Για πόσο ακόμη θα μας ταλαιπωρεί το ακριβό χρήμα; Μάλλον για πολύ, είναι η απάντηση των περισσότερων αναλυτών, χωρίς κανείς να μπορεί να πει με βεβαιότητα εάν θα πρέπει να περιμένουμε και νέες αυξήσεις επιτοκίων, πόσο μάλλον το πότε θα αρχίσουν και πάλι οι μειώσεις. Οι κεντρικοί τραπεζίτες δεν θέλησαν να ξεκαθαρίσουν το τοπίο ούτε στο περιβόητο συμπόσιο του Jackson Hole. Η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, επέλεξε να κρατήσει κλειστά τα χαρτιά της για τη συνεδρίαση της 14ης Σεπτεμβρίου, ενώ ο διοικητής της Federal Reserve, Τζερόμ Πάουελ, διεμήνυσε πως είναι έτοιμος και για νέες αυξήσεις επιτοκίων – αν και εφόσον χρειαστεί – χωρίς να πείσει όμως απόλυτα.
«Η Fed έχει τελειώσει με τα επιτόκια»: Ή μήπως όχι;
Ακόμη και η πάντα προσεχτική Wall Street Journal, σε άρθρο της «ακύρωσε» ουσιαστικά την επισήμανση του Αμερικανού κεντρικού τραπεζίτη, σχολιάζοντας: «Ανεξάρτητα από το τι λέει ο Πάουελ, η Fed έχει τελειώσει με τα επιτόκια». Πού το στηρίζει αυτό; «Μπορεί να έστειλε το γερακίσιο μήνυμα ότι θα αυξήσει κι άλλο τα επιτόκια, αν χρειαστεί, που τρόμαξε για λίγο τους επενδυτές, αλλά η ουσία αυτών που είπε είναι πως δεν θα γίνει τίποτα μέσα στον επόμενο μήνα. Η φράση του ότι η Fed “είναι σε θέση να προχωρήσει προσεχτικά”, αφήνει να εννοηθεί ότι η κεντρική τράπεζα δεν βιάζεται να λάβει καμία απόφαση». Οι επενδυτές φαίνεται να συμφωνούν, αφού αμέσως μετά το μήνυμα Πάουελ οι δείκτες έκαναν βουτιά, αλλά εως το τέλος της συνεδρίασης το κλίμα είχε αλλάξει και έκλεισαν σε θετικό έδαφος. Παρόλα αυτά αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας τονίζουν οτι η μάχη με τον πληθωρισμό δεν έχει τελειώσει και επομένως ο κύκλος της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι έχει κλείσει.
Ανάμεσα σε γεράκια και περιστέρια η ΕΚΤ – Τι θα κάνει τον Σεπτέμβριο;
Την ίδια ώρα στην Ευρωζώνη οι περισσότεροι περιμένουν μία ή δύο νέες αυξήσεις έως τα τέλη του έτους, αλλά η Λαγκάρντ δεν θέλησε να το επιβεβαιώσει. Προτίμησε τη σιωπή, γιατί από τη μία το κύμα ακρίβειας καλά κρατεί, αλλά από την άλλη εντείνονται οι πιέσεις και στην οικονομική δραστηριότητα. Και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού οι οικονομίες αποδείχθηκαν πιο ανθεκτικές των αρχικών εκτιμήσεων στις επιτοκιακές αυξήσεις, αλλά έχουν φτάσει σε ένα κρίσιμο σημείο καμπής και δεν είναι σαφές, εάν μπορούν να αντέξουν το βάρος για πολύ ακόμη.
Οι αναλυτές του Berenberg μάλιστα στη σκιά των τελευταίων απογοητευτικών μακροοικοονομικών δεδομένων, αλλά και των όσων (δεν) είπε η επικεφαλής της ΕΚΤ στο Jackson Hole, ανέβασαν τις πιθανότητες για στάση αναμονής στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου στο 60% από 40%. Πολλά θα κριθούν και από τα στοιχεία για τον πληθωρισμού, που θα δοθούν στη δημοσιότητα την Πέμπτη. Η μέση εκτίμηση οικονομολόγων, που συμμετείχαν σε έρευνα του Bloomberg, υπολογίζουν μικρή πτώση στο 5,3% από 5,5% τον Ιούλιο.
Τα γεράκια της ΕΚΤ δεν είναι καθόλου ικανοποημένα, ειδικά με την πορεία του δομικού πληθωρισμού (του δείκτη εξαιρουμένων των ευμετάβλητων τιμών ενέργειας και τροφίμων). «Ο δομικός πληθωρισμός παραμένει ακόμη αρκετά ανυψωμένος, χωρίς να υπάρξει ξεκάθαρη τάση να υποχωρήσει» είπε χαρακτηριστικά στο Bloomberg ΤV ο Μάρτινς Καζάκς. «Εξακολουθώ να κλείνω προς την πλευρά της αύξησης των επιτοκίων» συμπλήρωσε. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Γιόαχιμ Νάγκελ, πρόεδρος της Bundesbank, που επέμεινε ότι «έχουμε δρόμο μπροστά μας» και είναι «υπερβολικά πρόωρες οι σκέψεις για παύση». Στον αντίποδα ο Πορτογάλος Μάριο Σεντένο, που ανήκει στα «περιστέρια» βλέπει «πτωτικές τάσεις» στις τιμές καταναλωτή και ανησυχεί για την πορεία της ανάπτυξης.