«Τρελάθηκε» τις τελευταίες επτά ημέρες, ο δείκτης TTF στην αγορά του φυσικού αερίου στο Άμστερνταμ: Η τιμή του φυσικού αερίου κατέγραψε αρχικά μια σειρά απότομων αυξήσεων, από τα επίπεδα κάτω των 30 ευρώ/MWh σε σχεδόν 47 ευρώ. Μια αύξηση περίπου 30%. Για να υποχωρήσει και πάλι ξαφνικά στα 31-32 ευρώ/MWh.
Οι ειδικοί λένε ότι ο λόγος για αυτό είναι μάλλον η κατάργηση των επιδοτήσεων στην Ε.Ε. – αλλά και η νευρικότητα στην αγορά.
Ο Νταβίντ Ταμπαρέλι, πρόεδρος της Nomisma Energia και ο εμπειρογνώμονας για το φυσικό αέριο Αντρέας Σρέντερ, εξηγούν ότι η αστάθεια στην τιμή του φυσικού αερίου, η οποία δεν έχει παρατηρηθεί εδώ και μερικούς μήνες, οφειλόταν κυρίως σε δύο παράγοντες:
- Η νορβηγική μονάδα επεξεργασίας φυσικού αερίου Νιχάμα είναι επί του παρόντος εκτός λειτουργίας ,με τις εργασίες συντήρησης που διαρκούν περισσότερο από όσο χρειάζεται. Ως αποτέλεσμα, περίπου δύο δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου θα χαθούν στην Ευρώπη. Αυτό είναι περίπου το 2% της ετήσιας παραγωγής της Νορβηγίας.
- Ο δεύτερος παράγοντας που επηρεάζει τις τιμές του φυσικού αερίου έχει να κάνει με την αύξηση της ζήτησης, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ασία, που συνδέεται με την άνοδο της θερμοκρασίας, που συνεπάγεται αύξηση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, που παράγεται επίσης μέσω αερίου, για τη λειτουργία των κλιματιστικών.
Η ασιατική ζήτηση επηρεάζει την τιμή αναφοράς για την Ευρώπη, επειδή μπορεί να επηρεάσει τους όγκους φυσικού αερίου που είναι πραγματικά διαθέσιμοι στη Γηραιά ήπειρο.
«Τρελή» απόφαση της Ολλανδίας
Σε κάθε περίπτωση, το TTF έχει επιστρέψει στα επίπεδα γύρω στα 30 ευρώ τη μεγαβατώρα και αυτή τη στιγμή μπορούμε να είμαστε ήσυχοι, γιατί τα αποθέματα είναι υψηλά. Αλλά πρέπει να αρχίσουμε να κοιτάμε τον επόμενο χειμώνα, γιατί μπορεί να υπάρξουν προβλήματα. Ειδικά από τον Οκτώβριο, δεδομένου ότι η Ολλανδία αποφάσισε να προχωρήσει στο κλείσιμο του κοιτάσματος αερίου στο Γκρόνιγκεν, που είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Μια απόφαση «τρελή» όπως λέει ο Νταβίντ Ταμπαρέλι και εξηγεί: Όταν όλος ο κόσμος μιλάει για τον υψηλό πληθωρισμό, παρά την άνοδο των επιτοκίων από την ΕΚΤ, που δεν έχει θετικές επιπτώσεις στην οικονομία, το κλείσιμο του κοιτάσματος του Γκρόνιγκεν σημαίνει μείωση της προσφοράς ενέργειας, η οποία θα οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές και, κατά συνέπεια, σε σταθερά υψηλό πληθωρισμό».
Επισήμως, η Ολλανδία απέδωσε το κλείσιμο του κοιτάσματος σε μια μικρο-σεισμική δραστηριότητα που συνόδευσε τελευταία τις εξορυκτικές δραστηριότητες, αλλά «μια τόσο δραστική απόφαση σε μια τέτοια εποχή, με την πεποίθηση ότι το αέριο είναι άχρηστο, είναι σκέτη τρέλα», λέει ο Ιταλός εμπειρογνώμονας και προσθέτει: «Εν όψει χειμώνα, η ολλανδική επιλογή σίγουρα δεν βοηθά».
Από κοντά και η Γερμανία
Την ίδια περίεργη στάση ισχύει και για τη Γερμανία, η οποία στα μέσα Απριλίου προχώρησε στην αποσύνδεση από το δίκτυό της τρεις πυρηνικούς σταθμούς που ήταν ακόμη ενεργοί. Σημαίνει ότι θα υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη για φυσικό αέριο. Και αν η προσφορά δεν αυξηθεί, οι τιμές της ενέργειας, που έχουν ισχυρό αντίκτυπο στον ευρωπαϊκό πληθωρισμό, απλά θα αυξηθούν.
Αν μάλιστα , αυτός ο χειμώνας είναι σκληρός και δεν υπάρχει καθόλου ροή αερίου από τη Ρωσία, τότε θα υπάρξει πρόβλημα. Μάλιστα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο περασμένος χειμώνας δεν ήταν ιδιαίτερα ψυχρός και το φυσικό αέριο συνέχισε να φτάνει από τη Ρωσία, αν και σε μικρότερο βαθμό από πριν.
Τι κάνει η Ε.Ε.
Υπό το πρίσμα αυτών των εξελίξεων, η Ε.Ε. δεν φαίνεται να ασχολείται σοβαρά με την ενέργεια. Γίνεται πολύς λόγος στις Βρυξέλλες για το «REPowerEu», αλλά πρόκειται για επενδύσεις που, ιδίως όσον αφορά το πράσινο υδρογόνο, που δεν δίνουν απαραίτητα τα επιθυμητά αποτελέσματα και, κυρίως, σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η επένδυση σε πράσινο υδρογόνο για την αντιμετώπιση μιας έκτακτης ανάγκης είναι παράλογη, δεν έχει νόημα.
Σε κάθε περίπτωση, σε ό,τι αφορά τα νοικοκυριά, το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να μειώνεται μόνο εάν οι τιμές του φυσικού αερίου παραμείνουν σταθερές, γύρω στα 20-30 ευρώ τη μεγαβατώρα. Πολλά θα εξαρτηθούν επίσης από τη συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία και από το αν ο Πούτιν θα συνεχίσει να στέλνει στην Ευρώπη έστω και λίγο φυσικό αέριο. `Η αν θα κλείσει τελείως τη στρόφιγγα.
