Skip to main content

Ένας χρόνος πολέμου στην Ουκρανία: Οι ενεργειακές επιπτώσεις

Με την τιμή του φυσικού αερίου τον Ιανουάριο κάτω από τα 60 ευρώ τη MWh στην αγορά του Άμστερνταμ, τα ρωσικά έσοδα από τις πωλήσεις στην ΕΕ μειώθηκαν στο ένα τρίτο, σε σχέση με εκείνα πριν τον πόλεμο.

Ο πρώτος χρόνος του πολέμου στην Ουκρανία, πλησιάζει να κλείσει έναν χρόνο. Ποιες είναι οι επιπτώσεις στις αγορές φυσικού αερίου και πετρελαίου, αλλά και στην ίδια τη Ρωσία;

Ευρώπη χωρίς ρωσικό αέριο

1. Η πρώτη προφανής αλλαγή στην ενεργειακή αγορά ήταν  το τέλος της σύνδεσης μεταξύ Ρωσίας και Ευρώπης, σε ότι αφορά τον ενεργειακό εφοδιασμό της Γηραιάς ηπείρου. Μέχρι σήμερα, οι ρωσικές ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη έχουν μειωθεί δραστικά, κατά 80%, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Αερίου (ENTSOG).

Τα έσοδα της Μόσχας έχουν καταρρεύσει. Με την τιμή του φυσικού αερίου τον Ιανουάριο κάτω από τα 60 ευρώ τη MWh στην αγορά του Άμστερνταμ, τα ρωσικά έσοδα από τις πωλήσεις αερίου στην ΕΕ μειώθηκαν στο ένα τρίτο, σε σχέση με εκείνα πριν τον πόλεμο (34 εκατομμύρια ευρώ την ημέρα).

Τα κέρδη πώλησης ρωσικού φυσικού αερίου στην Ασία

2. Συχνά τίθεται το ερώτημα εάν η Ρωσία θα μπορούσε να αντικαταστήσει την ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου με την Ασία

Οι πωλήσεις στην Κίνα και τις ασιατικές χώρες θα σημειώσουν σίγουρα ισχυρή αύξηση. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι εξαγωγές της Gazprom στην περιοχή της Ασίας, από 30 Gmc το 2021, αυξήθηκαν πάνω από 45 Gmc. Αλλά το άθροισμα των όγκων του 2023 θα σημαίνει πωλήσεις 70 Gmc για την Gazprom: λίγο περισσότερο από το ένα τρίτο σε σύγκριση με τα υψηλά που καταγράφηκαν το 2019 (187 Gmc).

Ρωσικό πετρέλαιο ακόμη στην αγορά

3. Η ΕΕ και οι G7 έχουν επιβάλει εμπάργκο και πλαφόν στην τιμή του ρωσικού αργού πετρελαίου στα 60 δολάρια το βαρέλι. Στην πράξη πάντως, η πώληση ρωσικού αργού Ural δια της θαλάσσης δεν έχει εξαφανιστεί και πραγματοποιείται ακριβώς κάτω από το όριο των 60 δολαρίων το βαρέλι.

Οι ρωσικές εξαγωγές δια θαλάσσης παρέμειναν σε σταθερά επίπεδα γύρω στα 3 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα από την αρχή της εισβολής στην Ουκρανία.

Παραδόξως, ωστόσο, αυτός είναι ακριβώς ο βιώσιμος στόχος που επιδιώκουν οι δυτικές χώρες: να συμπιέσουν τα ρωσικά έσοδα από τις πωλήσεις πετρελαίου, αλλά να επιτρέψουν στο αργό να φτάσει στις παγκόσμιες αγορές, ώστε να μην προκληθεί πετρελαϊκή κρίση, παρόμοια με αυτή του 1973.

Έρχεται κρίση στο ντίζελ;

4. Από την Κυριακή, 5 Φεβρουαρίου θα τεθεί σε ισχύ ευρωπαϊκό εμπάργκο στα ρωσικά πετρελαϊκά προϊόντα (ντίζελ, νάφθα, κηροζίνη), καθώς και ένα πιθανό πλαφόν. Η ΕΕ προτείνει πλαφόν 100 ευρώ ανά βαρέλι ντίζελ. Το ερώτημα είναι πώς θα αντικαταστήσει η Ευρώπη το 45% του ντίζελ, που εισάγει τώρα από τη Ρωσία; Θα αυξηθούν οι τιμές στα πρατήρια; Πολύ πιθανό, αν και η αβεβαιότητα είναι μεγάλη για τους ευρωπαίους καταναλωτές, παρά το γεγονός ότι η ΕΕ κινείται εδώ και μήνες για να βρει εναλλακτικές πηγές πετρελαϊκών προϊόντων από τις ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα. Δεν αποκλείεται μάλιστα, να εισάγονται και πάλι ρωσικά προϊόντα διύλισης μέσω …Ινδίας και Κίνας.

Ρωσία χωρίς έσοδα;

5. Χωρίς πωλήσεις ενέργειας στην Ευρώπη, πόσο θα αντέξουν τα ταμεία του Πούτιν; Η πώληση υδρογονανθράκων αποφέρει όλο και λιγότερα έσοδα στον προϋπολογισμό της Μόσχας, ενώ θα χρειαστούν πρόσθετοι πόροι για έναν πόλεμο που δεν δείχνει σημάδια λήξης. Με το ρωσικό ΑΕΠ  σε ουσιαστική στασιμότητα το 2023, το έλλειμμα αναμένεται να ξεπεράσει το 8%.Ένα έλλειμμα  πολύ υψηλό για μια χώρα που δύσκολα μπορεί πλέον να βρει χρηματοδότηση στις διεθνείς αγορές , γεγονός που μπορεί να αναγκάσει το Κρεμλίνο να αυξήσει τους φόρους.

naftemporiki.gr