«Αν δείτε έναν Ελβετό τραπεζίτη να πηδάει από το παράθυρο, ακολουθήστε τον. Θα υπάρχει κάτι για να κερδίσετε», έλεγε τον 18ο αιώνα ο Βολταίρος. Ήθελε με τη φράση αυτή να δείξει ότι οι Ελβετοί τραπεζίτες είναι όχι μόνο αλάνθαστοι, αλλά και οι πιο αποτελεσματικοί στο κυνήγι του κέρδους.
Η διαβεβαίωση του Βολταίρου κράτησε σχεδόν τρεις αιώνες. Τόσο, που το 1999 ο Τζέιμς Μποντ –κατά κόσμον Πιρς Μπρόσναν –στην ταινία «Ο κόσμος δεν είναι αρκετός», είπε: «Αν δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε έναν Ελβετό τραπεζίτη, ποιον μπορούμε να εμπιστευτούμε;».
Σήμερα όμως ο μύθος του Ελβετού τραπεζίτη έχει καταρρεύσει ολοκληρωτικά μετά την αναγκαστική εξαγορά «με το πιστόλι στον κρόταφο» της Credit Suisse από την UBS. «Αλαζονεία, σκάνδαλα και αδίστακτη συμπεριφορά», χαρακτήρισαν –σύμφωνα με τον Spiegel-την Credit Suisse. Έμποροι ναρκωτικών , διεφθαρμένοι πολιτικοί και εγκληματικές οργανώσεις ήταν μεταξύ των πελατών της ελβετικής ομάδας στο παρελθόν, με καταθέσεις συνολικού ύψους 100 δισ. δολαρίων. «Ήταν από τις τράπεζες με τα περισσότερα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί: Από το 2000 έως σήμερα έχουν επιβληθεί στην τράπεζα πρόστιμα από διάφορες αρχές, ύψους 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων», αναφέρει το γερμανικό περιοδικό.
Αλλά και η ελβετική Blick κάνει λόγο για «το τέλος της «μαφίας της Ζυρίχης». Μια ομάδα υπερεκτιμημένων διευθυντών κατά πάσα πιθανότητα, κατέστρεψε τη μεγάλη ελβετική τράπεζα, οι οποίοι όμως-παρά τις απώλειες δισεκατομμυρίων, έλαβαν τα τελευταία χρόνια, μπόνους ύψους 32 δισεκατομμυρίων ελβετικών φράγκων.
Έφταιγε το twitter
Οι κατά καιρούς διευθυντές της Credit Suisse, κατηγορούσαν όλους τους άλλους για τα χάλια της τράπεζας: Τα κοινωνικά δίκτυα και το Twitter, που δήθεν προκάλεσαν μια αδικαιολόγητη βιασύνη στους αποταμιευτές να αποσύρουν τις καταθέσεις τους . «Μόνο στους εξωγήινους και τις ακρίδες, δεν έχει κατηγορήσει τώρα η διοίκηση της Credit Suisse, για να εξηγήσει την κατάρρευση της τράπεζας.
Η Credit Suisse δεν είναι η μόνη αμαρτωλή τράπεζα: Η Raiffeisen -η τρίτη μεγαλύτερη στη χώρα μετά την Credit Suisse και την UBS– είδε πέρυσι τον επικεφαλής της τράπεζας για 16 χρόνια, να καταδικάζεται σε 3 χρόνια και 9 μήνες φυλάκιση για μια σειρά αδικημάτων, όπως απάτη και πλαστογραφία εγγράφων. Ανάμεσα στα πολλά «λάθη» του ήταν ότι ξόδεψε πάνω από 500.000 φράγκα από την τράπεζα σε στριπτιτζάδικα και ιδιωτικά ταξίδια.
Και τώρα; «Τώρα δεν έχουμε πλέον δύο τραπεζικά τέρατα, αλλά μόνο ένα: Ένα ζόμπι έφυγε, αλλά ένα τέρας αναδύεται», σχολιάζει η NZZ της Ζυρίχης. Τα τέρατα όμως δημιουργούν κινδύνους. Το ξέρουμε αυτό.
Τραπεζικό απόρρητο
Γεγονός είναι ότι η εικόνα του Ελβετικού ομοσπονδιακού πιστωτικού συστήματος, στηριζόταν στο πιο πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο σε όλο τον κόσμο: το τραπεζικό απόρρητο. Αυτό ήταν το μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του ελβετικού χρηματοπιστωτικού κέντρου: η σιωπή. Μετά άλλαξαν τα πράγματα. Η διεθνής διπλωματική πίεση -ξεκινώντας από τις Ηνωμένες Πολιτείες- υποχρέωσε τους Ελβετούς να αποκαλύψουν ονόματα των πελατών τους και να περιορίσουν τα σχετικά φορολογικά «πλεονεκτήματα». Και φυσικά, το μάρμαρο θα το πληρώσουν οι Ελβετοί πολίτες για να σώσουν ό,τι μπορεί να σωθεί. Η ελβετική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να καλύψει πιθανές ζημίες που προκύπτουν από τη λειτουργία με την UBS ύψους έως και 100 δισεκατομμυρίων φράγκων, το ένα τρίτο του ΑΕΠ της χώρας. Κάπου 12.500 ελβετικά φράγκα θα χρεωθεί κάθε πολίτης της χώρας των Έλπεων. Και ένας άγνωστος αριθμός τραπεζο-υπαλλήλων θα χάσουν τη δουλειά τους.
Δέκα χιλιάδες απολύσεις
«Πόσες θέσεις εργασίας θα χαθούν ως αποτέλεσμα της εξαγοράς είναι ακόμα ασαφές. Οι απολύσεις είναι αναπόφευκτες, γίνεται λόγος για περίπου 10.000 θέσεις εργασίας που θα μπορούσαν να χαθούν», γράφει η Blick.
Η Credit Suisse έχει 17.000 υπαλλήλους στην Ελβετία και η UBS έχει 21.000. Οι απολύσεις είναι πιθανό να ξεκινήσουν το αργότερο την επόμενη εβδομάδα.
Αβεβαιότητα υπάρχει όμως και στην UBS αυτές τις μέρες. Επειδή οι μεγάλες περικοπές θέσεων εργασίας λόγω της mega-συγχώνευσης δεν θα επηρεάσουν μόνο τους ανθρώπους της Credit Suiss, αλλά και ορισμένους από τους νέους συναδέλφους τους στην UBS. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία υπάλληλοι φοβούνται ότι μπορεί να απολυθούν. Η Ομοσπονδία Τραπεζικού Προσωπικού απαιτεί μέτρα προστασίας για τους εργαζόμενους. «Η διοίκηση της Credit κατάφερε να καταστρέψει την τράπεζα μέσα σε 15 χρόνια», λέει ο Τομπιάς Λ., ο οποίος εργάζεται στην τράπεζα για δεκαετίες. «Οι ηλίθιοι είναι τώρα οι υπάλληλοι. Οι μάνατζερ που έχουν πάρει μέχρι τώρα μπόνους εκατομμυρίων φράγκων, μπορεί να φύγουν χωρίς μεγάλο πρόβλημα».
Διαβάστε ακόμη
Credit Suisse: Από τα 40 στα 4 δισ. – Το χρονικό της πτώσης (Infographic)
