Το είχαμε ήδη δει από την προηγούμενη χρονιά. Φέτος, ωστόσο, είναι ιδιαίτερα αισθητό. Οι τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων έχουν αυξηθεί σημαντικά, ενισχύοντας τα έσοδα των μεγάλων αερομεταφορέων που γνωρίζουν σημαντική ανάπτυξη μετά από την δύσκολη για τον κλάδο περίοδο της πανδημίας. Την τάση όμως δεν ακολουθούν αεροδρόμια.
Γιατί επωφελήθηκαν οι αεροπορικές
Οι πτήσεις θα είναι πολύ πιο ακριβές αυτό το καλοκαίρι, σύμφωνα με τον εταιρικό διευθυντή ταξιδιών American Express Global Business Travel, ο οποίος ανέλυσε δεκάδες χιλιάδες συναλλαγές πελατών σε διεθνείς πτήσεις από και προς ασιατικούς προορισμούς. Μια πτήση από τη Νέα Υόρκη στο Χονγκ Κονγκ στην οικονομική θέση κοστίζει πάνω από το διπλάσιο φέτος από το 2019 και σχεδόν το ένα τρίτο περισσότερο από πέρυσι.
Οι μεγάλοι αερομεταφορείς, που συμμετέχουν στην ετήσια συνάντηση της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών (IATA) αυτή την εβδομάδα, ανακάμπτουν γρήγορα. Οι ναύλοι έχουν ενισχυθεί λόγω της περιορισμένης χωρητικότητας κατά την περίοδο αιχμής και οι πελάτες είναι πρόθυμοι να κάνουν κράτηση, συχνά αναβαθμίζοντας σε πιο ακριβά εισιτήρια.
Τα αποτελέσματα των αεροπορικών εταιρειών «μιλούν» από μόνα τους. Η μητρική της British Airways, IAG, παρουσίασε τριμηνιαία κέρδη που αποτέλεσαν έκπληξη τον περασμένο μήνα και αύξησε τις προοπτικές της για ολόκληρο το έτος. Η Emirates του Ντουμπάι και η Singapore Airlines ανέφεραν κέρδη- ρεκόρ, με την Qantas της Αυστραλίας να ακολουθεί.
«Οι αεροπορικές εταιρείες επωφελήθηκαν ασυνήθιστα από το έλλειμμα προσφοράς που αυξάνει την τιμή» των εισιτηρίων, όπως το έθεσε η αναλύτρια του Bloomberg Intelligence, Denise Wong.
Με δυσκολίες τα αεροδρόμια
Τα αεροδρόμια, από την άλλη, συνεχίζουν να δυσκολεύονται, δεδομένου ότι δεν διαθέτουν την ίδια ευελιξία να αυξάνουν τις τιμές στα τέλη και τα τιμολόγια τα οποία καθορίζονται, ρυθμίζονται ή αποτελούν αντικείμενο εμπορικής διαπραγμάτευσης.
Για παράδειγμα, το Χίθροου του Λονδίνου, που είναι η έδρα της British Airways, έχει ανακοινώσει ζημίες και παρακρατεί τις πληρωμές μερισμάτων στους ιδιοκτήτες της. Το αεροδρόμιο του Δουβλίνου διεκδικεί επίσης από ρυθμιστικές αρχές και αεροπορικές εταιρείες την αύξηση των τελών που μπορεί να χρεώσει στις αεροπορικές εταιρείες. Όμως η ιρλανδική εταιρεία χαμηλού κόστους Ryanair, που είναι μεγάλος μισθωτής, απειλεί να αποχωρήσει λόγω αυτού του κόστους. Αντίστοιχα μείωσε την παρουσία της στη Γερμανία, λέγοντας ότι οι υψηλές χρεώσεις αεροδρομίων εκεί καθιστούν μη βιώσιμες τις λειτουργίες σε αεροδρόμια όπως η Φρανκφούρτη.
Τα αεροδρόμια κάνουν λόγο για περιορισμένες επενδύσεις, επικαλούμενα τις ελλείψεις προσωπικού και άλλα προβλήματα που προκάλεσαν το χάος στις μεταφορές το περασμένο καλοκαίρι. Από τις επεκτάσεις τερματικών σταθμών έως τις επεκτάσεις διαδρόμων, την ηλεκτροδότηση και την εγκατάσταση αναβαθμισμένων συσκευών σάρωσης, τα αεροδρόμια συνεχίζουν να διοχετεύουν πόρους στις εγκαταστάσεις τους.
«Η απότομη αύξηση των αεροπορικών ναύλων εμποδίζει την ανάκαμψη ολόκληρου του αεροπορικού οικοσυστήματος», δήλωσε το Airports Council International Asia-Pacific, μία οργάνωση που εκπροσωπεί 132 εταιρείες σε 623 εγκαταστάσεις στην Ασία και τη Μέση Ανατολή. Πολλά από τα μέλη της χάνουν χρήματα για 10 συνεχόμενα τρίμηνα. Η οργάνωση καλεί τους αερομεταφορείς να «ασκήσουν υπεύθυνη και δίκαιη» τιμολόγηση που υποστηρίζει την ανάκαμψη του κλάδου και τα συμφέροντα των καταναλωτών.
Τριβή ή «τυπική σχέση προμηθευτή-πελάτη»;
Οι συζητήσεις για τα τέλη των αεροδρομίων έχουν ενταθεί στον απόηχο της υγειονομικής κρίσης. Οι αεροπορικές εταιρείες έλαβαν πιο άμεση οικονομική υποστήριξη κατά τη διάρκεια της πανδημίας και πλέον έχουν την ελευθερία να αυξήσουν γρήγορα τις τιμές. Ο Γενικός Διευθυντής της IATA, Willie Walsh, άσκησε ιδιαίτερη πίεση για να αποφευχθούν οι αυξήσεις των τελών που θα έθεταν σε κίνδυνο την ανάκαμψη των αερομεταφορέων.
Το Χίθροου έχει ζητήσει υποστήριξη από την Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας της Βρετανίας για να αυξήσει τα τέλη, λέγοντας ότι τυχόν υψηλότερο κόστος δεν πρέπει να επιβαρύνει τους ταξιδιώτες, αλλά αντίθετα να μοιράζεται μεταξύ των αεροπορικών εταιρειών και του αεροδρομίου. Οι επικριτές των υψηλότερων τελών, όπως η Virgin Atlantic, έχουν δηλώσει ότι μια τέτοια κίνηση θα ωφελήσει μόνο τους ξένους κυρίως μετόχους του αεροδρομίου και θα είναι μια κακή εξέλιξη για τους καταναλωτές και τις αεροπορικές εταιρείες.
Η διάσταση μεταξύ αεροδρομίων και αεροπορικών εταιρειών έγινε πιο έντονη πέρυσι, όταν το Χίθροου επέβαλε ανώτατο όριο 100.000 αναχωρούντων επιβατών την ημέρα κατά τη διάρκεια του καλοκαιρινού προγράμματος, εν μέσω έλλειψης εργαζομένων. Η κίνηση προκάλεσε την οργή αεροπορικών εταιρειών.
«Υπάρχει πάντα μια μικρή ένταση μεταξύ των δύο, η οποία είναι τυπική μεταξύ μιας σχέσης προμηθευτή-πελάτη», δήλωσε η Mabel Kwan, διευθύνων σύμβουλος στην αεροπορική εταιρεία συμβούλων Alton με έδρα τη Σιγκαπούρη. Οι αεροπορικές εταιρείες είναι «πολύ ισχυρός πελάτης και πελάτης από διαπραγματευτική σκοπιά» και οι αυξήσεις τελών «είναι πολιτικά και κοινωνικά ευαίσθητες», είπε.
Τα αεροδρόμια κερδίζουν επίσης έσοδα από εμπορικά ενοίκια, διαφημίσεις και άλλα είδη που εξαρτώνται συχνά από όγκους, οι οποίοι ποικίλλουν κατά την παγκόσμια ανάκαμψη.
Με πληροφορίες από Bloomberg
