Έσπασε το φράγμα του 7% το μέσο επιτόκιο στα στεγαστικά δάνεια των ΗΠΑ. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο ημικρατικός οργανισμός ασφάλισης δανείων Freddie Mac, το μέσο επιτόκιο για ένα ενυπόθηκο στεγαστικό δάνειο 30ετους διάρκειας (σταθερού επιτοκίου) σκαρφάλωσε στο 7,09% – τα υψηλότερα επίπεδα εδώ και περισσότερο από 20 χρόνια.
Πριν από έναν χρόνο τα επιτόκια ήταν κοντά στο 5%. Η άνοδος κατά πάνω από δύο μονάδες μέσα σε έναν χρόνο μπορεί να αποδειχθεί άκρως επώδυνη για τους δανειολήπτες.
Αν και τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων δεν συνδέονται απευθείας με τις κινήσεις των κεντρικών τραπεζών, τείνουν να ακολουθούν πολύ στενά την πορεία των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων δεκαετούς διάρκειας.
Η εκτίναξη στις αποδόσεις των ομολόγων
Με τη Federal Reserve να αυξάνει αισθητά τα επιτόκια, η απόδοση του αμερικανικού δεκαετούς έχει εκτιναχθεί στα υψηλότερα επίπεδα από το 2008. Ανάλογη είναι η εικόνα για τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων στην Ευρώπη.
Έτσι αρκετοί αναλυτές φοβούνται ότι το βάρος των στεγαστικών δανείων θα εξελιχθεί σε σοβαρή απειλή και για την οικονομία της γηραιάς ηπείρου. Παρόλα αυτά αρκετές κυβερνήσεις, μεταξύ των οποίων η ελληνική και η ισπανική, έχουν προωθήσει σε συνεργασία με τις τράπεζες μέτρα για να ελαφρυνθεί κάπως το βάρος – τουλάχιστον για τους συνεπείς δανειολήπτες.
Πόσο αυξάνεται το βάρος
Για να εξηγήσει τι σημαίνει η αύξηση των επιτοκίων, η Wall Street Journal δίνει δίνει το παράδειγμα δανειολήπτη που αγοράζει σπίτι 500.000 δολαρίων με προκαταβολή 20%. Με το επιτόκιο στο 4% μπορεί να περιμένει ότι θα πληρώσει τόκους 290.000 δολαρίων σε περίοδο 30 ετών για το δάνειο των 400.000 δολαρίων. Με το επιτόκιο στο 7% οι τόκοι εκτινάσσονται στα 560.000 δολάρια.
Σε κάθε περίπτωση και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού αγοραστές, πωλητές και επενδυτές στην αγορά ακινήτων αρχίζουν να συνηθίζουν στην ιδέα πως τα υψηλά επιτόκια ήρθαν για να μείνουν – και μάλιστα για πολύ περισσότερο από όσο αρχικά υπολογιζόταν. Δεν αποκλείεται μάλιστα να αυξηθούν περαιτέρω κόντρα σε προσδοκίες που είχαν γεννηθεί τον περασμένο μήνα για πάγωμα ή ακόμη και μείωσή τους μέσα στο επόμενο διάστημα.
Πτώση στις πωλήσεις κατοικιών
Αξίζει να θυμίσουμε πως κατά την περίοδο της πανδημίας τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων είχαν υποχωρήσει κάτω από το 3% με αποτέλεσμα να κάνουν άλμα οι πωλήσεις κατοικιών. Η αυξημένη ζήτηση σήμαινε και άνοδο των τιμών. Τώρα το κλίμα έχει αλλάξει άρδην. Η μέση τιμή κατοικιών στο Όστιν του Τέξας ήταν μειωμένη κατά 19% το δεύτερο τρίμηνο σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα, ενώ στο Σαν Φρανσίσκο υποχώρησε κατά 11% σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύει η Wall Street Journal.