Η Evergrande, ένας κολοσσός κατασκευής ακινήτων, που κήρυξε στάση πληρωμών επί των τεράστιων χρεών του το 2021, επιστρέφει σήμερα στο προσκήνιο με αίτηση πτώχευσης και στις ΗΠΑ και θυμίζει πως η κρίση του κινεζικού real estate είναι ακόμη εδώ και προκαλεί ανησυχία διεθνώς. Παράλληλα εξελίσσεται στη χώρα μία άλλη σοβαρή κρίση στον σκιώδη τραπεζικό τομέα, η οποία έχει στο επίκεντρο την Zhonghzi Enterprise και έχει πυροδοτήσει ακόμη και κοινωνική αναταραχή.
Η διπλή αυτή πρόκληση για το Πεκίνο τρομάζει συνολικά την παγκόσμια οικονομία με την Wall Street Journal να φτάνει στο σημείο να αναρωτηθεί μήπως τελικά έχουμε μπροστά μας μία κινεζική Lehman Brothers. Και τούτο γιατί θα μπορούσε να φρενάρει απότομα την κινεζική ανάπτυξη, που ήδη είναι αρκετά πιο ασθενής των προσδοκιών, και να κόψει κάθε όρεξη των Κινέζων καταναλωτών, στους οποίους ποντάρουν και οι μεγάλες επιχειρήσεις της Δύσης.
Στον αέρα 1 τρισ. γιουάν
Μόλις πριν από μια εβδομάδα το όνομα της Zhongzhi Enterprise Group Co ήταν εν πολλοίς άγνωστο. Όταν ωστόσο ο γίγαντας της σκιώδους τραπεζικής ανακοίνωσε παύση πληρωμών σε χιλιάδες πελάτες, έγινε το πιο πρόσφατο σύμβολο των χρηματοπιστωτικών προβλημάτων. Και αυτό είναι πολύ σοβαρό σε μια οικονομία 18 τρισεκατομμυρίων δολαρίων όπου η εμπιστοσύνη μεταξύ των επενδυτών, των επιχειρήσεων και των καταναλωτών έχει δεχθεί καίριο πλήγμα, όπως σχολιάζει και το Bloomberg.
Η Zhongzhi διαχειρίζεται ενεργητικό άνω του 1 τρισ. γιουάν (137 δισεκατομμυρίων δολαρίων) και μαζί με τις θυγατρικές εταιρείες της είναι υπό έντονο έλεγχο. Μάλιστα οι κινεζικές ρυθμιστικές αρχές σχημάτισαν ομάδα εργασίας με στόχο να αποτρέψουν τη μετάδοση. Σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg παρασκηνιακά, η εταιρεία έχει προσλάβει την KPMG για να πραγματοποιήσει μια εκτεταμένη διαδικασία αναδιάρθρωσης. Οι πιθανές πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων απειλούν να πλήξουν ευρύτερες αγορές.
Τα προβλήματα της Zhongzhi έχουν προκαλέσει ακόμη και διαδηλώσεις. Η αστυνομία παρενέβη καλώντας τους δυσαρεστημένους πελάτες να μην βγαίνουν στους δρόμους στην απόγνωσή τους να ανακτήσουν τα χρήματα, που έχασαν.
Βυθίζεται το γιουάν
Η αποκάλυψη της υπόθεσης πυροδότησε ισχυρούς τριγμούς στις κινεζικές αγορές και έστειλε το γιουάν σε χαμηλό 16 ετών. Η μείωση των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας αυτή την εβδομάδα δεν ενίσχυσε την εμπιστοσύνη καθώς αυξάνονται οι ανησυχίες για περισσότερες χρεοκοπίας στην αγορά πίστεως αξίας 2,9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων της χώρας.
Οι εκπρόσωποι του σκιώδους τραπεζικού τομέα στην Κίνα προσφέρουν στους καταθέτες επιτόκια της τάξης του 6% και 8% για έναν χρόνο – διπλάσια δηλαδή από αυτά που πληρώνουν οι παραδοσιακές εμπορικές τράπεζες. Το αποτέλεσμα είναι να έχουν προσελκύσει καταθέσεις τρισεκατομμυρίων γιουάν. Τα περισσότερα καταθετικά προϊόντα προσφέρουν πληρωμές τόκων ανά 3 με 4 μήνες και αυτό τα καθιστά επίσης ιδιαίτερα ελκυστικά. Τώρα όσοι επένδυσαν τις οικονομίες τους σε αυτά φοβούνται.
Πιέζεται και ο παραδοσιακός τραπεζικός τομέας
Δεν είναι ωστόσο μόνο το σκιώδες χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κίνας που ταλανίζεται. Ο παραδοσιακός τραπεζικός τομέας δέχεται επίσης πιέσεις (όχι τόσο ή μόνο από τις εντολές της κυβέρνησης να παρέμβει προς στήριξη του γιουάν) αλλά κυρίως από την καθίζηση του real estate. Η κινεζική αγορά ακινήτων βιώνει βαθύτατη κρίση με μεγάλους κατασκευαστές να αδυνατούν να ολοκληρώσουν τα project που έχουν αναλάβει.
Πολλές από τις υπό κατασκευή κατοικίες είναι προπληρωμένες από τους αγοραστές, οι οποίοι όμως σταματούν να πληρώνουν τις δόσεις του στεγαστικού δανείου τους, αν σταματήσει και η ανέγερση της οικοδομής.
Η κατάρρευση της Evergrande υπό το βάρος χρεών άνω των 300 δισ. δολαρίων ήταν αυτή που εξέπεμψε σήμα κινδύνου για το κινεζικό real estate πριν από δύο χρόνια και εξακολουθεί να προκαλεί έντονο πονοκέφαλο.