Σε κατάσταση αυξημένης επιφυλακής βρίσκεται η εγχώρια αγορά ενέργειας, με αφορμή την ανοδική τάση των τιμών του φυσικού αερίου – που συνοδεύεται και από υψηλή μεταβλητότητα, η οποία επανάφερε τις μνήμες της ενεργειακής κρίσης.
Εάν η ανοδική τάση του φυσικού αερίου συνεχιστεί, απειλεί να ανατρέψει τη σταθερά πτωτική πορεία των τιμών ηλεκτρισμού τους τελευταίους μήνες. Αυτό θα συμβεί σε μια κρίσιμη συγκυρία, αφού επίκειται η άρση των έκτακτων μέτρων στήριξης σε όλη την Ευρώπη, της Ελλάδας μη εξαιρουμένης.
Η αγορά ήδη ετοιμάζεται για την «επόμενη μέρα», που δεν θα περιλαμβάνει επιδοτήσεις ρεύματος και «πάγωμα» της Ρήτρας Αναπροσαρμογής. Παράγοντες της βιομηχανίας, μιλώντας προς τη «Ν», διατυπώνουν προβληματισμό για τις τελευταίες εξελίξεις, στο μέτρο που η άνοδος των τιμών και κυρίως η επιστροφή της μεταβλητότητας μειώνουν την ορατότητα για την πορεία των τιμών ηλεκτρισμού και ακολούθως τη διάθεσή τους για σύναψη μακροπρόθεσμων συμβολαίων προμήθειας ρεύματος (PPA).
Στελέχη του κλάδου ηλεκτροπαραγωγής και προμήθειας από την πλευρά τους σημειώνουν ότι δεν ανησυχούν ιδιαίτερα στην παρούσα φάση, «εκτιμώντας ότι η άνοδος δείχνει να προέρχεται από πρόσκαιρες ανατιμήσεις που διορθώνονται σχετικά γρήγορα, χωρίς να διαφαίνεται κάποια μεσοπρόθεσμη τάση». Πρόβλεψη που διατυπώνουν βέβαια με πάσα επιφύλαξη, «γιατί οι αγορές μάς έχουν ξεγελάσει πολλές φορές», όπως χαρακτηριστικά τονίζουν.
Είναι γεγονός ότι οι υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες που επικρατούν τις τελευταίες ημέρες στην Κεντρική Ευρώπη -που αύξησαν τη ζήτηση για ηλεκτροπαραγωγή- έδωσαν το έναυσμα για το ράλι. Το μεγάλο ερώτημα που εγείρεται είναι εάν βλέπουμε μια πρόσκαιρη διόρθωση ή μια διαρθρωτική αλλαγή, που εδράζεται -μεταξύ άλλων- και στο γεγονός ότι στην παρούσα φάση οι Ασιάτες πληρώνουν περισσότερο για τα φορτία αμερικανικού LNG σε σχέση με τους Ευρωπαίους, επομένως πολλά πλοία στρέφονται προς τα εκεί. Τάση που θα συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες, όπως εκτιμά το BloombergNEF.
Σε κάθε περίπτωση, το μέλλον θα δείξει αν θα δικαιωθούν οι πιο αισιόδοξοι που εκτιμούν ότι οι γεμάτες αποθήκες φυσικού αερίου (72,27% σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Gas Infrastructure Europe) θα λειτουργήσουν ως «ασπίδα» ενάντια σε πιθανή αναζωπύρωση της κρίσης, ή οι πιο επιφυλακτικοί. Στους δεύτερους συγκαταλέγεται ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Mytilineos, Ευάγγελος Μυτιληναίος, που σχολίασε πρόσφατα, «φοβάμαι ότι έχουμε δει τα χαμηλά του αερίου σε αυτή τη φάση. Πέρυσι αυτό που μας έσωσε ήταν ο καιρός, η Κίνα και η εξοικονόμηση που έκαναν οι πολίτες λόγω των υψηλών τιμών. Αν φέτος έχουμε έναν κανονικό χειμώνα και η ζήτηση στην Κίνα αυξηθεί, οι τιμές θα αρχίσουν να ανεβαίνουν και η Ευρώπη θα κλονιστεί και πάλι», ευχόμενος να μην επαληθευτούν οι ανησυχίες του.
Ευμετάβλητη αγορά
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η αγορά παραμένει ευμετάβλητη και η βεβαιότητα της Ευρώπης ότι τα χειρότερα πέρασαν ίσως να μην είναι και τόσο δικαιολογημένη. Τα μηνύματα που θα στείλει η σύνοδος των υπουργών Ενέργειας των «27» την ερχόμενη εβδομάδα αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, πολλώ δε μάλλον εάν ληφθεί υπόψη ότι η Ευρώπη δεν έχει αυτή τη στιγμή «Plan B» εάν επιβεβαιωθούν οι πιο απαισιόδοξοι, πέραν της διατήρησης της υποχρέωσης για μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% και της αποθήκευσης ποσοτήτων του καυσίμου.
Οι καύσωνες απειλούν ενεργειακά την Ευρώπη
Σε «τεντωμένο σκοινί» βρίσκεται αυτή τη στιγμή η αγορά ενέργειας της Ευρώπης, εν μέσω προβλημάτων σε μονάδες φυσικού αερίου της Νορβηγίας και των προβλέψεων για υψηλές θερμοκρασίες στη γηραιά ήπειρο το επόμενο διάστημα.
Η αύξηση των τιμών σηματοδοτεί ότι η ευρωπαϊκή αγορά παραμένει «ευαίσθητη» σε κρίσεις προσφοράς, με τους traders να προσπαθούν να εξισορροπήσουν την εξασθενημένη βιομηχανική ζήτηση με τα υψηλά επίπεδα αποθεμάτων, καθώς η γηραιά ήπειρος προετοιμάζεται για τον επόμενο χειμώνα. Οι τιμές φυσικού αερίου στο χρηματιστήριο του Άμστερνταμ παρουσίασαν έντονες διακυμάνσεις την προηγούμενη εβδομάδα, εν μέσω διακοπών λειτουργίας σε μονάδες φυσικού αερίου, αλλά και των εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης και της Ασίας, σε μία εξέλιξη που θα αυξήσει τις ανάγκες για κλιματισμό και ταυτόχρονα τον ανταγωνισμό για εισαγωγές καυσίμων.
Αναλυτές της Bernstein αναμένουν ότι η Ευρώπη θα εισέλθει στην επόμενη χειμερινή σεζόν με τους αποθηκευτικούς της χώρους γεμάτους πλήρως, όμως έως το τέλος της σεζόν τα αποθέματα θα μειωθούν στο 48%.
Την ίδια στιγμή, οι θερμοκρασίες σε όλη τη βόρεια και δυτική Ευρώπη θα φθάσουν σε ακραία επίπεδα τις επόμενες εβδομάδες, με τον υδράργυρο στη Σεβίλλη της νότιας Ισπανίας να ανεβαίνει κοντά στους 45 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με το Bloomberg. Υπενθυμίζεται ότι και τον Απρίλιο, η θερμοκρασία είχε χτυπήσει τους 40 βαθμούς Κελσίου σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης. Στο Βερολίνο η θερμοκρασία προβλέπεται να φθάσει στους 34 βαθμούς Κελσίου, ενώ στο Λονδίνο στους 27.
Αντίστοιχα το Όσλο θα μπορούσε να δει θερμοκρασίες στους 30 βαθμούς Κελσίου αυτή την Πέμπτη και την Παρασκευή. Ο καιρός αυτός αναμένεται να προκαλέσει μεγάλη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια για τη λειτουργία των κλιματιστικών σε χώρες όπως Ισπανία και Πορτογαλία. Επίσης, αυξάνεται και η πιθανότητα ξηρασίας, δημιουργώντας προβλήματα στην υδροηλεκτρική ενέργεια. Πέρυσι, ένα απειλητικό για τη ζωή κύμα καύσωνα έπληξε την περιοχή, καταπονώντας τα δίκτυα μεταφορών και προκαλώντας αστάθεια στις τιμές ενέργειας και εμπορευμάτων.
Φυσικό αέριο: Άλμα 24% στις τιμές- Η Ολλανδία κλείνει το μεγαλύτερο κοίτασμα της Ευρώπης