Παγκόσμια ύφεση το 2023 αναμένει η πλειοψηφία των επικεφαλής οικονομολόγων του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, που ερωτήθηκαν από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF). Παράλληλα, οι οικονομολόγοι που ερωτήθηκαν εκτιμούν ότι οι γεωπολιτικές εντάσεις θα συνεχίσουν να διαμορφώνουν την παγκόσμια οικονομία και αναμένουν περαιτέρω νομισματική σύσφιξη στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη.
Συνοπτικά τα βασικά ευρήματα της έρευνας του Φόρουμ που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα:
Τα δύο τρίτα (63%) αναμένουν παγκόσμια ύφεση το 2023, με το 18% να εκτιμά ότι μια παγκόσμια ύφεση είναι «εξαιρετικά πιθανή». Πρόκειται για ποσοστό υπερδιπλάσιο σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα που διενεργήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2022. Μόνο το ένα τρίτο των ερωτηθέντων απάντησε ότι τη θεωρεί απίθανη φέτος.
Υπάρχει ισχυρή συναίνεση ότι οι προοπτικές για ανάπτυξη το 2023 είναι «σκοτεινές», ειδικά στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Όλοι οι επικεφαλής οικονομολόγοι που συμμετείχαν στην έρευνα αναμένουν ασθενή ή πολύ ασθενή ανάπτυξη το 2023 στην Ευρώπη, ενώ το 91% αναμένει ασθενή ή πολύ ασθενή ανάπτυξη στις ΗΠΑ. Κατά την προηγούμενη έρευνα, τα αντίστοιχα στοιχεία ήταν 86% για την Ευρώπη και 64% για τις ΗΠΑ.
Δεν παρατηρείται το ίδιο επίπεδο συμφωνίας όσον αφορά την Κίνα και τις προσδοκίες για ανάπτυξη. Οι ερωτηθέντες χωρίστηκαν σχεδόν ισομερώς μεταξύ εκείνων που αναμένουν ασθενή ή ισχυρή ανάπτυξη. Οι πρόσφατες αποφάσεις για την εγκατάλειψη της εξαιρετικά περιοριστικής πολιτικής μηδενικών κρουσμάτων κροωνοϊού αναμένεται να δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη, αλλά μένει να φανεί πόσο αποδιοργανωτική θα είναι η αλλαγή πολιτικής, ιδιαίτερα όσον αφορά τις επιπτώσεις της στην υγεία.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, η έρευνα του WEF έδειξε μεγάλες περιφερειακές διαφοροποιήσεις. Το ποσοστό που αναμένει υψηλό πληθωρισμό το 2023 κυμαινόταν από μόλις 5% για την Κίνα έως 57% για την Ευρώπη, όπου ο αντίκτυπος από την αύξηση στις τιμές ενέργειας την περασμένη χρονιά έχει εξαπλωθεί στην ευρύτερη οικονομία.
Μετά από ένα χρόνο επιθετικής αύξησης των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες, οι επικεφαλής οικονομολόγοι δήλωσαν ότι αναμένουν ότι η κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής θα παραμείνει σταθερή στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου φέτος. Ωστόσο, η πλειοψηφία αναμένει περαιτέρω σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ (59% και 55%, αντίστοιχα). Σημείωσαν ότι το 2023 είναι πιθανό να περιλαμβάνει μια δύσκολη πράξη εξισορρόπησης για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής μεταξύ υπερβολικής ή πολύ μικρής αυστηροποίησης.
Οι πολλαπλοί αντίθετοι άνεμοι αναμένεται επίσης να ασκήσουν επιβράδυνση στην επιχειρηματική δραστηριότητα το 2023. Εννέα στους 10 ερωτηθέντες αναμένουν ότι τόσο η χαμηλή ζήτηση όσο και το υψηλό κόστος δανεισμού θα βαρύνουν τις επιχειρήσεις, με περισσότερο από το 60% να καταδεικνύει επίσης υψηλότερο κόστος εισροών. Αυτές οι προκλήσεις αναμένεται να οδηγήσουν τις πολυεθνικές επιχειρήσεις στη μείωση του κόστους, με πολλούς επικεφαλής οικονομολόγους να αναμένουν ότι οι εταιρείες θα μειώσουν τα λειτουργικά έξοδα (86%), θα απολύσουν εργαζομένους (78%) και θα βελτιστοποιήσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού (77%).
Γενικότερα, οι επικεφαλής οικονομολόγοι αναμένουν ότι το παγκόσμιο τοπίο θα συνεχίσει να συνιστά μία πρόκληση για τις επιχειρήσεις. Το 100% των ερωτηθέντων αναμένει ότι οι παγκόσμιες γεωπολιτικές τάσεις θα συνεχίσουν να επανασχεδιάζουν τον χάρτη της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας με νέες γεωπολιτικές ρωγμές και ρήγματα. Αυτή η ευρύτερη οικονομική μετατόπιση πιθανότατα θα εκδηλώνεται μέσω του εμπορίου, των επενδύσεων, των ροών εργασίας και τεχνολογίας, δημιουργώντας πολλές προκλήσεις και ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις.
Ένα θετικό μήνυμα είναι ότι τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα δεν αναμένεται να προκαλέσουν σημαντική επιβράδυνση στην επιχειρηματική δραστηριότητα το 2023.
Οι επικεφαλής οικονομολόγοι βλέπουν ότι η κρίση του κόστους διαβίωσης ενδέχεται να πλησιάζει στο αποκορύφωμά της, με την πλειοψηφία (68%) να αναμένει ότι θα έχει γίνει λιγότερο σοβαρή έως το τέλος του 2023.
Ανάλογη τάση είναι εμφανής και σε σχέση με την ενεργειακή κρίση, με το 64% να αναμένει κάποια βελτίωση μέχρι το τέλος του έτους.
Οι ερωτηθέντες στην έρευνα σημείωσαν μια σειρά από πιθανές πηγές αισιοδοξίας στις αρχές του 2023, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης των οικονομικών των νοικοκυριών, των αυξανόμενων ενδείξεων χαλάρωσης των πληθωριστικών πιέσεων και της συνεχιζόμενης ανθεκτικότητας της αγοράς εργασίας.
«Με τα δύο τρίτα των επικεφαλής οικονομολόγων να αναμένουν μια παγκόσμια ύφεση το 2023, η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε επισφαλή θέση. Ο τρέχων υψηλός πληθωρισμός, η χαμηλή ανάπτυξη, το υψηλό χρέος και το περιβάλλον υψηλού κατακερματισμού μειώνουν τα κίνητρα για τις επενδύσεις που απαιτούνται για την επιστροφή στην ανάπτυξη και την αύξηση του βιοτικού επιπέδου για τους πιο ευάλωτους στον κόσμο», δήλωσε η η γενική διευθύντρια του WEF Σαάντια Ζαχίντι.
«Οι ηγέτες πρέπει να κοιτάξουν πέρα από τις σημερινές κρίσεις για να επενδύσουν στην καινοτομία στα τρόφιμα και την ενέργεια, στην εκπαίδευση και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και σε αγορές με υψηλές δυνατότητες δημιουργίας θέσεων εργασίας του αύριο. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο», συμπλήρωσε.