Αγωνία και έντονη ανησυχία πυροδοτεί η προχθεσινή απόφαση της Ινδίας να απαγορεύσει τις εξαγωγές σε ορισμένες ποικιλίες ρυζιού, εξαιρουμένου του Μπασμάτι, με ισχύ από τις 20 Ιουλίου.
Η Ινδία προσπαθεί να ανακόψει την αλματώδη άνοδο των τιμών και να αποτρέψει εκτεταμένες ελλείψεις στην εσωτερική αγορά της. Αυτό σημαίνει νέο χτύπημα στην αγορά αγροτικών αγαθών, την ώρα που η τιμή σίτου παίρνει ξανά την ανιούσα με άνοδο περίπου 11% στη διάρκεια της τελευταίας εβδομάδας, μετά την αποχώρηση της Ρωσίας από την πρωτοβουλία για τις εξαγωγές σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας και οι τιμές πολλών λαχανικών και γενικότερα τροφίμων έχουν «χτυπήσει κόκκινο».
Η απόφαση της Ινδίας, του μεγαλύτερου εξαγωγέα ρυζιού στον κόσμο και του δεύτερου μεγαλύτερου παραγωγού μετά την Κίνα, θέτει σε κίνδυνο ένα άκρως σημαντικό προϊόν του πλανήτη, την ώρα που ο μισός περίπου πληθυσμός του πλανήτη τρέφεται με ρύζι.
Η Ινδία ελέγχει το παγκόσμιο εμπόριο ρυζιού
Η Ινδία ελέγχει αυτή τη στιγμή το 40% του παγκόσμιου εμπορίου ρυζιού, ήτοι μία ποσότητα 56 εκατ. τόνων, που σημαίνει ότι η απαγόρευση στις εξαγωγές του συγκεκριμένου προϊόντος θα δημιουργήσει ελλείψεις σε πολλές χώρες εισαγωγούς και ταυτόχρονα θα πυροδοτήσει επισιτιστική ανασφάλεια.
Να σημειωθεί ότι η Ασία μόνο καταναλώνει το 90% της παγκόσμιας προσφοράς. «Κορυφαίοι προορισμοί του ινδικού ρυζιού είναι μεταξύ άλλων το Μπαγκλαντές, η Κίνα, το Μπενίν και το Νεπάλ, καθώς και άλλες χώρες της Αφρικής», όπως αναφέρουν αναλυτές της Gro Intelligence.
Oι υπόλοιποι δε μεγάλοι παραγωγοί, όπως Ταϊλάνδη, Βιετνάμ και Πακιστάν, δεν είναι σε θέση να καλύψουν τις ελλείψεις αυτή τη στιγμή.
Η απόφαση αυτή της Ινδίας πυροδοτήθηκε από τις μεγάλες καταστροφές που έχουν υποστεί οι καλλιέργειες από την παρατεταμένη περίοδο ξηρασίας και την έλλειψη βροχοπτώσεων εξαιτίας της επιστροφής του φαινομένου Ελ Νίνιο, για πρώτη φορά μετά από μία περίπου επταετία, το οποίο ευθύνεται για τη ζημιά που έχουν υποστεί και άλλα γεωργικά προϊόντα, όπως οι ντομάτες, στην Ινδία.
Εκτός από το ρύζι, του οποίου η τιμή βρίσκεται σε υψηλό δεκαετίας και έχει αυξηθεί περισσότερο από 11% τους τελευταίους 12 μήνες, η τιμή ντομάτας έχει κάνει ένα άλμα 700% από τον Ιανουάριο έως σήμερα, φθάνοντας τις 178 ρουπίες το κιλό (2,20 δολάρια) από 22 ρουπίες στις αρχές του έτους. Αυτό σημαίνει ότι έχει μετατραπεί σε προϊόν πολυτελείας, ξεπερνώντας ακόμη και την τιμή της βενζίνης που ανέρχεται στις 96 ρουπίες το λίτρο, την ώρα που αποτελεί τη βάση της ινδικής μαγειρικής.
Μέτρα προστατευτισμού
Ο αναλυτής Όσκαρ Τζιάκρα της Radobank προειδοποιεί ότι η τιμή του ρυζιού παγκοσμίως θα παρουσιάσει περαιτέρω αύξηση λόγω του μεγάλου μεριδίου που κατέχει η Ινδία στην παγκόσμια αγορά.
Τα μέτρα προστατευτισμού στα οποία προβαίνουν τον τελευταίο καιρό πολλές χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, μπορεί να ανακόπτουν τις αυξήσεις των τιμών στις δικές τους αγορές, όμως σε παγκόσμιο επίπεδο προκαλούν ανοδικές πιέσεις, πυροδοτώντας εκ νέου πληθωρισμό με συνεπακόλουθη αύξηση του ποσοστού της φτώχειας. Δεν πλήττονται μόνο οι χαμηλές κοινωνικές τάσεις του αναπτυσσόμενου κόσμου, αλλά και τα χαμηλά εισοδήματα των ανεπτυγμένων οικονομιών, όπως συμβαίνει τον τελευταίο καιρό στη Βρετανία όπου εκατομμύρια άτομα δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν
στο υψηλό κόστος διαβίωσης.
Ένα νέο κύμα όμως πληθωριστικών πιέσεων θα δυσχεράνει το έργο των κορυφαίων κεντρικώ τραπεζών, που φαίνεται να οδεύουν προς το τέλος των επιτοκιακών τους αυξήσεων, μετά τη μεγάλη αποκλιμάκωση που έχουν παρουσιάσει οι τιμές καταναλωτή και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.