Το χριστουγεννιάτικο μήνυμα από τις κεντρικές τράπεζες ταρακούνησε πολλούς επενδυτές: τα επιτόκια και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού θα συνεχίσουν να αυξάνονται το 2023.
Μετά από μια χρονιά, όπως το 2022 που θα μείνει στην ιστορική μνήμη ως η χρονιά των κεντρικών τραπεζών. Ήταν οι απόλυτοι πρωταγωνιστές των αγορών με τις γρήγορες και επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων.
Οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες αύξησαν τα επιτόκια με τον ταχύτερο ρυθμό και σε μεγάλη κλίμακα τα τελευταία τουλάχιστον 20 χρόνια, καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης της νομισματικής πολιτικής στον δυτικό κόσμο έδιναν τη μάχη για τον περιορισμό του αυξανόμενου πληθωρισμού .
Οι κεντρικές τράπεζες που εποπτεύουν τα 10 νομίσματα με τις περισσότερες συναλλαγές αύξησαν τα επιτόκια σωρευτικά στις 2.700 μονάδες βάσης, πραγματοποιώντας 54 αυξήσεις επιτοκίων τους τελευταίους 12 μήνες, σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters.
Οι αγορές έτρεφαν βέβαια κάποιες ελπίδες για μια παύση στην κούρσα ανόδου ή ακόμη και σε μείωση των επιτοκίων. Αλλά τόσο ο επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουελ, όσο και η Πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, κατέστησαν ξεκάθαρα ότι απέχουν ακόμη πολύ από την επίτευξη του στόχου για πληθωρισμό 2%.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το ανώτατο όριο για το βασικό επιτόκιο θα πρέπει να είναι πάνω από 5% στο τέλος του 2023 – στη ζώνη του ευρώ θα μπορούσε να υπάρχει το 3 μπροστά από την υποδιαστολή σε λίγους μήνες.
Επιτόκιο 3,25% -3,5% από την ΕΚΤ
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ και το αφεντικό Κριστίν Λαγκάρντ, ήταν ακόμη πιο ξεκάθαροι: Με βάση τα τρέχοντα οικονομικά δεδομένα, αναμένονται αυξήσεις επιτοκίων κατά μισή ποσοστιαία μονάδα και τις επόμενες συνεδριάσεις.
Οι οικονομολόγοι της ΕΚΤ είναι πεπεισμένοι ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει στο 2,3% ακόμη και το 2025 – και επομένως πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ του 2%. Ως εκ τούτου, η ανακοίνωση της Λαγκάρντ για την τέταρτη συνεχή αύξηση των επιτοκίων από τον Ιούλιο ήταν σαφής. Τα βήματα που έγιναν μέχρι στιγμής δεν είναι αρκετά, είπε ο επικεφαλής της ΕΚΤ: «Και πρέπει να αποδεχτούμε τον αγώνα και να συνεχίσουμε τη μάχη ενάντια στον πληθωρισμό».
Ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη υποχώρησε ελαφρά τον Νοέμβριο στο 10,1% από 10,6% τον Οκτώβριο. Ωστόσο, εξακολουθεί να είναι πέντε φορές υψηλότερος από τον στόχο του 2% που έχει θέσει ο εποπτικός φορέας του ευρώ.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank Γεργκ Κράμερ υποθέτει ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει τα βασικά επιτόκια κατά 0,50 ποσοστιαίες μονάδες στις δύο πρώτες συνεδριάσεις το 2023, τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο – ακολουθούμενη από ένα περαιτέρω βήμα 0,25 ποσοστιαίων μονάδων. Το επιτόκιο καταθέσεων θα είναι τότε 3,25%.
Για τους οικονομολόγους της Bank of America, το μήνυμα της ΕΚΤ είναι σαφές. «Η κεντρική τράπεζα της ευρωζώνης παίρνει πολύ, πολύ σοβαρά, την ανάγκη ο πληθωρισμός να επιστρέψει εγκαίρως στο επίπεδο στόχου», γράφουν οι οικονομολόγοι της αμερικανικής τράπεζας. Αναμένουν ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει ακόμη και το επιτόκιο καταθέσεων στο 3,50% έως τον Ιούνιο του 2023. Έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που το επιτόκιο έφτασε σε τέτοιο επίπεδο – η τελευταία φορά ήταν το 2001.
Αυστηρή νομισματική πολιτική
Αλλά και ο Τζερόμ Πάουελ το κατέστησε σαφές μετά την απόφαση της Fed για τα επιτόκια: «Η εστίασή μας τώρα είναι να κάνουμε τη νομισματική μας πολιτική αρκετά αυστηρή ώστε να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στο στόχο του 2% με την πάροδο του χρόνου». Ο πληθωρισμός υποχώρησε στην Αμερική στο ετήσιο χαμηλό του 7,1% τον Νοέμβριο. Ωστόσο, απέχει ακόμη μίλια από τον στόχο της Fed.
Από την άποψη της Powell & Co, το σημαντικό είναι να διατηρηθούν τα επιτόκια σχετικά υψηλά, προτού η μείωσή τους αποτελέσει μια επιλογή. Το 2023, οι επενδυτές πρέπει να προετοιμαστούν για μια επίμονα περιοριστική πορεία – δηλαδή μια γραμμή σφικτής νομισματικής πολιτικής που θα επιβραδύνει όμως την οικονομία.
Το μήνυμα ερμηνεύτηκε ξεκάθαρα στις χρηματοπιστωτικές αγορές. «Η Fed φαίνεται να πιστεύει ότι πρέπει να διατηρήσει υψηλά τα επιτόκια το 2023», δήλωσε ο Τζον Βέιλ, επικεφαλής στρατηγικής στην Nikko Asset Management.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της DekaBank Ούλριχ Κάτερ είναι σαφής: «Εάν οι αγορές αντιλαμβάνονται μια προοπτική υψηλών επιτοκίων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αυτό θα σήμαινε μια φάση ασθενέστερων χρηματιστηρίων και σταθερότερων αποδόσεων στις αγορές ομολόγων».
Ο Γιόχαν Στάνσλ,επικεφαλής αναλυτής της CMC Markets, έχει παρόμοια άποψη: «Τα χρηματιστήρια πρέπει να συνηθίσουν σε μια περιοριστική Fed – ακόμα κι αν οι ρυθμοί του πληθωρισμού συνεχίσουν να πέφτουν».
