απέναντι σε μια παγκόσμια τάξη η οποία θεωρούν ότι εξυπηρετεί τα συμφέροντα των πλούσιων χωρών και κυρίως των Ηνωμένων Πολιτειών. Στόχος τους, μέσα από την στενή συνεργασία, να μετατρέψουν την ομάδα σε μια γεωπολιτική δύναμη που μπορεί να αμφισβητήσει την κυριαρχία της Δύσης στις παγκόσμιες υποθέσεις. Ένας από τους επιμέρους στόχους τους; Να πλήξουν την ηγεμονία του δολαρίου.
Στη σύνοδο μπορεί να έγιναν σημαντικά βήματα για την διεύρυνση της ομάδας, στην οποία υπάρχει ενδιαφέρον ένταξης και από άλλες χώρες, ωστόσο, δεν υπήρξε αντίστοιχη πρόοδος στο θέμα της προώθησης της αποδολαριοποίησης της παγκόσμιας οικονομίας. Οι χώρες των BRICS φαίνεται να συναινούν ότι η κυριαρχία του δολαρίου πρέπει να φτάσει στο τέλος της, ωστόσο, ενώ αρχικά γινόταν λόγος για την πιθανή δημιουργία ενός κοινού νομίσματος, στην πραγματικότητα, τελικά είδαμε τους ηγέτες των χωρών να εκφράζουν διαφορετικές απόψεις.
Το Business Insider συνοψίζει τις τοποθετήσεις αξιωματούχων των πέντε χωρών:
Λούλα ντα Σίλβα: Θέλουμε ένα κοινό νόμισμα
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λούλα ντα Σίλβα είναι από τους πρώτους ηγέτες που έθεσε το ζήτημα της δημιουργίας κοινού νομίσματος των BRICS. Από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές των εναλλακτικών νομισμάτων διακανονισμού εμπορίου, ο ηγέτης της χώρας παραμένει σταθερός στο πώς θεωρεί ότι μπορεί να απειληθεί το δολάριο.
«Η δημιουργία ενός νομίσματος για εμπορικές και επενδυτικές συναλλαγές μεταξύ των μελών των BRICS αυξάνει τις επιλογές πληρωμών μας και μειώνει τις ευπάθειές μας», δήλωσε την Τετάρτη.
«Γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε συναλλαγές με βάση τα δικά μας νομίσματα;», είχε επίσης δηλώσει στη διάρκεια επίσκεψής του στην Κίνα τον περασμένο Απρίλιο. «Ποιος ήταν αυτός που αποφάσισε ότι το δολάριο είναι το κυρίαρχο νόμισμα μετά την εξαφάνιση του κανόνα του χρυσού;»
Βλαντίμιρ Πούτιν: Να αυξηθεί η χρήση των τοπικών νομισμάτων για το εμπόριο
Μετά τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν πιέζει για μεγαλύτερη χρήση των τοπικών νομισμάτων στο εμπόριο. Οι κυρώσεις, που κατά κάποιο τρόπο εργαλειοποιούν το δολάριο, έχει θέσεις εκτός του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος τη Ρωσία. Και ο Πούτιν επιθυμεί εναλλακτικές διόδους.
«Εργαζόμαστε για να τελειοποιήσουμε αποτελεσματικούς μηχανισμούς αμοιβαίων διακανονισμών και νομισματικού και χρηματοοικονομικού ελέγχου», δήλωσε την Τρίτη, προσθέτοντας ότι η αποδολαριοποίηση εντός της ομάδας των BRICS είναι «μη αναστρέψιμη» και κερδίζει ρυθμό.
Σε προηγούμενη συνάντηση είχε πει ότι είναι σημαντικό να δημιουργηθεί ένα «ανεξάρτητο χρηματοπιστωτικό σύστημα» που θα βασίζεται στο εμπόριο του εθνικού νομίσματος.
Σημειώνεται ότι ο Ρώσος πρόεδρος συμμετείχε στη σύνοδο κορυφής των BRICS στη Νότια Αφρική μέσω βιντεοδιάσκεψης καθώς εκκρεμεί σε βάρος του διεθνές ένταλμα σύλληψης για φερόμενα εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία.
Χάρντιπ Σινγκ Πούρι: Ναι μεν, αλλά…
Η Ινδία τάσσεται επίσης της αποδολαριοποίησης, προωθώντας τη χρήση της ρουπίας στο εμπόριο.
«Μακάρι η ινδική ρουπία να γίνει το κύριο νόμισμα στον κόσμο. Αλλά είμαι επίσης ρεαλιστής», δήλωσε στο CNBC ο υπουργός πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ινδίας Χάρντιπ Σινγκ Πούρι. Οι μακροχρόνιες ρυθμίσεις πληρωμών είναι δύσκολο να αλλάξουν, ακόμη και αν υπάρχουν ρυθμίσεις για εμπορικές συναλλαγές σε νομίσματα εκτός δολαρίου, πρόσθεσε.
Σημαίνει όμως αυτό ότι ήρθε ένα εναλλακτικό παγκόσμιο νόμισμα; «Ακούσαμε για αποσύνδεση. Αλλά αυτές οι διεθνείς ρυθμίσεις, οι εμπορικές ρυθμίσεις, οι ρυθμίσεις πληρωμών, ισχύουν εδώ και πολύ καιρό», απάντησε.
Σι Τζινπίνγκ: Να μεταρρυθμίσουμε τα παγκόσμια χρηματοπιστωτικά συστήματα
Η φδεν τοποθετήθηκε όσον αφορά την ιδέα του κοινού νομίσματος των BRICS, αλλά ο πρόεδρος της χώρας Σι Τζινπίνγκ μίλησε για «μεταρρύθμιση του διεθνούς χρηματοπιστωτικού και νομισματικού συστήματος».
Η Κίνα έχει δηλώσει ότι θέλει το κινεζικό γουάν να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια σκηνή, αλλά δεν έχει μιλήσει για αντικατάσταση του δολαρίου.
Ίνοκ Γκοντονγκουάνα: «Όχι» στο κοινό νόμισμα
Η Νότια Αφρική απορρίπτει την ιδέα του κοινού νομίσματος και φαίνεται να προτιμάει την αυξημένη χρήση τοπικών νομισμάτων στο εμπόριο.
«Κανείς δεν έχει καταθέσει το θέμα ενός νομίσματος των BRICS, ούτε καν σε άτυπες συναντήσεις», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της Νότιας Αφρικής Ίνοκ Γκοντονγκουάνα στο Bloomberg.
«Η δημιουργία ενός κοινού νομίσματος προϋποθέτει τη δημιουργία μιας κεντρικής τράπεζας και αυτό προϋποθέτει απώλεια της ανεξαρτησίας από τις νομισματικές πολιτικές και δεν νομίζω ότι καμία χώρα είναι έτοιμη για κάτι τέτοιο», πρόσθεσε.
