Ενώ η Ευρώπη εξακολουθεί να στενάζει κάτω τον υψηλό πληθωρισμό, στην Ισπανία έχει υποχωρήσει πολύ κάτω από τον «μαγικό» στόχο της ΕΚΤ, για 2%. Τον Ιούνιο, ο πληθωρισμός στην Ισπανία έπεσε στο 1,6% με αποτέλεσμα να γίνει η πρώτη μεγάλη οικονομία στην Ευρώπη που επιτυγχάνει τον στόχο που έχει θέσει η Φρανκφούρτη.
Τι είναι αυτό που κάνει την Ισπανία διαφορετική; Και μάλιστα μεσούσης της προεκλογικής εκστρατείας για τις εκλογές της 23ς Ιουλίου; Ο χαμηλός πληθωρισμός επιβεβαιώνει την «αποτελεσματικότητα των σημαντικότερων φορολογικών περικοπών και των παροχών», ανέφερε το υπουργείο Οικονομικών, στη Μαδρίτη. Το αποτέλεσμα είναι ότι στην Ισπανία ο πληθωρισμός έφτασε τον Ιούνιο στο χαμηλότερο σημείο από τον Απρίλιο του 2021. Σε σύγκριση με τον Μάιο, η πτώση είναι 1,3 μονάδες.Η μείωση αυτή επηρεάστηκε από την υποχώρηση των τιμών των καυσίμων, της ηλεκτρικής ενέργειας και των τροφίμων.
Η έγκαιρη απάντηση της Μαδρίτης στον ενεργειακό πληθωρισμό ήταν ένας συνδυασμός μέτρων που εισήχθησαν από τον Ιούνιο του 2021 και κυρίως από τον Ιούνιο του 2022. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν διάφορα μέτρα υπέρ των πιο ευάλωτων κατηγοριών, όπως οι φτωχές οικογένειες, οι άνεργοι και οι φοιτητές. Η μείωση των εισιτηρίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς, ο περιορισμός των αυξήσεων στα ενοίκια, η αύξηση του κατώτατου μισθού και οι συμφωνίες με τους δημόσιους υπαλλήλους. Ακριβώς πριν από δύο χρόνια η κυβέρνηση Σάντσεθ ενέκρινε τη μείωση των τελών των λογαριασμών και εισήγαγε ένα είδος φόρου στα υπερκέρδη των εταιρειών που παράγουν ηλεκτρικής ενέργειας από πηγές με μικρή ή καθόλου ρύπανση. Προς το τέλος του 2021 και τους επόμενους μήνες, ο ΦΠΑ στους λογαριασμούς ενέργειας και φυσικού αερίου μειώθηκε από 21% στο 5% και εγκρίθηκαν διάφορες εκπτώσεις στα τιμολόγια.
Η Ιβηρική εξαίρεση
Ωστόσο, το μέτρο που απέτρεψε τα μεγαλύτερα προβλήματα, ήταν η αποσύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου από αυτή του ηλεκτρικού ρεύματος,που καθιερώθηκε με την «Ιβηρική εξαίρεση» από το περασμένο καλοκαίρι. Η «Ιβηρική εξαίρεση» που απέσπασε η Μαδρίτη από την ΕΕ, λειτούργησε επίσης αποτελεσματικά: Χάρη στο πάγωμα της τιμής του φυσικού αερίου και σε άλλα μέτρα, οι τιμές πέφτουν στην Ισπανία. «Οι επιλογές μας απέδωσαν καρπούς», είπε ο Σάντσεθ.
Η Ισπανία προμηθεύεται φυσικό αέριο μέσω αγωγών από το Μαρόκο και την Αλγερία. Εχει δημιουργήσει επίσης έξι τερματικούς σταθμούς εισαγωγής και επαναεροποίησης LNG, Επιπλέον, η ηλεκτρική ενέργεια που προέρχεται από τον συνδυασμένο κύκλο με καύση αερίου αντιπροσωπεύει λίγο περισσότερο από το 15% της συνολικής παραγόμενης ενέργειας.
Οι τιμές παραγωγού μειώθηκαν σχεδόν 7% σε σχέση με ένα χρόνο πριν, με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι ανέβηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης του φυσικού αερίου. Η ανάπτυξη στο πρώτο τρίμηνο αναθεωρήθηκε προς τα πάνω κατά 0,6% το πρώτο τρίμηνο, υπερβαίνοντας την προκαταρκτική εκτίμηση του 0,5%.
Σύμφωνα με την Ισπανική Κεντρική Τράπεζα, «τα μέτρα που ελήφθησαν για τον περιορισμό της επίδρασης του φυσικού αερίου στον πληθωρισμό, μείωσαν τον τιμάριθμο κατά δύο μονάδες». Με αυτόν τον τρόπο, η κρατική βοήθεια στα ευάλωτα νοικοκυριά, παρόλο που κοστίζει περίπου το 1,3% του ΑΕΠ, δεν προκάλεσε καμία επιδείνωση στα δημόσια οικονομικά.
Ισπανική προεδρία στην ΕΕ
Από την Δευτέρα, ο πρωθυπουργός Σάντσεθ έχει αναλάβει τα ηνία της προεδρίας της ΕΕ για ένα εξάμηνο, αν και ουδείς μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια ποιο θα είναι το αποτέλεσμα των εκλογών σε 20 ημέρες. Οι σοσιαλιστές του Σάντσεθ υπολείπονται στις δημοσκοπήσεις κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες του κεντροδεξιού Λαϊκού Κόμματος, που ενδέχεται να συγκροτήσει τη νέα κυβέρνηση, σε συνεργασία με το ακροδεξιό Vox, που είναι στην τρίτη θέση.
«Η Ισπανία είναι η πρώτη από τις μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες που βλέπει τον πληθωρισμό α πέφτει κάτω από το 2%,» λέει πάντως ο Ισπανός πρωθυπουργός. «Σε ένα τόσο περίπλοκο πλαίσιο» με τον πόλεμο στην Ουκρανία, η ισπανική οικονομία είναι η ευρωπαϊκή οικονομία με την ταχύτερη ανάπτυξη, δημιουργούμε θέσεις εργασίας όπως ποτέ πριν και μειώνουμε και ελέγχουμε τις τιμές όσο κανείς άλλος στην Ευρώπη», υπογράμμισε ο Σάντσεθ.
Ενα μάθημα για πολλούς, ξεκινώντας από την ΕΚΤ, γιατί δείχνει πώς η δημοσιονομική πολιτική μπορεί να παίξει θεμελιώδη ρόλο στην αντιμετώπιση του πληθωρισμού, αντί για τη συνεχή σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής με την αύξηση των επιτοκίων.
