Η Κίνα πανηγύρισε μία ιστορική στιγμή αυτή την εβδομάδα: Την πρώτη πτήση του επιβατικό αεροσκάφους C919 στους αιθέρες. Αποτελεί το πρώτο μεγάλο κινεζικό επιβατικό τζετ, ένα ένα εξέχον σύμβολο της ευρύτερης στρατηγικής του Πεκίνου «Made in China», μιας εκστρατείας για τον περιορισμό της εξάρτησης από ξένους κατασκευαστές. Χαιρετίστηκε δε ως το αντίπαλον δέος στα αεροσκάφη των Airbus και Boeing.
Ωστόσο, ειδικοί που μίλησαν στο CNN λένε ότι στην πραγματικότητα το C919 δεν είναι σύμβολο της κινεζικής βιομηχανίας, αλλά της συνεχιζόμενης εξάρτησής της από τη Δύση.
Αυτό συμβαίνει επειδή ένα μεγάλο μέρος των εξαρτημάτων του αεροπλάνου προέρχεται από ξένους προμηθευτές, κυρίως από τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη. Τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι περίπου το 40% των εξαρτημάτων του μοντέλου είναι εισαγόμενα, αλλά οι ειδικοί πιστεύουν ότι το πραγματικό ποσοστό είναι πολύ υψηλότερο από αυτό που επισήμως δηλώνει το Πεκίνο.
Ενώ είναι φυσιολογικό για τις αεροναυπηγικές βιομηχανίες να προμηθεύονται εξοπλισμό για τα αεροπλάνα τους από όλο τον κόσμο, «το C919 είναι μοναδικό στο ότι σχεδόν τίποτα που το κρατά στον αέρα δεν προέρχεται από την Κίνα», εξηγεί ο Scott Kennedy, ο οποίος πέρασε δύο χρόνια επικεφαλής μιας ομάδας που ερεύνησε τις προσπάθειες της Κίνας να αναπτύξει το δικό της εμπορικό αεροσκάφος.
Το συμπέρασμά τους; «Το C919 είναι κατά κύριο λόγο ένα μη κινεζικό αεροπλάνο με κινεζική μπογιά» για τον Scott, επικεφαλής θεμάτων Κίνας στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS) στην Ουάσιγκτον.
Σε μια ανάλυση του 2020, η CSIS υπολόγισε ότι περίπου το 90% των κύριων ή μεγάλης κλίμακας προμηθευτών εξαρτημάτων του C919 ήταν από τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη, με μόνο το 10% να προέρχεται από την Κίνα και άλλες χώρες της Ασίας. Ο Yusof ανέφερε παρόμοια εκτίμηση.
Ένα μακροχρόνιο όνειρο
Το C919 κατασκευάστηκε από την Commercial Aircraft Corporation of China (COMAC), μια κρατική επιχείρηση με έδρα τη Σαγκάη, με τον δεδηλωμένο στόχο να δημιουργήσει «μεγάλα αεροσκάφη που κατασκευάζονται στην Κίνα να πετούν στον γαλάζιο ουρανό».
Σύμφωνα με τον Shukor Yusof, ιδρυτή της Endau Analytics, η οποία παρακολουθεί την αεροπορική βιομηχανία, επί του παρόντος, ελάχιστες ώρες στον κόσμο κατασκευάζουν τα δικά τους αεροπλάνα. Είναι κάτι που απαιτεί εξαιρετικά σοβαρή τεχνική τεχνογνωσία, αυστηρές κανονιστικές απαιτήσεις, πολύ χρόνο και τεράστιους πόρους.
Αν και το C919 δεν είναι το πρώτο εγχώριο αεροπλάνο της COMAC, έχει δοθεί περισσότερη προσοχή σε αυτό το μοντέλο λόγω του μεγέθους του. Μπορεί να φιλοξενήσει έως και 192 επιβάτες και να πετάξει έως και 5.550 χιλιόμετρα (περίπου 3.500 μίλια).
Το πρώτο επιβατικό αεροπλάνο της COMAC, συγκριτικά, ήταν ένα πολύ μικρότερο περιφερειακό τζετ που ονομάζεται ARJ21, το οποίο μπορεί να πετάξει μόνο μέχρι 3.700 χιλιόμετρα (2.300 μίλια) και να φιλοξενήσει έως και 97 επιβάτες.
Η COMAC εργάζεται επίσης σε ένα αεροπλάνο μεγάλης εμβέλειας, ευρείας ατράκτου που ονομάζεται CR929. Ωστόσο, το έργο, μια κοινή προσπάθεια Κίνας και Ρωσίας, πιθανότατα έχει σταματήσει μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. «Κανείς δεν πρόκειται να προμηθεύει τεχνολογία από μια κινεζο-ρωσική κοινοπραξία» εξηγεί ο Kennedy.
Το C919 πήρε το πράσινο φως για εμπορικές υπηρεσίες και μαζική παραγωγή στην ηπειρωτική Κίνα στα τέλη του περασμένου έτους, μετά από χρόνια καθυστερήσεων. Η Κίνα έχει αναγνωρίσει την κριτική. «Μερικοί άνθρωποι αναρωτιούνται εάν το C919 μπορεί να χαρακτηριστεί εγχώριας κατασκευής όταν βασίζεται στις εισαγωγές», ανέφερε σε κύριο άρθρο της Δευτέρας η κινεζική κρατική εφημερίδα Global Times.
«Είναι αλήθεια ότι υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος ξένων προμηθευτών για το C919». Το αεροσκάφος περιέχει «ηλεκτρικό σύστημα και εξοπλισμό προσγείωσης της Honeywell (HON), καταγραφέα πτήσης της GE (GE), κινητήρα CFM Leap, σύστημα ελέγχου πτήσης και σύστημα καυσίμου της Parker Aerospace, ραντάρ και σύστημα προσομοίωσης καιρού της Rockwell Collins και ελαστικά της Michelin (MGDDY). Όλες είναι αμερικανικές ή ευρωπαϊκές εταιρείες» ανέφερε το άρθρο.
Ωστόσο, συνέχιζε, και οι άλλες αεροναυπηγικές βιομηχανίες στηρίζονται συχνά στις εισαγωγές. Η Boeing και η Airbus εξαρτώνται επίσης από «υψηλής ποιότητας παγκόσμιους προμηθευτές» τόνισε το άρθρο.
Πράγματι η αμερικανική Boeing προμηθεύεται περίπου το 40% έως 50% των εξαρτημάτων για αεροπλάνα όπως το 787 Dreamliner της εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών, σύμφωνα με τον Yusof.