Προκαλεί φρενίτιδα στον χώρο της τεχνολογίας, αλλά δεν είναι startup. Δεν μπορείς μάλλον να αποκαλείς έτσι μία εταιρεία που έχει όχι απλά ενηλικιωθεί, αλλά έχει 30αρίσει. Όταν γεννήθηκε άλλωστε ο όρος startup ήταν μάλλος άγνωστος. Η Nvidia, ένας κολοσσός των ημιαγωγών στην καρδιά της επανάστασης της τεχνητής νοημοσύνης, βρίσκεται ένα βήμα από το να εισέλθει στο κλαμπ των εταιρειών με χρηματιστηριακή αξία άνω του 1 τρισ. δολαρίων. Κι όμως δεν είναι αυτό που λέμε “household name”.
Η ιστορία της άκρως ενδιαφέρουσα και η πορεία της εντυπωσιακή. Και όσο φιλόδοξοι και εάν ήταν οι ιδρυτές της, δύσκολα θα την είχαν προβλέψει στο μακρινό 1993, όταν γεννήθηκε η ιδέα για τη δημιουργία της σε ένα casual γεύμα στο Denny’s, ένα κλασικό ντάινερ του Σαν Χοσέ, στην Καλιφόρνια. Εκεί ο Τζέσενγκ Χουάνγκ, φορώντας ένα μαύρο δερμάτινο τζάκετ, από αυτά με τον οποίο τον βλέπουμε ακόμη και σήμερα στις δημόσιες εμφανίσεις του, κάλεσε δύο φίλους μηχανικούς για να συζητήσουν πώς μπορούν να αναβαθμίσουν την ποιότητα των γραφικών για υπολογιστές.
Ο ταϊβανέζικης καταγωγής Χουάνγκ είχε εργαστεί επί χρόνια σε εταιρείες όπως η LSI Logic και η AMD. Θέλησε να μοιραστεί τις ανησυχίες του με τον Κρις Μαλαχότσκι, μηχανικό της Sun Μicrosystems και τον Κέρτις Πρίεμ, graphics chip designer με προϋπηρεσία σε Sun Microsystems και IBM. Οι τρεις συμφώνησαν στο όραμά τους, έδωσαν τα χέρια στο ντάινερ και λίγες ημέρες αργότερα άρχισαν τη δουλειά.
Τότε οι τρεις συνιδρυτές πίστευαν πως η σωστή κατεύθυνση ήταν να ακολουθήσουν το κύμα του accelerated computing, που στηριζόταν στα γραφικά, γιατί μπορούσε να λύσει προβλήματα που το computing γενικής χρήσης δεν αντιμετώπιζε.
Το δέλεαρ των video games
Παρατήρησαν ότι τα video games ήταν ένας απο τους χώρους μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις αλλά και τις καλύτερες προοπτικές πωλήσεων. Πρόκειται για έναν συνδυασμό που δεν συναντά κανείς συχνά και που σίγουρα εξιτάρει όσους έχουν τη διάθεση να αφοσιωθούν σε ένα επαγγελματικό σχέδιο.
Τα video games έγιναν το «όχημα» με το οποίο η επιχείρηση (που δεν είχε ακόμη τυπική εταιρική δομή ούτε καν όνομα) έφτασε σε μεγάλες αγορές ανά τον κόσμο και εξασφάλισε τα απαραίτητα έσοδα για να χρηματοδοτήσει ένα άκρως φιλόδοξο πρόγραμμα R&D με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων.
Η πρώτη χρηματοδότηση και το όνομα
Ο μεγάλος σταθμός ήταν η χρηματοδότηση 20 εκατ. δολαρίων που εξασφάλισαν από ομάδα επενδυτών υπό την Sequoia Capital. Οι συνιδρυτές έπρεπε να συμπληρώσουν μία σειρά από έγγραφα και το όνομα της εταιρείας ήταν απολύτως αναγκαίο. Επέλεξαν το NV – από τα αρχικά των λέξων next version (επόμενη εκδοχή), για να σηματοδοτήσουν τη νέα φάση στην οποία περνάει το εγχείρημά τους.
Δεν θέλησαν όμως να μείνουν σε αυτό. Άρχισαν να ψάχνουν λέξεις από τα δύο αυτά γράμματα. Κάποια στιγμή έπεσαν πάνω στη λατινική λέξη invidia (φθόνος). Ήξεραν ότι θέλουν να έχουν μία εταιρεία που οι άλλοι φθονούν. Αυτή θα ήταν η Nvidia με κεντρικά γραφεία στο Σάνιβεϊλ της Καλιφόρνια.
Από την IPO στη GeForce 256 και το μεγάλο άνοιγμα
Στις 22 Ιανουαρίου 1999 η Nvidia εισήχθη στο χρηματιστήριο. Για αρκετά χρόνια στόχος της ήταν να καθιερωθεί ως ηγετική δύναμη στους μικροεπεξεργαστές γραφικών που προσέδιδαν στα video games μεγαλύτερη ευκρίνεια και λιγότερη αστάθεια. Στα τέλη του 1999 η Nvidia παρουσίασε στην αγορά την κάρτα γραφικών GeForce 256 (NV10). Ήταν η πρώτη κάρτα με πραγματική 3D GPU. Για πρώτη φορά η τεχνική T&L (Transform and Lighting) υλοποιήθηκε σε επίπεδο hardware.
Το όνομα GeForce επελέγη μέσα από έναν διαγωνισμό, στον οποίο υποβλήθηκαν 12.000 προτάσεις – σε μία ένδειξη του ενθουσιασμού που επικρατούσε για τη νέα τεχνολογία. Η GeForce που «έτρεχε» με120 MΗz ήταν ξεκάθαρα ανώτερη από τους ανταγωνιστές της. Τα πλεονεκτήματά της όμως γίνονταν εμφανή μόνο σε συσκευές υποστηρίζαν hardware T&L και ήταν ιδιαίτερα ακριβή. Δεν ήταν λοιπόν μία αυτονόητη επιτυχία. Ήταν όμως ένα βήμα, που έδειξε τις δυνατότητες της Nvidia.
Μέσα στα επόμενα χρόνια η εταιρεία θα συνέχιζε να μεγαλώνει με εξαγορές μικρότερων εταιρειών ημιαγωγών και graphics design, σε βαθμό που να μπει ακόμη και στο μικροσκόπιο της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Τίποτα όμως δεν σταμάτησε τη σταθερή πορεία της.
To αποφασιστικό άλμα του 2006
Η μεγάλη απόφαση ήρθε το 2006, με τον Χουάνγκ να ανοίγει τις μονάδες επεξεργασίας γραφικών σε προγραμματιστές λογισμικού, επιτρέποντάς τους να αρχίσουν τα «πειράματα» και τα «μαστορέματα» και να χρησιμοποιήσουν την υπολογιστή ισχύ, που είχαν στη διάθεσή τους, για σκοπούς άλλους πέραν του να κάνουν απλώς τα γραφικά να φαίνονται καλύτερα. «Η κίνηση αυτή, όπως είπε σε ένα call με αναλυτές, θα άνοιγε ένα εντελώς νέο πεδίο, που ονομάζεται GPU Computing. Κι όμως, κανείς από τους αναλυτές δεν ζήτησε να μάθει περισσότερες λεπτομέρειες» γράφει η Wall Street Journal.
Αυτοί οι επεξεργαστές Nvidia, όπως αντιλήφθηκαν πολύ γρήγορα οι developers, ήταν εξαιρετικοί στους περίπλοκους υπολογισμούς που στηρίζουν τα σύγχρονα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης (AI). Είχαν τη δυνατότητα να κάνουν πραγματικά πολλούς υπολογισμούς ταυτόχρονα, κάτι για το οποίο οι παραδοσιακές υπολογιστικές μηχανές – μονάδες κεντρικής επεξεργασίας – είναι λιγότερο κατάλληλες.
Καθώς οι τεχνολογικοί γίγαντες όπως η Google, η Microsoft, η Amazon και το Facebook σπεύδουν να δημιουργήσουν δυνατότητες AI παρόμοιες με το ChatGPT, χρειάζονται ακριβά τσιπ. Και όπως εξηγεί ο Dan Gallagher του WSJ, αυτό είναι πολύ καλό για τη Nvidia.
Από την τρέλα των cryptos στην τρέλα της AI
Θα πρέπει να πούμε ότι η πρώτη μεγάλη επιτυχία της εταιρείας εκτός του χώρου των βιντεοπαιχνιδιών ήταν στον χώρο του minining των κρυπτονομισμάτων, όπου οι GPU αποδείχθηκαν άκρως αποτελεσματικές. Χάρη και σε αυτήν την επιτυχία, η Nvidia ξεπέρασε την Intel σε χρηματιστηριακή αξία ήδη από το 2020 και συνέχισε το 2021 να καταγράφει νέα ρεκόρ στην κεφαλαιοποίησή της. Όταν όμως το 2022 τα κρυπτονομίσματα έκαναν βουτιά, δέχθηκε και η ίδια ισχυρό πλήγμα στη μετοχή της. Η πίεση δεν κράτησε πολύ. Η φρενίτιδα με την generative ΑΙ έκανε τους επενδυτές να στραφούν και πάλι στην Nvidia.
Από τις αρχές του έτους η μετοχή καταγράφει άνοδο 160%. Μόνο την περασμένη Πέμπτη η εταιρεία είδε την κεφαλαιοποίησή της να αυξάνεται κατά 183,8 δισ. δολάρια. Πρόκειται για την τρίτη μεγαλύτερη αύξηση χρηματιστηριακής αξίας μέσα σε μία συνεδρίαση. Πιο εντυπωσιακές ήταν μόνο η αύξηση στην κεφαλαιοποίηση της Amazon κατά 191,3 δισ. δολάρια, στις 4 Φεβρουαρίου 2022 και της Apple κατά 190,9 δισ. δολάρια στις 10 Νοεμβρίου 2022.
Ακόμη και μετά την εντυπωσιακή αυτή επίδοση, παραμένει άγνωστο όνομα για πολλούς. Αυτό ελάχιστα ενδιαφέρει τον Χουάνγκ που βλέπει τους επεξεργαστές του στα πάντα, από τα PCs και τα αυτοκίνητα έως τα ρομπότ.
